Οι γάτες είναι αγαπημένα κατοικίδια, μας κρατούν συντροφιά και είναι κι αυτές μέλος της οικογένειας. Ωστόσο, πολλές φορές έχουμε ακούσει για το τοξόπλασμα και πόσο επικίνδυνο είναι να έχει γάτα ενώ υπάρχει κάποια έγκυος γυναίκα στο σπίτι. Πολλοί είναι εκείνοι που δεν υιοθετούν γάτα, μόνο και μόνο γι’ αυτό. Αλλά πως ακριβώς είναι τα πράγματα;
Το toxoplasma gondii είναι ένα παράσιτο με τελικό ξενιστή την γάτα και ενδιάμεσους ξενιστές άλλα ζώα, όπως τα ποντίκια, πουλιά, πρόβατα και τον άνθρωπο. Μεταδίδεται μέσω των μολυσμένων τροφίμων και του μολυσμένου περιβάλλοντος και όχι άμεσα από την γάτα.
Οι ενδιάμεσοι ξενιστές μολύνονται λοιπόν από τρόφιμα ή το περιβάλλον, αλλά τα αυγά του παρασίτου διασπείρονται σε αυτό μόνο από την γάτα. Η γάτα και ορισμένα αιλουροειδή είναι τα μόνα ζώα στα οποία το παράσιτο ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του. Το παράσιτο αποικίζει σε όλους του ιστούς και κυρίως στον μυϊκό ιστό, στο εντερικό επιθήλιο και στο νευρικό ιστό.
Η γάτα μπορεί να κολλήσει το τοξόπλασμα αν φάει π.χ. ένα ποντίκι που φέρει το παράσιτο ή ωμό κρέας που επίσης είναι μολυσμένο. Το παράσιτο εισέρχεται στο πεπτικό σύστημα της γάτας και χρειάζεται 10 ημέρες για να παράξει αυγά.
Τα αυγά αυτά βγαίνουν στο περιβάλλον μέσω των κοπράνων της γάτας, κάτι που κρατά για 2 με 20 ημέρες σε όλη την ζωή της. Τα αυγά είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και μπορούν να μολύνουν φρούτα, λαχανικά κ.α. ενώ μπορούν να μολύνουν αν τα κόπρανα της γάτας μείνουν στο περιβάλλον από 2 έως 4 ημέρες. Αν η γάτα προσβληθεί 2η ή και 3η φορά, μπορεί να αποκτήσει ανοσία.
Είναι σχεδόν απίθανο να κολλήσει ο άνθρωπος από την γάτα. Το παράσιτο δεν υπάρχει ούτε στο τρίχωμα, ούτε μεταδίδεται με δάγκωμα ή τα νύχια. Ειδικά οι οικόσιτες γάτες που δεν κυνηγούν και δεν καταναλώνουν ωμό κρέας, δεν είναι εύκολο να μολυνθούν.
Η τοξοπλάσμωση είναι πιο επικίνδυνη για τις εγκύους γυναίκες αφού μπορεί να προσβληθεί το έμβρυο και να οδηγήσει σε αποβολή το πρώτο τρίμηνο της κύησης, ενώ το 2ο και 3ο τρίμηνο, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους ιστούς του εμβρύου. Είναι το ίδιο επικίνδυνη αν μολύνει ανοσοκατεσταλμένα άτομα (π.χ. ασθενείς του AIDS).
Οπότε θα πρέπει να μην τρώτε ωμό κρέας, να πλένετε καλά τα λαχανικά, να πλένετε συχνά τα χέρια σας, να μην δίνεται στην γάτα ωμό κρέας και να καθαρίζετε με γάντια συχνά την άμμο της (οι έγκυες γυναίκες να το αποφεύγουν).
