Σε «βατήρα» ριζικής αναβάθμισης του ελληνικού σιδηρόδρομου και συνακόλουθα απογείωσης των εμπορευματικών μεταφορών φιλοδοξεί να μετατραπεί η νεοπαγής εταιρεία «Σιδηρόδρομοι Ελλάδας».
Πρόκειται για την μετεξέλιξη του μοντέλου ΟΣΕ σε μια ενοποιημένη μορφή (ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, τροχαίο υλικό της ΓΑΙΑΟΣΕ) με πυξίδα τη μετενσάρκωσή του σε ένα σύγχρονο σιδηροδρομικό Οργανισμό.
Ο νέος ΟΣΕ έχει αναλάβει ήδη τον εκσυγχρονισμό του Σιδηροδρομικού Δικτύου της χώρας, και για την περίοδο έως το 2027 προβλέπονται έργα ανάταξης – αναβάθμισης με συνολικό προϋπολογισμό άνω του 1,6 δισ. ευρώ.
Αναλυτικά δρομολογούνται τα εξής:
Αναβάθμιση της υφιστάμενης με διπλασιασμό και εγκατάσταση σηματοδότησης ETCS και ηλεκτροκίνησης της σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Πύθιο – Ορμένιο (CEF), προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ.
Κατασκευή τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου στο τμήμα ΣΣ Αθηνών (ΣΚΑ) – Τρεις Γέφυρες με υπογειοποίηση στην περιοχή των Σεπολίων, προϋπολογισμού 90,4 εκατ. ευρώ.
Εργασίες επιδομής, υποδομής και ηλεκτροκίνησης στον Σ.Σ. Αθηνών – Β’ Φάση και σύνδεση με Μετρό, ύψους 30,6 εκατ. ευρώ.
Κατασκευή σιδηροδρομικής στάσης στο Κρυονέρι Αττικής, ύψους 5,8 εκατ. ευρώ.
Κατασκευή υποδομής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ψαθόπυργος (ΧΘ 113) – Ρίο – Μποζαϊτικα (ΧΘ 123+500) της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνα – Πάτρα, με προϋπολογισμό 131,1 εκατ. ευρώ.
Ηλεκτροκίνηση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Κιάτο – Ροδοδάφνη, ύψους 83,4 εκατ. ευρώ.
Κανονικοποίηση της υφιστάμενης μετρικής μονής σιδηροδρομικής γραμμής Ισθμού – Λουτρακίου με ηλεκτροκίνηση, ύψους 7,2 εκατ. ευρώ.
Αναβάθμιση υφιστάμενης ΣΓ Προαστιακού Σιδηροδρόμου Δυτικής Αττικής, στο τμήμα Άνω Λιόσια – Νέος Σ.Σ. Μεγάρων – Π.Σ. Μεγάρων, προϋπολογισμού 95,7 εκατ. ευρώ.
Αναβάθμιση και πιστοποίηση της υφιστάμενης διπλής σιδηροδρομικής γραμμής μεταξύ σιδηροδρομικού συγκροτήματος Αχαρνών και εξόδου σιδηροδρομικού σταθμού Οινόη, ανακατασκευή της σήραγγας Αγίου Στεφάνου και κατασκευή της κάτω διάβασης οδού στον υπάρχοντα Σιδηροδρομικό Σταθμό Αλιάρτου, αξίας 240 εκατ. ευρώ.
Εγκατάσταση σηματοδότησης με τηλεδιοικηση, ETCS L1 και πιστοποίηση, κατασκευή Η/Μ εγκαταστάσεων και πιστοποίηση των υπαρχόντων σηράγγων της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Λιόσια – Κόρινθος, ύψους 73 εκατ. ευρώ.
Επαναλειτουργία της μετρικής γραμμής Κάτω Αχαγιά – Πύργος και Α’ φάση κανονικοποίησης με προϋπολογισμό 95 εκατ. ευρώ.
Αναβάθμιση υποδομής της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας (τμήμα από Μουριές έως Προμαχώνα) για την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης, ύψους 163 εκατ. ευρώ.
Τοποθέτηση ηχοπετασμάτων κατά μήκος των σιδηροδρομικών γραμμών εντός της πόλης της Λάρισας, ύψους 5,978 εκατ. ευρώ.
Ανακατασκευή του σιδηροδρομικού επιχώματος της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής Πειραιά – Πλατέως μεταξύ Παλαιοφαρσάλου & Λάρισας, ύψους 4,38 εκατ. ευρώ. Εν τω μεταξύ συρρίκνωση ζημιών στα 180,5 εκατ. ευρώ, απομειωμένες κατά περίπου 29% σε σχέση με το 2023, πέτυχε ο ΟΣΕ το 2024, παρά την πτώση του κύκλου εργασιών. Με τον όμιλο ΟΣΕ, πλέον να συνεχίζει να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις τόσο στη λειτουργία του, όσο και στα οικονομικά του μεγέθη και τη ρευστότητά του. «Οι συνέπειες του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών και της κακοκαιρίας Daniel από το 2023 εξακολουθούν και επιδρούν στα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας, εντούτοις είναι βελτιωμένα σε σχέση με αυτά του προηγούμενου έτους», αναφέρεται στη δημοσιευμένη οικονομική κατάσταση του ΟΣΕ για το 2024.
