Στοιχεία που προκαλούν παγκόσμιο συναγερμό έδωσε στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, προειδοποιώντας για ένα «νέο κύμα εθισμού στη νικοτίνη» που πλήττει τα παιδιά και τους εφήβους.
Σύμφωνα με τη νέα παγκόσμια έκθεση του ΠΟΥ, 1 στα 10 παιδιά ηλικίας 13 έως 15 ετών καπνίζει, ενώ τα παιδιά είναι εννέα φορές πιο πιθανό να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα σε σύγκριση με τους ενήλικες.
Ο Οργανισμός κατηγορεί τη βιομηχανία καπνού για «επιθετικές» πρακτικές προώθησης νέων προϊόντων νικοτίνης, όπως ηλεκτρονικά τσιγάρα, θερμαινόμενα προϊόντα καπνού και νικοτινούχα σακουλάκια, τα οποία παρουσιάζονται ως “ασφαλέστερες εναλλακτικές”, αλλά στην πράξη οδηγούν σε πρόωρο εθισμό.
Η έκθεση καταγράφει πάνω από 100 εκατομμύρια χρήστες ηλεκτρονικού τσιγάρου παγκοσμίως, εκ των οποίων τουλάχιστον 15 εκατομμύρια είναι παιδιά. Παράλληλα, 40 εκατομμύρια ανήλικοι κάνουν χρήση καπνού σε διάφορες μορφές, με αρκετά από αυτά να ξεκινούν από ηλικίες μικρότερες των 13 ετών.
Ο Etienne Krug, διευθυντής του Τμήματος Προώθησης και Πρόληψης Υγείας του ΠΟΥ, τόνισε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα «δεν μειώνουν τις βλάβες, αλλά εθίζουν τα παιδιά στη νικοτίνη πιο γρήγορα, υπονομεύοντας δεκαετίες προόδου».
Η κύρια συντάκτρια της έκθεσης, Alison Commar, ανέφερε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα λειτουργούν ως «πύλη» προς τη συνήθεια του καπνίσματος, με τη διακριτική διαδικτυακή διαφήμιση και τους influencers να παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση του φαινομένου.
Παρότι η παγκόσμια χρήση καπνού παρουσιάζει πτωτική τάση –από 1,38 δισ. καπνιστές το 2000 σε 1,2 δισ. το 2024–, οι νέες μορφές καπνικών προϊόντων απειλούν να ανατρέψουν αυτή την πρόοδο. Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Tedros Adhanom Ghebreyesus, έκανε λόγο για «επιθετική αντεπίθεση της καπνοβιομηχανίας που στοχεύει τα παιδιά».
Η οργάνωση ζητά από τις κυβερνήσεις να ενισχύσουν τα μέτρα ελέγχου του καπνού, προτείνοντας:
πλήρη εφαρμογή του πακέτου MPOWER και της Σύμβασης-Πλαίσιο του ΠΟΥ,
αυστηρότερη ρύθμιση των νέων προϊόντων νικοτίνης,
απαγόρευση της διαφήμισης σε όλα τα μέσα,
αύξηση των φόρων, και
ενίσχυση των προγραμμάτων διακοπής καπνίσματος.
Η χρήση καπνού εξακολουθεί να προκαλεί πάνω από 7 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, ενώ το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει περισσότερα από 1 εκατομμύριο άτομα ετησίως.
Ο ΠΟΥ προειδοποιεί: αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, μια νέα γενιά θα μεγαλώσει ήδη εθισμένη στη νικοτίνη.
