Χρονιά-σταθμός για τις ελληνικές εξαγωγές το 2018, καθώς για πρώτη φορά ξεπεράστηκε το φράγμα των 33 δισ. ευρώ, επιτυγχάνοντας παράλληλα και βελτίωση της εξαγωγικής μας επίδοσης (εξαγωγές αγαθών ως % ΑΕΠ) από 16,0% το 2017, σε 17,9% το 2018.
Η περιφέρεια Αττικής παρουσιάζει τη μεγαλύτερα ποσοστά εξαγωγών, ενώ σε κλαδικό επίπεδο, η συνεισφορά των πετρελαιοειδών ξεπερνά το 1/3 στο σύνολο των εξαγωγών με μερίδιο 34,7%, με τις περιφέρειες Αττικής και Πελοποννήσου να εξάγουν το 88,3% του κλάδου. Με 16,0% μερίδιο ακολουθούν τα τρόφιμα με τις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Αττικής, Θεσσαλίας και Πελοποννήσου να συγκεντρώνουν το 69,0% του κλάδου.
Στην επίτευξη του ιστορικού ρεκόρ των ελληνικών εξαγωγών, σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε η ενίσχυση των εξαγωγών χημικών και πλαστικών κατά 13,8%, των μετάλλων κατά 17,7% και του κλάδου μηχανών και συσκευών κατά 11,7%.
Σύμφωνα με στοιχεία των εμπορευματικών συναλλαγών που πραγματοποιούν οι 13 περιφέρειες της χώρας, το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ , οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν σε €33,1 δις. το 2018 έναντι €28,5 δις. το 2017, καταγράφοντας αύξηση κατά 16,1%, δηλαδή €4,6 δις., με τις εισαγωγές της χώρας να παρουσιάζουν επίσης άνοδο κατά 9,5%, δηλαδή €4,7 δις. και να διαμορφώνονται στο ποσό-ρεκόρ των €53,8 δις.
Oι σημαντικές προαναφερθείσες αυξήσεις επέφεραν ως επακόλουθο την περαιτέρω διεύρυνση του εμπορικού μας ελλείμματος, το οποίο διαμορφώθηκε στο ποσό των €20,7 δις., κρούοντας το καμπανάκι του κινδύνου για ακόμη μία φορά αναφορικά με την υπέρμετρη ενίσχυση των εισαγωγών, η οποία αποτελεί τροχοπέδη στον αναπτυξιακό χαρακτήρα της αύξησης των εξαγωγών.
Περιφέρειες
Η υψηλή εξάρτηση από την περιφέρεια Αττικής αποτυπώθηκε για ακόμη μία χρονιά στη μελέτη του ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ με το 50,6% των εξαγωγών και το 68,2% των εισαγωγών να προέρχεται από την εν λόγω περιφέρεια.
Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές της Περιφέρειας Αττικής διέγραψαν σημαντική άνοδο κατά 20,1%, δηλαδή €2,8 δις. στο διάστημα 2017-2018, ενώ σε συνδυασμό με τη μικρότερη αύξηση των εισαγωγών κατά €2,4 δις., δηλαδή 7,1%, η περιφέρεια κατάφερε να ελαττώσει το εμπορικό της έλλειμμα κατά €384,5 εκατ., ωστόσο αυτό παρέμεινε σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα σε €20,0 δις., σε αντίστοιχο επίπεδο με το συνολικό έλλειμμα της χώρας. Σημαντικό μερίδιο στις ελληνικές εξαγωγές και συγκεκριμένα 16,0% κατέχει η Περιφέρεια Πελοποννήσου για το 2018, η οποία ξεπέρασε την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, καταγράφοντας ενίσχυση εξαγωγών κατά 22,8%.
Ωστόσο, η Πελοπόννησος χαρακτηρίζεται από την υψηλή εξάρτηση από τα πετρελαιοειδή καθώς αν εξαιρέσουμε αυτόν τον κλάδο, το μερίδιο στο σύνολο των εξαγωγών διαμορφώνεται σε 4,0%, κατακτώντας την 5η θέση στη σχετική λίστα. Ενίσχυση εξαγωγών κατά 5,7% σημείωσε η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας στο διάστημα 2017-2018 με τις εξαγωγές να διαμορφώνονται σε €4,9 δις. το 2018 και το αντίστοιχο μερίδιο να διαμορφώνεται σε 14,9%, ενώ μεγαλύτερη συμμετοχή έχει η περιφέρεια στις εισαγωγές της χώρας και συγκεκριμένα 11,9%. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι τρεις πρώτες περιφέρειες συγκεντρώνουν το 81,5% των ελληνικών εξαγωγών.
