Ας ξεκινήσουμε με μια αλήθεια που ίσως σου ανατρέψει τα δεδομένα: ο Άι Βασίλης, αυτός ο γελαστός, ροδομάγουλος γεράκος που σκαρφαλώνει στις καμινάδες (κι ας μην φαίνεται τόσο αθλητικός), ξεκίνησε την καριέρα του ως… Άγιος Νικόλαος. Ναι, ο λιτοδίαιτος επίσκοπος του 4ου αιώνα από τη Μικρά Ασία, που άφηνε κρυφά δώρα στους φτωχούς. Δεν είχε κόκκινη στολή τότε, αλλά ένα ταπεινό ράσο και μια αδυναμία στο να βοηθάει όσους το είχαν ανάγκη.
Η φήμη του εξαπλώθηκε στην Ευρώπη, με κάθε χώρα να βάζει τη δική της πινελιά στον μύθο. Στην Ολλανδία, ο Άγιος Νικόλαος έγινε “Sinterklaas”, και όταν οι Ολλανδοί μετανάστες έφτασαν στην Αμερική, τον πήραν μαζί τους, μαζί με τα ξύλινά τους τσόκαρα. Εκεί, όμως, ο Άγιος Νικόλαος άρχισε να αλλάζει. Ήταν σαν να πέρασε από ένα makeover του Hollywood κι από λιτοδίαιτος σεβάσμιος άγιος έγινε ένας χαρωπός χοντρούλης παππούλης.
Η πραγματική μεταμόρφωση ήρθε τον 19ο αιώνα. Το ποίημα “A Visit from St. Nicholas” τον περιέγραψε για πρώτη φορά σαν έναν στρουμπουλό, κεφάτο γεράκο κι αργότερα, οι εικονογραφήσεις του Thomas Nast τον έκαναν ακόμα πιο αναγνωρίσιμο καθώς πρόσθεσαν τον σάκο με τα δώρα.
Ο Άι-Βασίλης της Coca-Cola
Ε, και μετά μπήκε στο παιχνίδι η Coca-Cola η οποία στις διαφημίσεις της δεκαετίας του 1930 “έντυσε” τον Άι Βασίλη στα κόκκινα και τον έκανε το απόλυτο χριστουγεννιάτικο είδωλο. Γιατί κόκκινο; Ε, γιατί αυτά είναι τα χρώματα της Coca-Cola. Ο Άι Βασίλης, έτσι όπως τον ξέρουμε σήμερα, έγινε το σύμβολο της γενναιοδωρίας, της χαράς και, φυσικά, του… δυτικού καταναλωτισμού.
Και γιατί εσύ τον λες Άι Βασίλη κι όχι Santa Claus, όπως τον λένε οι υπόλοιποι; Εδώ μπαίνει η ελληνική ιδιαιτερότητα: στην Ελλάδα, ο Άγιος Βασίλειος της Καισαρείας, ο μεγάλος φιλάνθρωπος και δάσκαλος της Εκκλησίας, “υιοθέτησε” το ρόλο. Έτσι, αν και διαφορετικός άγιος, έγινε το δικό μας πρόσωπο για τα δώρα των γιορτών, και η παράδοση ανακατεύτηκε γλυκά, σαν ζύμη βασιλόπιτας.
Και τώρα που ξέρεις την ιστορία, σκέψου την επόμενη φορά που θα στείλεις το γράμμα σου στον Άι Βασίλη. Είναι, τελικά, ένας τύπος με πλούσιο βιογραφικό, πολυπολιτισμική καταγωγή και αδυναμία στις γιορτινές υπερβολές. Κι επειδή συν Άι-Βασίλη και χείρα κίνει, βρες πολλά χριστουγεννιάτικα δώρα εδώ και χάρισε χαμόγελα στους αγαπημένους σου!
Το άρθρο βασίστηκε εδώ: Ο Άι Βασίλης και πώς ο Άγιος Νικόλαος έγινε ο χαμογελαστός χοντρούλης γεράκος με την κόκκινη στολή
