Επισκεπτόμενος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ενημερώνοντάς την για την πρόθεσή του να οδηγηθεί η χώρα σε εθνικές εκλογές την Κυριακή 21 Μαΐου, επί της ουσίας αρχίζει να ξετυλίγεται ο οδικός χάρτης μιας σειράς από ημερομηνίες – κλειδιά μέχρι το στήσιμο της κάλπης.
Καταρχάς αυτομάτως η πρώτη πολίτης της χώρας ανακοινώνει τη διάλυση της Βουλής υπό την παρούσα σύνθεσή της. Επί της ουσίας δηλαδή, ενεργοποιείται το άρθρο 41 παράγραφος 2 του Συντάγματος που αναφέρει πως «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαλύει τη Bουλή με πρόταση της Kυβέρνησης που έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, για ανανέωση της λαϊκής εντολής προκειμένου να αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας».
Δέκα μέρες μετά την επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου γίνεται η ανακήρυξη των υποψηφίων από τα αρμόδια δικαστήρια και εντός δωδεκαημέρου από σήμερα, λήγει η επίδοση στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου των δηλώσεων για την κατάρτιση των συνδυασμών.
Η ανακήρυξη των συνδυασμών θα γίνει από την ολομέλεια του Α΄ Τμήματος του Αρείου Πάγου την 14η ημέρα από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, οπότε και θα ξέρουμε εάν μπλοκαριστεί η υποψηφιότητα του εθνικού κόμματος «Έλληνες» που έχει ιδρύσει ο έγκλειστος Ηλίας Κασιδιάρης και την 15η λήγει η προθεσμία για την κλήρωση ή τον διορισμό από τα αρμόδια δικαστήρια των μελών των εφορευτικών επιτροπών και των αναπληρωματικών.
Τι ισχύει με τις εμφανίσεις των βουλευτών
Από την προκήρυξη των εθνικών εκλογών ενεργοποιούνται παράλληλα οι διατάξεις που αφορούν τις εμφανίσεις των υποψηφίων βουλευτών σε εκπομπές δημόσιων ή ιδιωτικών ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης, καθώς και σε φορείς παροχής κάθε μορφής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, υπό οποιαδήποτε μορφή. Βάσει της νομοθεσίας:
α. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μόνο μία φορά.
β. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή, κατά τη διάρκεια της πιο πάνω περιόδου, μέχρι δύο φορές
γ. Ως εμφανίσεις, θεωρούνται οι προσωπικές συνεντεύξεις των υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων που αφορούν τα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματος του υποψήφιου βουλευτή και υποψήφιου μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της προεκλογικής του δραστηριότητας.
Από τους περιορισμούς της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται οι πρόεδροι ή αρχηγοί κομμάτων και οι υποψήφιοι βουλευτές επικρατείας.
Τι ισχύει με τα πολιτικά γραφεία
Αναφορικά με τον επιτρεπόμενο αριθμό χρήσης πολιτικών γραφείων των υποψηφίων κατά την διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ορίζεται ότι αυτός, ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής τους, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία. Στον περιορισμό δεν συνυπολογίζεται ένα επιπλέον πολιτικό γραφείο, εφόσον αυτό βρίσκεται εκτός των γεωγραφικών ορίων της εκλογικής περιφέρειας του υποψηφίου βουλευτού, όπως αυτό που παραχωρείται στην Αθήνα από την Βουλή στους βουλευτές της περιφέρειας.
Επίσης, απαγορεύεται η λειτουργία εκλογικών κέντρων από υποψήφιους ή από τρίτους για χάρη των υποψηφίων, ενώ αποσαφηνίζεται ότι δεν περιλαμβάνονται στην έννοια του εκλογικού κέντρου τα πολιτικά γραφεία των υποψήφιων βουλευτών, εφόσον δεν είναι εγκατεστημένα σε ισόγειους χώρους. Εξαιρούνται της απαγόρευσης εγκατάστασης, σε ισόγειους χώρους, πολιτικά γραφεία βουλευτών, τα οποία λειτουργούν, συνεχώς από την 31η Δεκεμβρίου 2000 μέχρι και την ημερομηνία διενέργειας των εκλογών.
Το Σάββατο 6 Μαΐου θα είναι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία η τελευταία ημέρα που μπορούν να δημοσιοποιούνται δημοσκοπήσεις εκλογικού ενδιαφέροντος. Εμμέσως πάντως σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης αναφορικά με το κόμμα που δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν στις επικείμενες εκλογές μπορεί να δούμε και στις εφημερίδες της Κυριακής 7 Μαΐου. Κι αυτό γιατί τα κυριακάτικα φύλλα τυπώνονται από την προηγούμενη μέρα και σε πολλά περίπτερα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης πωλούνται ήδη από το βράδυ του Σαββάτου.
Την Παρασκευή 19 Μαΐου ολοκληρώνονται οι προεκλογικές συγκεντρώσεις των κομμάτων. Είθισται να κλείνουν με την κεντρική ομιλία του προέδρου του πρώτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος στην Αθήνα, εν προκειμένω του Κυριάκου Μητσοτάκη και μια ημέρα πριν να πραγματοποιεί στην πρωτεύουσα την κεντρική ομιλία του ο επικεφαλής του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, εν προκειμένου ο Αλέξης Τσίπρας.