Τη σημαντικότερη ποσοστιαία ενίσχυση εξαγωγών κατά 26,5%, δηλαδή €301,8 εκατ. παρουσίασε η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με τις εξαγωγές να διαμορφώνονται σε €1,4 δις. για πρώτη φορά στην ιστορία, ενώ παράλληλα κατάφερε να μειώσει το εμπορικό της έλλειμμα κατά €281,4 εκατ., δηλαδή 63,9% με αποτέλεσμα αυτό να διαμορφωθεί σε €158,6 εκατ., καθώς οι εισαγωγές κατέγραψαν ισχνή αύξηση κατά €20,5 εκατ.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας βρίσκεται στην 5η θέση των ελληνικών εξαγωγών με μερίδιο 4,1% και εξαγωγές €1,3 δις., οι οποίες αυξήθηκαν κατά 2,9% στο διάστημα 2017-2018, ενώ παρά την ενίσχυση και των εισαγωγών κατά €88,2 εκατ., δηλαδή 12,9%, η Θεσσαλία παρουσιάζει το μεγαλύτερο πλεόνασμα στο εμπορικό της ισοζύγιο το οποίο ανέρχεται σε €575,5 εκατ. Αντίθετα, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, η οποία συμμετέχει κατά 2,7% στις ελληνικές εξαγωγές, κατέγραψε τη μεγαλύτερη απώλεια εξαγωγών κατά €33,5 εκατ., με αποτέλεσμα αυτές να διαμορφωθούν σε €896,3 εκατ. το 2018, ωστόσο το εμπορικό της ισοζύγιο παραμένει πλεονασματικό κατά €297,1 εκατ., καθώς οι εισαγωγές ανήλθαν σε €599,2 εκατ.
Και στην Κρήτη
Σημαντική ενίσχυση εξαγωγών κατά 26,0% κατέγραψε η Περιφέρεια Κρήτης με αποτέλεσμα αυτές να διαμορφωθούν σε €691,5 εκατ., ενώ παρά την αύξηση των εισαγωγών κατά €67,4 εκατ., η περιφέρεια διεύρυνε το εμπορικό της πλεόνασμα κατά €75,2 εκατ., δηλαδή 80,9%.
Παρόμοια εικόνα παρουσιάζει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με τις εξαγωγές να διαμορφώνονται σε €562,3 εκατ. το 2018 έναντι €509,8 εκατ. το 2017, ενώ σε συνδυασμό με τις εισαγωγές οι οποίες διαμορφώθηκαν σε €437,4 εκατ., η περιφέρεια παρουσίασε πλεόνασμα €124,9 εκατομμυρίων στο εμπορικό της ισοζύγιο. Πτωτική πορεία κατέγραψαν οι εξαγωγές της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, καθώς από €360,8 εκατ. το 2017, ανήλθαν σε €346,7 εκατ. το 2018, ενώ αντίστοιχα καθοδική τάση παρουσίασαν και οι εισαγωγές της περιφέρειας κατά €41,4 εκατ., δηλαδή 18,1%.
Τα τελευταία 3 χρόνια οι εξαγωγές της Περιφέρειας Ηπείρου σημειώνουν σταδιακή αύξηση με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν σε €298,7 εκατ. το 2018, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το έλλειμμα των €19,3 εκατ. που παρουσίασε η Ήπειρος το 2017, μετατράπηκε σε πλεόνασμα €5,3 εκατ. το 2018. Ισχνή κρίνεται η συνεισφορά των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου στις ελληνικές εξαγωγές καθώς οι εν λόγω περιφέρειες κατέχουν μερίδιο 0,6% και 0,5% αντίστοιχα.
Πιο συγκεκριμένα, οι εξαγωγές της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου ανήλθαν σε €187,4 εκατ. σημειώνοντας μείωση κατά €2,3 εκατ., ωστόσο στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου καταγράφηκε μείωση εξαγωγών κατά €16,4 εκατ., με αποτέλεσμα να απωλέσει μία θέση στη σχετική λίστα, όντας πλέον προτελευταία. Τέλος, η Περιφέρεια Ιονίου, παρά τη χαμηλή της συμμετοχή στο σύνολο των εξαγωγών, κατάφερε να αυξήσει τις εξαγωγές της κατά €24,7 εκατ., δηλαδή 19,0% και συνδυαστικά με τη χαμηλότερου μεγέθους αύξηση των εισαγωγών, να διευρύνει το εμπορικό της πλεόνασμα κατά €21,6 εκατ. στο διάστημα 2017-2018.
Κλάδοι
Σε κλαδικό επίπεδο, η συνεισφορά των πετρελαιοειδών ξεπερνά το 1/3 στο σύνολο των εξαγωγών με μερίδιο 34,7%, με τις περιφέρειες Αττικής και Πελοποννήσου να εξάγουν το 88,3% του κλάδου. Με 16,0% μερίδιο ακολουθούν τα τρόφιμα με τις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Αττικής, Θεσσαλίας και Πελοποννήσου να συγκεντρώνουν το 69,0% του κλάδου. Στην επίτευξη του ιστορικού ρεκόρ των ελληνικών εξαγωγών, σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε η ενίσχυση των εξαγωγών χημικών και πλαστικών κατά 13,8%, των μετάλλων κατά 17,7% και του κλάδου μηχανών και συσκευών κατά 11,7%.
Αναφορικά με τις χώρες που εξάγονται τα ελληνικά προϊόντα, η Ιταλία και η Γερμανία αποτελούν τους κυριότερους προορισμούς σε ποσοστό 10,4% και 6,4% στο σύνολο της χώρας. Μάλιστα, οι δύο αυτές χώρες βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα των κυριότερων προορισμών για όλες τις περιφέρειες εκτός από την Πελοπόννησο. Τη δεκάδα των σημαντικότερων προορισμών συμπληρώνουν η Τουρκία (6,2% μερίδιο), η Κύπρος (5,3% μερίδιο), ο Λίβανος (4,5% μερίδιο), η Βουλγαρία (4,3% μερίδιο), οι ΗΠΑ (4,1% μερίδιο), το Ηνωμένο Βασίλειο (3,6% μερίδιο), η Αίγυπτος και η Ισπανία (3,5% και 3,3% μερίδιο αντίστοιχα).
