”… η Μαρία αγαπάει τον Τάσο. Τα ”φτιάξανε πριν από μερικούς μήνες και είναι μαζί. Πάνε στο ίδιο σχολείο, εκείνη πρώτη και εκείνος δευτέρα λυκείου. Η σχέση τους, λένε, είναι ότι πιο σημαντικό έχουν. Καθημερινά συναντιούνται πριν το σχολείο στο ίδιο σημείο και κάνουν την υπόλοιπη διαδρομή προς αυτό μαζί. Στα διαλείμματα δεν αφήνουν ο ένας τον άλλο και μετά το σχόλασμα επικοινωνούν συνέχεια πότε με το κινητό, πότε με τον υπολογιστή: μηνύματα, f/b, κλπ…
…η Μαρία ήρθε σήμερα σχολείο και φόραγε γυαλιά. Γυαλιά ηλίου μέσα στην τάξη πρωί – πρωί… Ο καθηγητής επέμεινε να τα βγάλει και τότε είδαμε το πρόσωπο της…
Όσοι δεν ξέρουνε ξαφνιάστηκαν, οι άλλοι όχι. Γνωρίζουνε από πριν ότι αυτό το παθιασμένο νεανικό ζευγάρι έχει συχνά πυκνά εντάσεις. Για την ακρίβεια όλο τσακώνονται. Στο δρόμο, στα διαλείμματα, στο τηλέφωνο, δεν κάνουν άλλη δουλειά. Ή θα τσακώνονται ή θα φιλιούνται…
Στο μεταξύ κανείς δεν μπορεί να τους πει κουβέντα. Υπεραμύνονται της σχέσης τους σαν να μην τρέχει τίποτα. Αν πάει κανείς να τους μιλήσει, μαζί ή χώρια, τον βγάζουνε τρελό. Και η ζωή (τους) συνεχίζεται…”
Τι συμβαίνει λοιπόν όταν οι νέοι ερωτεύονται;
Γιατί μερικές φορές η κατάσταση μπορεί να φτάσει στα άκρα;
Όταν ένα παιδί είναι ερωτευμένο:
- Συνήθως είναι πανευτυχή… Είναι η πιο όμορφη φάση της ζωής του και όλα μοιάζουν παραμυθένια. Όμως δεν έχει, όπως είναι φυσικό, την εμπειρία να διαχειριστεί ψύχραιμα τις καταστάσεις όταν κάτι πάει στραβά. Νιώθει σαν βασιλιάς όσο όλα πάνε καλά, και σαν χαμένος αν το ταίρι του παραμελήσει τη σχέση. (Και μπορεί να θεωρήσει ότι ο άλλος τον παραμελεί επειδή απλώς έχει να διαβάσει και δεν μπορεί να βγει μαζί του για καφέ! Όταν απεναντίας είναι μαζί, όλα είναι όμορφα…)
- Οι νέοι και οι νέες παίρνουν από τη σχέση τους τεράστια ορμή για την ζωή και αισθάνονται πως έχουν τη δύναμη να επιτύχουν τα πάντα. Έτσι συχνά στην εφηβεία οι ερωτικές σχέσεις λειτουργούν με πολύ κτητικό και απόλυτο τρόπο. Όσο πιο πολύ ερωτευμένο είναι ένα παιδί τόσο τείνει να μην διατηρεί τις σχέσεις του με άλλους ανθρώπους, να μην έχει το ζωτικό του χώρο,τις προσωπικές του επιλογές, ξεχνάει φίλους, παρέες, νοιάζεται μόνο για την σχέση του και τίποτα άλλο.
Οι γονείς σε αυτήν τη συνθήκη μπορούμε να είμαστε αρωγοί στις δυσκολίες και στις κακοτοπιές:
- Προσπαθήστε να δείξετε στο παιδί σας από νωρίς πόσο σημαντικό είναι ο καθένας μέσα στη σχέση να διατηρεί την αυτονομία του και να αποδέχεται τη διαφορετικότητα του άλλου.
- Προσπαθήστε να εξηγήσετε ότι οι δύο σύντροφοι καλό είναι να μοιράζονται τις ίδιες βασικές αρχές. Αν αυτό δεν συμβαίνει, τότε πρέπει να υπογραμμίσετε διπλά στο παιδί σας τη διαφορά της υγιούς εμπιστοσύνης από την τυφλή εμπιστοσύνη.
- Σε κάποιες περιπτώσεις πιθανόν τα αισθήματα να μην είναι αμοιβαία ή να μην είναι εξίσου ισχυρά και από την άλλη πλευρά. Ίσως ο ένας από τους δύο να εκμεταλλεύεται την αδυναμία του άλλου και να τον χειραγωγεί συστηματικά:
Αν το δικό σας παιδί «κάνει τον άλλο ό,τι θέλει», μην παινεύεστε. Αναρωτηθείτε για ποιο λόγο το παιδί σας (αγόρι ή κορίτσι) θέλει τον άλλο «υποτακτικό» του. Δεν θέλει μια ισότιμη σχέση; Βιώνει τον έρωτα ή βλέπει τη σχέση σαν μια ευκαιρία για επιβολή; Αν ναι, γιατί έχει τόσο μεγάλη ανάγκη επίδειξης δύναμης επάνω σε ένα άλλο ανθρώπινο πλάσμα; Ίσως χρειάζεται έμμεσα τη βοήθειά σας για τις ισορροπίες του. Το ίδιο ισχύει και αν το πρόβλημα είναι αντίστροφο, όταν δηλαδή το παιδί σας να είναι εκείνο που «άγεται και φέρεται» άβουλα από το ταίρι του.
Στην περίπτωση λοιπόν που το παιδί σας επιτρέπει να το χρησιμοποιούν, διερευνήστε διακριτικά τους λόγους και προσπαθήστε να ενισχύσετε την αυτοεκτίμηση του. Συνήθως τα παιδιά που δέχονται υποτιμητικές συμπεριφορές είναι εκείνα που νιώθουν ότι «δεν αξίζουν».
…Αυτοπεποίθηση, εμπιστοσύνη, αυτοδιάθεση και μαζί συνεννόηση και συνεργασία, είναι και πάλι κεντρικές έννοιες σε ένα ευαίσθητο ζήτημα που αφορά τόσο τους ίδιους τους εφήβους όσο και την σχέση μας μαζί τους.
Οι γονείς, όσο μπορούν, έχουν κατά νου ότι τα παιδιά δεν μπορούν πάντα να τα καταφέρουν μόνα τους -ίσως όμως αυτά να μην ζητήσουν ποτέ την βοήθεια τους…
Γι’αυτό και η επαγρύπνηση είναι ένα ζητούμενο στην σχέση γονιού – παιδιού.
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΟΙ ΑΛΛΑ ΠΑΡΟΝΤΕΣ.
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.