Πέντε μεγάλα ενεργειακά έργα φέρνουν την Ελλάδα στο επίκεντρο των εξελίξεων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο, μετά τις συμφωνίες που υπογράφηκαν στο πλαίσιο της Υπουργικής Συνάντησης της Συνεργασίας για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC), που πραγματοποιήθηκε στις 6 και 7 Νοεμβρίου στην Αθήνα, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ελληνικής κυβέρνησης και των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, τα έργα που προχωρούν είναι:
- Ο «κάθετος διάδρομος» μεταφοράς φυσικού αερίου με αφετηρία ελληνικές υποδομές.
- Η μακροχρόνια συμφωνία εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ και οι αντίστοιχες συμφωνίες επανεξαγωγής.
- Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου.
- Η πρόταση για εφοδιασμό της Κύπρου με φυσικό αέριο από κοιτάσματα του Ισραήλ.
- Η προγραμματισμένη γεώτρηση στο Ιόνιο για διερεύνηση φυσικού αερίου.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, δήλωσε ότι η P-TEC αφήνει «ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα» για την Ελλάδα και την περιοχή, κάνοντας λόγο για συγκεκριμένες συμφωνίες με σημερινό αλλά και μελλοντικό αντίκτυπο. Ανέφερε επίσης πως στόχος είναι η ταχεία υλοποίηση των έργων, επισημαίνοντας τη γεωγραφική θέση της χώρας, τις υφιστάμενες υποδομές και τη συνεργασία με μεγάλες εταιρείες του ενεργειακού τομέα.
1. Κάθετος διάδρομος φυσικού αερίου
Οι Διαχειριστές Μεταφοράς Φυσικού Αερίου Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας και Ουκρανίας κατέθεσαν κοινό αίτημα στις ρυθμιστικές αρχές για έγκριση δύο νέων διασυνοριακών προϊόντων (Route 2 και Route 3), με αφετηρία τον πλωτό σταθμό LNG Αλεξανδρούπολης και τον αγωγό TAP. Το σχέδιο προβλέπει ενίσχυση της δυνατότητας διέλευσης μεγαλύτερων ποσοτήτων φυσικού αερίου και υποκατάσταση του ρωσικού αερίου έως το 2027, με προοπτική εφοδιασμού και της Ουκρανίας.
2. Μακροχρόνια εισαγωγή LNG από τις ΗΠΑ
Η ATLANTIC – SEE LNG TRADE υπέγραψε συμφωνία με την αμερικανική Venture Global για προμήθεια 0,5 έως 1,5 εκατ. τόνων LNG ετησίως για 20 χρόνια, από το 2030. Παράλληλα υπεγράφησαν μνημόνια κατανόησης για πώληση LNG σε εταιρείες της Ουκρανίας και της Ρουμανίας.
3. Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου
Το έργο, συνολικής ισχύος 3.000 MW, αναπτύσσεται από την Elica Interconnector του ομίλου Κοπελούζου και βρίσκεται στο στάδιο μελετών για τον υποθαλάσσιο διάδρομο. Στην Αίγυπτο προβλέπεται η ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ συνολικής ισχύος 9,5 GW. Περίπου 60 ελληνικές βιομηχανίες έχουν ήδη υπογράψει συμφωνίες προμήθειας ενέργειας.
4. Εφοδιασμός της Κύπρου με φυσικό αέριο
Η Energean έχει προτείνει την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει την πλωτή μονάδα παραγωγής και αποθήκευσης «Energean Power» στο Ισραήλ με την Κύπρο. Το σχέδιο έχει προκαλέσει θετική αντίδραση από το υπουργείο Ενέργειας του Ισραήλ.
5. Γεώτρηση στο Ιόνιο
Μετά την είσοδο της ExxonMobil στην κοινοπραξία του «μπλοκ 2» δυτικά της Κέρκυρας, το σχέδιο για γεώτρηση, προϋπολογισμού περίπου 100 εκατ. δολαρίων, θεωρείται πλέον ρεαλιστικό. Εφόσον τα αποτελέσματα των σεισμικών μελετών είναι θετικά, θα προχωρήσουν παραγωγικές γεωτρήσεις και εγκαταστάσεις, συνολικού επενδυτικού κόστους έως 5 δισ. δολάρια.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων παραμένει και το έργο Great Sea Interconnector (Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ), για το οποίο εξετάζεται επικαιροποίηση των μελετών και αναζήτηση νέων επενδυτών.
