Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού.
Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο» (school bullying) χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κατάσταση, κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά, με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.
Tόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αποφύγουν να γίνουν θύματα (αλλά και θύτες) bullying με τους εξής τρόπους:
Βοηθώντας τα παιδιά να κατανοήσουν τι είναι το bullying. Μιλήστε ανοιχτά για το θέμα, εξηγώντας του ότι είναι κάτι που δεν πρέπει να αποδεχτούν σε καμία περίπτωση. Βεβαιωθείτε ότι ξέρουν πότε πρέπει να ζητήσουν βοήθεια. Ενθαρρύνετέ τα να μιλήσουν σε κάποιο ενήλικα εάν πέσουν τα ίδια θύμα ή δουν άλλους να υφίστανται bullying. Μάθετέ τους πώς πρέπει να αντιδράσουν εάν κάποιος επιχειρήσει να τα εκφοβίσει, λέγοντας “σταμάτα” με σιγουριά και αυτοπεποίθηση, αλλά και για τους λάθος χειρισμούς, όπως να σκύψουν το κεφάλι και να φύγουν.
Κρατώντας ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας. Να συζητάτε συχνά με τα παιδιά, να τα ρωτάτε πώς πέρασαν στο σχολείο, να γνωρίσετε με ποιους κάνουν παρέα, να ενημερώνεστε για τα ενδιαφέροντα και τις αγωνίες τους. Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζουν πως θα τα στηρίξετε με όποιο πρόβλημα κι αν αντιμετωπίσουν.
Ενθαρρύνοντας τα παιδιά να ασχολούνται με δραστηριότητες που τους αρέσουν. Τα σπορ, τα χόμπι και οι λοιπές δραστηριότητες βοηθούν τα παιδιά να κάνουν φίλους και τα προστατεύουν από τον να πέσουν θύμα bullying αυξάνοντας της αυτοπεποίθησή τους.
Δείχνοντάς τους έμπρακτα τι σημαίνει φέρομαι με σεβασμό και ευγένεια στους άλλους. Ήδη από τη βρεφική ηλικία, ακόμα και τις στιγμές που πιστεύετε ότι δεν σας παρατηρούν, τα παιδιά μαθαίνουν να αντιγράφουν τη συμπεριφορά των γονιών μεταξύ τους αλλά και απέναντι στους συγγενείς, τους φίλους, ακόμα και τους αγνώστους.
Ο ρόλος των γονέων:
- Μην παραβλέπουν αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού ή άλλες ενδείξεις ότι μπορεί να έχει πέσει θύμα bullying. Τέτοιες είναι η ασυνήθιστη επιθετικότητα (π.χ. απέναντι στα πράγματά του), αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες, αδιαφορία για τις σχολικές επιδόσεις ή για δραστηριότητες που πριν το ενθουσίαζαν.
- Αντιδρούν αμέσως. Εάν διαπιστώσετε ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα, δραστηριοποιηθείτε άμεσα, μην περιμένετε να δείτε αν θα ξαναγίνει ή μήπως σταματήσει από μόνο του. Ενημερώστε τους δασκάλους και τους άλλους γονείς του σχολείου και οργανώστε ένα κοινό σχέδιο δράσης.
- Μην απειλήσουν ή εμπλακούν σε καβγά με τους bullies ή τους γονείς τους. Αντίθετα, συμπεριφερθείτε τους με το σεβασμό που απαιτείτε να δείχνουν στο παιδί σας. Και μην προσπαθήσετε να λύσετε το πρόβλημα μπροστά σε όλους. Μιλήστε με καθέναν ξεχωριστά, ώστε να έχετε ξεκάθαρη αντίληψη των πραγμάτων.
- Διευκρινίσουν προς πάσα κατεύθυνση ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά είναι bullying και δεν μπορεί να γίνει ανεκτή. Μην υποτιμήσετε το γεγονός, ζητώντας από τα παιδιά να δώσουν τα χέρια και να ξεχαστεί.
- Μην προσπαθήσουν να υποκαταστήσουν τους ειδικούς. Το bullying είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη την υπόλοιπη ζωή του παιδιού. Εάν νιώθετε ότι δεν έχετε τον τρόπο να χειριστείτε την κατάσταση, συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας για να βοηθήσει το παιδί. Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση του ζητήματος στο σχολείο, εάν βλέπετε ότι ο διευθυντής, οι σύλλογοι των δασκάλων και των γονέων αδυνατούν να δώσουν λύση, αναθέστε την υπόθεση σε κάποιον δικηγόρο”.
