Με ένα διάγγελμα που κράτησε τριάντα λεπτά, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έστησε μία ακόμη φιέστα, προσβάλλοντας κατάφορα τον απανταχού χριστιανισμό αλλά και τη διεθνή κοινότητα συλλήβδην, ανακοινώνοντας την αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας και το άνοιγμά της για μουσουλμανικές προσευχές.
Το διάγγελμα ξεκίνησε στις 20:53 της Παρασκευής 10 Ιουλίου, με κάποια τουρκικά μέσα να αναφέρουν πως επελέγη η συγκεκριμένη ώρα, καθώς συμβολίζει το έτος 2053 και την συμπλήρωση 600 ετών από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, ενώ άλλα ανέφεραν ότι η επιλογή σχετιζόταν με τη Δύση του ηλίου και την μουσουλμανική προσευχή της Παρασκευής.
«Η Αγιά Σοφιά εγκαταλείπει το μουσειακό καθεστώς» επιβεβαίωσε στο διάγγελμά του, μεταφέροντας κατόπιν μία δήλωση η οποία όμως δεν αντηχεί στις προκλητικές του αποφάσεις, ότι δηλαδή «η κοινή παγκόσμια κληρονομία της Αγιάς Σοφιάς, θα συνεχίσει να αγκαλιάζει όλο τον κόσμο με το νέο της καθεστώς, με τρόπο ειλικρινή και αυθεντικό. Οι πόρτες της Αγιάς Σοφιάς θα είναι ανοιχτές σε όλους, ντόπιους και ξένους, Μουσουλμάνους και μη Μουσουλμάνους».
Μάλιστα, ο Τούρκος πρόεδρος εξήγγειλε πως «σχεδιάζουμε να ολοκληρώσουμε σύντομα τις προετοιμασίες και να την ανοίξουμε για προσευχή την Παρασκευή 24 Ιουλίου».
Δεν δίστασε και κούνησε το δάχτυλο στην Ελλάδα, τη Δύση και την Παγκόσμια Κοινότητα ζητώντας σεβασμό (!) της απόφασής του, λέγοντας «κατανοούμε όλες τις απόψεις που κατατίθενται στη διεθνή αρένα. Ωστόσο, το ζήτημα αφορά την κυριαρχία της Τουρκίας. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε σαν παραβίαση της ανεξαρτησίας μας οποιαδήποτε στάση ξεπερνά την έκφραση γνώμης».
Είχε προηγηθεί το απόγευμα της ίδιας ημέρας tweet του ΡΤ Ερντογάν, στο οποίο έγραφε: «Αποφασίστηκε ότι η Αγία Σοφία θα τεθεί υπό την εποπτεία της Ντιγιανέτ (Αρχή Θρησκευτικών Υποθέσεων) και θα ξανανοίξει για προσευχή».
Το τουρκικό ΣτΕ απεφάνθη (;)
Νωρίτερα την Παρασκευή είχε προηγηθεί το δικαστικό σκέλος της εξέλιξης. Συγκεκριμένα, το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε την απόφαση του 1934 με την οποία η τότε τουρκική κυβέρνηση είχε μετατρέψει την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης σε μουσείο, όπως μετέδωσε το CNN Turk.
Κατ’ αυτό τον τρόπο, άνοιξε κι επίσημα ο δρόμος για την μετατροπή του Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO σε τζαμί. Οι Τούρκοι δικαστές έκριναν πως το διάταγμα του 1934 –που έφερε την υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ- και βάσει του οποίου η Αγία Σοφία απέκτησε το καθεστώς μουσείου, δεν ήταν σύννομο.
Πάντως, η UNESCO έχει διευκρινίσει πως πρέπει να ειδοποιηθεί για οποιαδήποτε μετατροπή στο μουσειακό καθεστώς της Αγίας Σοφίας, για την οποία πιθανόν θα πρέπει να υπάρξει νέα αξιολόγηση από πλευράς της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Χαλήλ Τζιχάτ: «Χριστιανικός ναός η Αγία Σοφία»
Την ίδια ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συνεχίζει κι εντείνει τον παραλογισμό του, ο Τοποτηρητής Μουφτής Κομοτηνής Χαλήλ Τζιχάτ στέλνει –και μαζί του όλη η Ροδόπη- μήνυμα σεβασμού στον χριστιανισμό και ειδικά ως προς την Αγία Σοφία.
