Μία πρωτότυπη και ενδιαφέρουσα δράση διοργανώνει το Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων «Έλλη» της ΑΡΣΙΣ-Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, στην Αλεξανδρούπολη, με την υποστήριξη της Δημοτικής Βιβλιοθήκης.
Πρόκειται για την Έκθεση Ζωγραφικής που φιλοξενείται από τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Αλεξανδρούπολης από 20-26 Ιουνίου 2025.
Οι αυτοπροσωπογραφίες που θα εκτεθούν δημιουργήθηκαν με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης και απεικονίζουν είκοσι φιλοξενούμενους του Κέντρου Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων «Έλλη» της ΑΡΣΙΣ στην Αλεξανδρούπολη. Η δράση σχεδιάστηκε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων (20/06) και έχει στόχο να αναδείξει τον εσωτερικό κόσμο των ασυνόδευτων ανηλίκων Αλεξανδρούπολη μέσα από την οπτικοποίηση της ταυτότητάς τους σήμερα και των ονείρων τους για το μέλλον.
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2025 στις 19.00
Λίγα λόγια για τη δράση
Τα παιδιά κλήθηκαν να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήσεων που λειτουργούν ως εργαλεία συμβολικής αυτοέκφρασης. Οι ερωτήσεις αφορούσαν το πώς βλέπουν τον εαυτό τους σήμερα (μέσα από χρώματα, ζώα, τοποθεσίες, χαρακτηριστικά που αγαπούν στον εαυτό τους, ήχους που συνδέονται μαζί τους, μαγικές δυνάμεις που θα ήθελαν να έχουν) και πώς ονειρεύονται το μέλλον τους (πού θα ζουν, ποιοι θα είναι γύρω τους, τι επάγγελμα θα κάνουν, ποιες θα είναι οι μεγαλύτερες χαρές τους, τι θα έχουν μάθει και τι θα άλλαζαν στον κόσμο).
Η διαδικασία στηρίχτηκε στη στοχαστική ενδυνάμωση, δίνοντας στα παιδιά χώρο να μιλήσουν για τον εαυτό τους με δημιουργικό τρόπο. Οι απαντήσεις τους αξιοποιήθηκαν για να δημιουργηθούν δύο προσωπογραφίες για κάθε παιδί: μία που αποτυπώνει το «παρόν» και μία που φανερώνει το «μέλλον» τους όπως το φαντάζονται.
Οι προσωπογραφίες δημιουργήθηκαν με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Το AI λειτουργεί εδώ ως μέσο καλλιτεχνικής ενσάρκωσης των απαντήσεων των παιδιών, μεταφράζοντας τις αφηρημένες έννοιες και τις συναισθηματικές εικόνες που μοιράστηκαν, σε οπτική μορφή.
Το κάθε έργο είναι αποτέλεσμα προσεκτικής καθοδήγησης της AI, βάσει των στοιχείων που δόθηκαν από το παιδί. Ο ρόλος της AI δεν είναι αυτόνομος· πρόκειται για μια συνεργατική δημιουργική διαδικασία ανάμεσα στον παιδαγωγό και την τεχνολογία.
Για να αποδοθεί η ποικιλομορφία των συναισθημάτων και των εσωτερικών κόσμων, επιλέχθηκε να μην υπάρχει μία σταθερή αισθητική. Αντίθετα, για κάθε παιδί χρησιμοποιήθηκαν διαφορετικά εικαστικά στυλ.
Τα πορτρέτα του «τώρα» έχουν συχνά μια πιο εσωστρεφή, μελαγχολική ή στοχαστική ατμόσφαιρα, χωρίς όμως να στερούνται ελπίδας. Τα πορτρέτα του «μέλλοντος» αποτυπώνουν ένα πιο φωτεινό, ζεστό και ελπιδοφόρο τοπίο, συνδέοντας την εικόνα με τα όνειρα, την οικογένεια, την ειρήνη και την πρόοδο.
Οι απαντήσεις των παιδιών αποκαλύπτουν ένα βαθύ εσωτερικό τοπίο. Μέσα από το «παρόν» βλέπουμε την ανάγκη τους για προστασία, αποδοχή και γαλήνη. Επιλέγουν χρώματα που συμβολίζουν τη σταθερότητα ή την επιθυμία για ασφάλεια, και τόπους που παραπέμπουν σε απομόνωση, αλλά και εσωτερική δύναμη.
Η φαντασία τους -μέσα από μαγικές δυνάμεις και αγαπημένα ζώα- αναδεικνύει ανθεκτικότητα, πνευματικότητα, αλλά και ανάγκη ελέγχου ενός κόσμου που έχει υπάρξει ασταθής για εκείνα.
Το μέλλον, αντίθετα, είναι πλημμυρισμένο από φως και νόημα. Τα παιδιά φαντάζονται μια ζωή με σταθερή οικογένεια, με επαγγέλματα προσφοράς (γιατροί, δάσκαλοι, μεταφραστές), με σπίτια γεμάτα αγάπη και γη. Οι μεγαλύτερες χαρές που περιγράφουν είναι το να έχουν οικογένεια, να βοηθούν άλλους και να ζουν ειρηνικά.
Πολλά παιδιά θέλουν να «ξαναχτίσουν» τη χώρα τους. Στο σύνολό τους, τα παιδιά ζητούν ειρήνη, δικαιοσύνη και σταθερότητα.
Μέσα από τη δράση αυτή, βλέπουμε κάτι πολύτιμο:
Τα παιδιά αυτά δεν είναι απλώς «παιδιά προσφύγων». Είναι φορείς ονείρων, ευαισθησίας, δημιουργικότητας και ανθρωπιάς. Είναι νέοι άνθρωποι που παλεύουν με την απώλεια, αλλά δεν παραιτούνται από την ελπίδα.
Η τέχνη, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, έγινε το μέσο για να ακουστούν και εμείς, οφείλουμε να τους ακούσουμε, να τους κοιτάξουμε και να σταθούμε δίπλα τους όχι μόνο ως κοινό, αλλά ως κοινωνία που δεν ξεχνά.
Το Κέντρο Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων «Έλλη» της ΑΡΣΙΣ στην Αλεξανδρούπολη λειτουργεί στα πλαίσια της δράσης Επιχορήγηση Ν.Π. ΑΡΣΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΝΕΩΝ, του Προγράμματος Ελλάδος – Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης.
