Η νηστεία αποτελεί μία συνήθεια, η οποία έχει ομολογουμένως ταυτιστεί με τη θρησκευτική παράδοση, καθώς από αρχαιοτάτων χρόνων αποτελεί έναν τρόπο σωματικής και πνευματικής κάθαρσης πριν από κάποιο σημαντικό θρησκευτικό γεγονός.
Στη χώρα μας, όταν αναφερόμαστε στον όρο νηστεία, συνήθως μιλάμε για αποχή από προϊόντα ζωικής προέλευσης, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται και οι περιπτώσεις όπως είναι για παράδειγμα η λεγόμενη διαλειμματική νηστεία, στην οποία όμως θα αναφερθούμε σε ξεχωριστό άρθρο.
Πρόσφατη επιστημονική μελέτη
διάρκειας ενός έτους σε 1422 άτομα κατέδειξε σημαντικές ευεργετικές επιπτώσεις της νηστείας στην ανθρώπινη υγεία και ευεξία. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, περιοδική νηστεία διάρκειας 4-21 ημερών οδήγησε σε σημαντική απώλεια βάρους και σε βελτίωση των βασικών παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου (σπλαχνικό λίπος, αρτηριακή πίεση, λιπιδαιμικό προφίλ, οξειδωτικό στρες κ.α.).
Η θετική αυτή επίδραση της νηστείας δεν αποτελεί μυστήριο, αλλά έχει να κάνει κυρίως με την υιοθέτηση μίας διατροφής χαμηλής πρόσληψης σε κορεσμένα λιπαρά και ταυτόχρονα υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνες, φυτοχημικά αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες.
Νηστεία & δίαιτα
Παρόλο που η περιοδική νηστεία φαίνεται να έχει μόνο θετική επίδραση στην υγεία μας, δε σχετίζεται άμεσα με τη ρύθμιση του βάρους, καθώς αυτό έχει να κάνει με το ενεργειακό μας ισοζύγιο και όχι με το είδος των τροφίμων που καταναλώνουμε.
Η αποφυγή λοιπόν θερμιδογόνων τροφίμων ζωικής προέλευσης μπορεί πράγματι να συμβάλει στη μείωση του πλεονάζοντος βάρους, αρκεί να μη συνοδεύεται με αλόγιστη αντικατάστασή τους με άλλες επίσης θερμιδογόνες τροφές φυτικής προέλευσης.
Νηστεία & πρωτεΐνη
Παρά τη λανθασμένη υπερισχύουσα αντίληψη πως οι ανάγκες μας σε πρωτεΐνη μπορούν να καλυφθούν μόνο από τροφές ζωικής προέλευσης, όπως είναι τα γαλακτοκομικά, τα τυροκομικά και το κρέας, οι φυτικές πηγές πρωτεΐνης φαίνεται να λειτουργούν εξίσου καλά για τον οργανισμό μας.
Βάσει μάλιστα σχετικής
έρευνας, η πηγή πρόσληψης της πρωτεΐνης – τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την παραγωγή μυών – κρίνεται άνευ σημασίας και οι ανάγκες μας σε πρωτεΐνη μπορούν να καλυφθούν κάλλιστα από πρωτεΐνούχες φυτικές πηγές, όπως είναι τα όσπρια, οι σπόροι δημητριακών και ψευδοδημητριακών, οι ξηροί καρποί κ.ο.κ..
Εδώ βεβαίως θα πρέπει να τονίσουμε πως η συντριπτική πλειοψηφία των τροφών φυτικής προέλευσης είναι ατελής σε πρωτεΐνη, δηλαδή περιέχει μεν πολλά από τα αμινοξέα που κρίνονται απαραίτητα για τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά συχνά σε ανεπαρκείς ποσότητες. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό, ειδικά κατά την περίοδο της νηστείας, να συνδυάζουμε διαφορετικές κατηγορίες τροφίμων με τρόπο, κατά τον οποίο η έλλειψη του ενός να συμπληρώνεται από κάποιο άλλο.
Η επόμενη μέρα
Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κρέατος αμέσως μετά τη λήξη της νηστείας δεν αποτελεί σπάνιο φαινόμενο. Σαν αποτέλεσμα αυτής της βίαιης μετάβασης έχουμε συχνά να αντιμετωπίσουμε γαστρεντερικές διαταραχές, καθώς επίσης και ραγδαία επιδείνωση των δεικτών υγείας μας που σχετίζονται με το σάκχαρο, τη χοληστερίνη, τα τριγλυκερίδια, το ουρικό οξύ κ.α..
Αν πρόκειται λοιπόν να μεταβούμε σε μία διατροφή που περιλαμβάνει και προϊόντα ζωικής προέλευσης, καλό θα ήταν αυτή η μετάβαση να γίνει σταδιακά και σύμφωνα πάντα με τις γενικές συστάσεις που αφορούν την ποσότητα, αλλά και τη συχνότητα κατανάλωσης τέτοιων τροφών, ώστε να μπορέσουμε να διατηρήσουμε τα οφέλη που αποκομίσαμε κατά τη διάρκεια της νηστείας.
Με τη συμβολή διαιτολόγου-διατροφολόγου και την εκπόνηση ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής, μπορούμε να ρυθμίσουμε το βάρος μας ακόμη και κατά τη διάρκεια της νηστείας, μεταβαίνοντας ομαλά σε έναν ισορροπημένο τρόπο διατροφής με ή χωρίς προϊόντα ζωικής προέλευσης.
