Στο σταυροδρόμι μεταξύ τριών κρατών – Ελλάδας, Βουλγαρίας και Τουρκίας.
Φίλοι μου της παράδοσης,
αν την αγαπάτε,
ελάτε να την ζήσουμε
μαζί, αν προτιμάτε.
Και στο χωριό τα Πετρωτά,
την Κυριακή της Τυρινής,
στο έθιμο του «Βασιλιά»
μαζί μας διασκεδάστε!
Αναβιώνουμε έναν παραδοσιακό γνήσιο Πετρωτιώτη «Βασιλιά», στην αυθεντική του μορφή, όπως γιορτάζονταν τα πολύ παλιά χρόνια και προσκαλούμε όλους εσάς, να μας τιμήσετε με την παρουσία σας!
«Σας προ(σ)καλούμε να προτιμήσετε τα Πετρωτά, χαρακτηρισμένα ως Παραδοσιακός Οικισμός από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού και θα δικαιωθείτε πολλαπλά για την επιλογή σας. Ελάτε να βιώσετε τη μυσταγωγία ενός μοναδικού πατροπαράδοτου εθίμου για όλη τη Θράκη. Να περιπλανηθείτε στα δαιδαλώδη πετρόκτιστα σοκάκια του χωριού, να ανακαλύψετε τα πολύμορφα χρώματα της φύσης, τις λαχταριστές γεύσεις, αλλά και να νιώσετε την εκρηκτική συγκίνηση, την έντονη νοσταλγία και τις μοναδικές αναμνήσεις, που κυριαρχούν στα Πετρωτά του Έβρου και θα σας συνοδεύουν σε όλη σας τη ζωή!», τονίζει χαρακτηριστικά ο εκ των διοργανωτών, πρόεδρος του Πολιτιστικού Πετρωτιωτών Έβρου Αλεξανδρούπολης, Δημήτρης Κελεμίδης.
Το παραδοσιακό έθιμο του Βασιλιά στα Πετρωτά του Έβρου, είναι μοναδικό για όλη τη Θράκη και κρατά από αρχαιοτάτων χρόνων. Συγκεκριμένα, από τα διονυσιακά δρώμενα και σχετίζεται με την ”Ανάσταση” της Μάνας Γης και της Φύσης.
«Βασιλιάς» ονομάστηκε πιθανόν μετά την άλωση της Πόλης και γιορτάζεται μέχρι και σήμερα, με πολύ μικρές παραλλαγές. Οι ντόπιοι, μη θέλοντας να πιστέψουν πως χάθηκε η Βασιλεύουσα, τον πρόσθεσαν σε αυτήν την εορτή, για να μπορούν να περνούν κάποια μηνύματα στους δύσκολους καιρούς της τουρκοκρατίας. Έτσι το βρήκαμε εμείς, οι πατεράδες μας, οι μανάδες μας, οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας. Το έθιμο παλιά, το κάνανε οι πιο ευκατάστατοι του χωριού και ήταν μεγάλη τιμή που έπαιρναν τον τίτλο του Βασιλιά.
Όσοι βρεθείτε από τις 10 το πρωί, θα έχετε τη μοναδική ευκαιρία να βιώσετε όλη την αυθεντική αναπαράσταση του εθίμου, που ξεκινά από την οικία του εφετινού Βασιλιά Κωνσταντίνου Γκουτσίδη και διαδραματίζεται από άκρη σε άκρη σε όλο το χωριό!
Μπροστά από το κάρο του Βασιλιά, την επονομαζόμενη ”Καλανίτσα”, υπάρχει ένας ‘Καθοδηγητής’ με κοντάρι, που στο επάνω μέρος έχει σταυρό από χόρτα της γης, το λεγόμενο ”Φουρκάλι”. Στην πλάτη της καλανίτσας, όπου κάθεται ο Βασιλιάς, υπάρχει μεγάλος ξύλινος σταυρός, στον οποίο κρεμάνε οι νοικοκυρές τις προσφορές που κάνουν, πετσέτες και μαντίλια. Ο Βασιλιάς βγαίνει μαζί με την πομπή του για να επισκεφτεί το λαό του και να τους ευχηθεί να έχουν προπάντων προσωπική υγεία, οικογενειακή ευτυχία και καλή σοδειά, καθώς και να διαπιστώσει αν περνούν καλά και να πάρει τα μηνύματα. Όλοι τον καλοδέχονται, τον καλωσορίζουν και τον κερνούν με τοπικά εδέσματα. Με τη σειρά του, ο Βασιλιάς δίνει τις κατάλληλες ευχές γυρνώντας όλο το χωριό, από άκρη σε άκρη και από σπίτι σε σπίτι. Τα αρχέγονα θρακιώτικα όργανα παίζουν και όλος ο κόσμος γλεντάει.
Φτάνοντας η πομπή του Βασιλιά στην πλατεία του χωριού στις 1 το μεσημέρι, αναπαριστά όλες τις γεωργικές εργασίες. Οργώνει, σπέρνει και θερίζει. Μετά κόβει την πίτα, τη μοιράζει στους ενδιαφερομένους και όποιος βρει το φλουρί αναδεικνύεται Βασιλιάς για την επομένη χρονιά.
Ακολουθεί τρανό και εγγυημένο Θρακιώτικο γλέντι για όλους εσάς έως αργά το απόγευμα, με το καταξιωμένο παραδοσιακό μουσικό σχήμα του Νίκου Ζαπάρτα, του Βαγγέλη Κατσουλίδη και του Ντίνου Βασιλειάδη.
Το παραδοσιακό τραγούδι που δεσπόζει την ημέρα αυτή είναι:
”Δυο πιδιά στην Πόλη δούλιβαν”
«…Δυο πιδιά στην Πόλη δούλευαν σε μια Κυρά ή χήρα τούρκισσα και την ημέρα που έπεσε η Πόλη έλεγε κοροϊδευτικά στα πιδιά: να την παν στην εκκλησιά, στην τουρκιά, την Παναγιά. Τ’άλογα ήταν γληγουρνά, τα σπαθιά ήταν διμισκιά….».
Διοργάνωση:
Τοπικό Συμβούλιο Κοινότητας Πετρωτών
Πολιτιστικός Σύλλογος Πετρωτιωτών Έβρου Αλεξανδρούπολης
Πολιτιστικός Σύλλογος Πετρωτών ”Ο Λιθοξόος”
Υπό την Αιγίδα του Δήμου Ορεστιάδας
Με εκτίμηση,
Για τους Διοργανωτές Φορείς
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Πετρωτιωτών Έβρου Αλεξ/πολης
Δημήτρης Κελεμίδης