Την Κυριακή 21 Μαΐου θα διεξαχθούν οι εκλογές, με τα εκλογικά κέντρα να δέχονται τους ψηφοφόρους από τις 07:00 το πρωί έως τις 19:00 το απόγευμα. Με το κλείσιμο της κάλπης θα ανακοινωθεί από τα τηλεοπτικά κανάλια το αποτέλεσμα του exit poll, ενώ στις 20:00 θα έχουμε την πρώτη επίσημη εκτίμηση του τελικού αποτελέσματος από το Υπουργείο Εσωτερικών. Μια ώρα αργότερα, στις 21:00 θα γνωρίζουμε πάνω από το 80% των επίσημων αποτελεσμάτων της επικράτειας οι διαδικασίες θα είναι τόσο γρήγορες αυτή τη φορά, που στις 23:30 με 24:00 θα έχουμε και τα αποτελέσματα όσον αφορά τη σταυροδοσία των υποψηφίων.
Οι διερευνητικές εντολές
Όλα δείχνουν ότι με το σύστημα της απλής αναλογικής που θα εφαρμοστεί δεν θα υπάρχει αυτοδύναμη κυβέρνηση, οπότε το επόμενο πρωί, Δευτέρα 22 Μαΐου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει τον αρχηγό του πρώτου κόμματος προκειμένου να του δώσει την διερευνητική εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος που ορίζει τη διαδικασία, αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του πρώτου κόμματος εντολή να διερευνήσει εάν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση με ένα ή περισσότερα από τα υπόλοιπα κόμματα που μπαίνουν στη Βουλή. Έχει 3 μέρες προθεσμία ο αρχηγός του πρώτου κόμματος να κρατήσει τη διερευνητική εντολή (μπορεί όμως και να την κρατήσει λιγότερες ημέρες ή να την επιστρέψει κατευθείαν ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία). Αν δεν καταφέρει να τα βρει με τους υπόλοιπους ο αρχηγός του πρώτου κόμματος, δίνεται η διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, η εντολή δίνεται στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος.
Με πιθανό το σενάριο να μην εξαντληθούν και τα τρία τριήμερα που δίνει το Σύνταγμα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου το αργότερο έως το Σάββατο 27 Μαΐου θα καλέσει όλους τους πολιτικούς αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων ώστε να διαβουλευτεί μαζί τους και να εξετάσει το ενδεχόμενο σχηματισμού μιας κυβέρνησης που θα έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής ή τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης απ’ όλα τα κόμματα για τη διενέργεια εκλογών (σ.σ. η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνει και τηλεφωνικά). Επειδή όμως θεωρείται σίγουρο ότι τα κόμματα δεν θα τα βρουν μεταξύ τους βάσει των δημόσιων δηλώσεων που έχουν γίνει έως σήμερα από τους πολιτικούς αρχηγούς, θα επιβεβαιωθεί απλώς η αδυναμία σχηματισμού μιας τέτοιας κυβέρνησης και τότε η κ. Σακελλαροπούλου θα προχωρήσει στην επόμενη κίνηση.
Οι νέες κάλπες
Θα αποδεχθεί την παραίτηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και την Κυριακή 28 Μαΐου θα αναθέσει τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης (όσο γίνεται ευρύτερης αποδοχής), για τη διενέργεια νέων εκλογών, σε έναν από τους επικεφαλής των τριών ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας: Είτε στην Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας Ευαγγελία Νίκα, είτε στην Πρόεδρο του Αρείου Πάγου Μαρία Γεωργίου, είτε στον πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ιωάννη Σαρμά. Σε ποιον από τους τρεις; Αυτό ανήκει στη διακριτική ευχέρεια της κ. Σακελλαροπούλου. Δεν συνυπολογίζεται ούτε ο χρόνος εισόδου στο δικαστικό σώμα (δηλαδή το ποιος είναι αρχαιότερος) ούτε με τον χρόνο ανάληψης των καθηκόντων τους στο ανώτατο δικαστικό αξίωμα. Επικρατέστερος για υπηρεσιακός πρωθυπουργός εμφανίζεται ο κ. Σαρμάς που πάντως είναι και ο αρχαιότερος εκ των τριών.
Έτσι, τη Δευτέρα 29 Μαΐου αναμένεται να ορκιστεί η υπηρεσιακή κυβέρνηση και την Τρίτη 30 Μαΐου να πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των νέων βουλευτών που θα έχουν προκύψει. Την ίδια ημέρα θα αναδειχθεί και ο νέος πρόεδρος της Βουλής με τους αντιπροέδρους του Σώματος.
Η υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν θα εμφανιστεί στη Βουλή για να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Εξαιτίας της ειδικής αποστολής που θα έχει λάβει εκ του Συντάγματος, να οδηγήσει δηλαδή τη χώρα σε νέες εκλογές, θα υποβάλλει στην κ. Σακελλαροπούλου διάταγμα προς υπογραφή, που θα προβλέπει την άμεση διάλυση της Βουλής την Τετάρτη 31 Μαΐου και την διενέργεια νέων εκλογών κατά πάσα πιθανότητα για την Κυριακή 2 Ιουλίου. Στο μεσοδιάστημα θα πραγματοποιηθούν κανονικά οι πανελλαδικές εξετάσεις για την εισαγωγή των μαθητών της Γ΄ λυκείου στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, όπως έχει προγραμματιστεί.
Τη Δευτέρα 3 Ιουλίου, την επόμενη μέρα δηλαδή μετά τις δεύτερες εκλογές που θα έχουν γίνει με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο πρώτο κόμμα, σε περίπτωση που αυτό θα έχει αυτοδυναμία. Αν δεν έχει αυτοδυναμία, ξεκινάμε και πάλι το… γαϊτανάκι των διερευνητικών εντολών. Σε περίπτωση που και πάλι δεν τα βρουν τα κόμματα μεταξύ τους, θα έχουμε εκ νέου υπηρεσιακή κυβέρνηση και τρίτες εκλογές, αλλά αυτό φαντάζει ακόμη πολύ μακρινό.