Ειδικότερα, για την προηγούμενη χρονιά, η καθαρή ζημία του ομίλου για το 2024, που επηρεάζεται από τις υψηλές αποσβέσεις, διαμορφώθηκε στα 180,5 εκατ. ευρώ, από 254,1 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρονιά (-28,9%). Θετικό στοιχείο αποτελεί η ανάκαμψη του EBITDA, καθώς τα λειτουργικά κέρδη EBITDA κινούνται κοντά στον στόχο για ισοσκελισμένο αποτέλεσμα. Για την εταιρεία το EBITDA διαμορφώθηκε στα 3,9 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 93,5 εκατ. ευρώ, αλλά για τον όμιλο παρέμεινε αρνητικό, σε ζημιές 5,1 εκατ. ευρώ, από ζημίες 102,6 εκατ. ευρώ τη χρονιά που προηγήθηκε.
Όπως σημειώνεται, «το EBITDA κινείται πλησίον του στόχου για ισοσκελισμένο αποτέλεσμα, διαμορφούμενο σε 3,9 εκατ. Ευρώ για την εταιρεία και – 5,1 εκατ. ευρώ για τον όμιλο, έναντι του εξαιρετικά ζημιογόνου αποτελέσματος της προηγούμενης χρήσης, το οποίο είχε επιβαρυνθεί από τις συνέπειες της κακοκαιρίας Daniel.
Οι διαγωνιστικές διαδικασίες και το κόστος αποκατάστασης των ζημιών έχουν ως γνωστόν αναληφθεί από το Ελληνικό Δημόσιο.
Μειωμένος ήταν και ο κύκλος εργασιών του ΟΣΕ, ο οποίος, πέραν της κρατικής επιχορήγησης, στηρίζεται κατά βάση στα έσοδα από τα τέλη χρήσης της υποδομής, που καταβάλλουν οι επιχειρήσεις στον ΟΣΕ. Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών του ομίλου ανήλθε στα 48,4 εκατ. ευρώ από 62,5 εκατ. ευρώ το 2023, εκ των οποίων το μεγαλύτερο μέρος αφορά έσοδα από τα τέλη χρήσης υποδομής.
Όπως έχει γνωστοποιηθεί τα τέλη υποδομής αποτελούν σημείο διαφωνίας μεταξύ ΟΣΕ και Hellenic Train που δεν αποδέχεται την τιμολόγηση. Το σύνολο της απαίτησης του οργανισμού κατά της εταιρείας ανέρχεται στα 139,9 εκατ., (2023: 125,4 εκατ.), από τα οποία 112,7 εκατ. αφορούν μη καταβληθέντα τέλη για τα έτη 2020 έως και σήμερα (τέλη υποδομής). Έχουν ήδη ασκηθεί αγωγές και βρίσκονται σε εκκρεμότητα οι σχετικές δικαστικές αποφάσεις. Σύμφωνα και με τις οικονομικές καταστάσεις, υπάρχουν εκατέρωθεν αμφισβητήσεις συνολικού συμψηφισμένου ποσού 6,6 εκατ. ευρώ.
Ο όμιλος ΟΣΕ στο τέλος 2024 είχε καθαρές ταμειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες 3,608 εκατ. (από -16,839 εκατ. το 2023), ταμειακά διαθέσιμα 268,23 εκατ. από 197,65 εκατ. το 2023, απαιτήσεις 155 εκατ. ευρώ, σύνολο ιδίων κεφαλαίων 10,26 εκατ., σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων 385,8 εκατ., σύνολο βραχυπρόθεσμων 402 εκατ. ευρώ. Οι απαιτήσεις από τρίτους – ιδιώτες ανέρχονται σε σχεδόν 141 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχει απαίτηση από την ΣΤΑΣΥ ΑΕ, ύψους 34 εκατ., για την οποία έχει σχηματιστεί πρόβλεψη ύψους 20 εκατ. περίπου.
Το μόνιμο προσωπικό του οργανισμού μειώθηκε σε 568 εργαζομένους πέρυσι από 645 το 2023. Δεν έγιναν προσλήψεις αορίστου χρόνου τη διετία 2023 – 2024, ενώ 166 άτομα αποχώρησαν στο ίδιο διάστημα, με τον ρυθμό απώλειας ανθρώπινου δυναμικού να ξεπερνά το 13,5% ετησίως.
Εις βάρος της Εταιρείας και του Ομίλου εκκρεμούν, από μακρού χρονικού διαστήματος, σημαντικός αριθμός δικαστικών υποθέσεων. Το συνολικό ύψος των σχετικών αγωγικών αξιώσεων ανέρχεται σε 303,4 εκατ., ενώ η Διοίκηση, κατόπιν εκτιμήσεων, έχει σχηματίσει πρόβλεψη ύψους 196,1 εκατ., η οποία θεωρείται επαρκής για την κάλυψη των σχετικών ενδεχόμενων υποχρεώσεων. Οι αγωγές αφορούν εργατικά ατυχήματα, αποζημιώσεις τρίτων, απαλλοτριώσεις, υποχρεώσεις προς δήμους και εργολάβους. Τέλος σε ό,τι αφορά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη, έχουν επιδοθεί στον οργανισμό 12 αγωγές αποζημίωσης.