Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, 47,5 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από άνοια, ενώ τα νέα περιστατικά που καταγράφονται σε ετήσια βάση φτάνουν τα 7,7 εκατομμύρια. Η συνηθέστερη αιτία της άνοιας είναι το Αλτσχάιμερ, το οποίο εκτιμάται ότι ευθύνεται για το 60-70% των περιστατικών.
Γνωστοί παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωση της άνοιας είναι η προχωρημένη ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό, ωστόσο οι δύο αυτοί παράγοντες δεν είναι δυνατό να τροποποιηθούν. Έτσι, οι επιστήμονες αναζητούν τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στη νευροεκφυλιστική νόσο ώστε να προτείνουν αποτελεσματικά μέτρα προστασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια μελέτησαν την επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον εγκέφαλο και διαπίστωσαν τον καταστροφικό αντίκτυπό της.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση –και κυρίως τα μικροσκοπικά σωματίδια που απελευθερώνονται από τα οχήματα και τις μονάδες παραγωγής ενέργειας– αυξάνει εκθετικά τον κίνδυνο άνοιας, γράφουν οι ερευνητές στη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Translational Psychiatry.
Πιο συγκεκριμένα, τα ευρήματα υπέδειξαν ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες που κατοικούν σε περιοχές όπου η συγκέντρωση σωματιδίων ξεπερνά τα επιτρεπτά όρια που έχει θέσει ο Αμερικανικός Οργανισμός Προστασίας του Περιβάλλοντος διατρέχουν 81% μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν γενικευμένη έκπτωση των νοητικών λειτουργιών τους και 92% μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν άνοια και Αλτσχάιμερ.
Εάν τα ευρήματα αυτά ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό, η ατμοσφαιρική ρύπανση θα μπορούσε να ευθύνεται περίπου για το 21% όλων των περιστατικών άνοιας, εκτιμούν οι ερευνητές.
«Τα μικροσκοπικά σωματίδια που παράγονται από τα ορυκτά καύσιμα εισέρχονται στο σώμα απευθείας από τη μύτη και φτάνουν στον εγκέφαλο» αναφέρει ο Κέιλεμπ Φιντς, καθηγητής στη σχολή γεροντολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια. «Τα εγκεφαλικά κύτταρα αντιμετωπίζουν αυτά τα σωματίδια ως εισβολείς και αντιδρούν μέσω της φλεγμονώδους αντίδρασης, η οποία μακροπρόθεσμα προωθεί και επιδεινώνει το Αλτσχάιμερ» συμπληρώνει ο καθηγητής.
Η αρνητική επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ήταν εντονότερη στις γυναίκες που είχαν στον γενετικό τους κώδικα το γονίδιο APOE4, το οποίο συνδέεται με την προδιάθεση για εκδήλωση Αλτσχάιμερ.
