Η Αγία Βαρβάρα είναι προστάτιδα των παιδιών και τα φυλάει από τις κακές παιδικές αρρώστιες, όπως την ευλογι και άλλες πολλές φυσικά.
Για να την «γλυκάνουν» σε πολλά μέρη του τόπου μας την ημέρα της γιορτής της προσέφεραν μελόπιτες ή κολυβόζουμο, που στην Θράκη το λένε «Βαρβάρα».
Το έθιμο πανάρχαιο και θυμίζει την πανσπερμία. Στους Χριστιανούς η παρασκευή της «Βαρβάρας» καθιερώθηκε από το εξής περιστατικό:
Ο σατανικός νους του Διόσκουρου, είχε συλλάβει ένα σατανικό και αποτρόπαιο σχέδιο για την εξόντωση των Χριστιανών της περιοχής του. Κάλεσε όλους τους αρτοποιούς της περιοχής του και τους έδωσε εντολή να βάλουν δηλητήριο στο ψωμί που θα παρασκεύαζαν και οι πωλητές τροφίμων στα τρόφιμα που θα πωλούσαν.
Το μυστικό αυτό το έμαθε η κόρη του η Βαρβάρα, και ειδοποίησε τους χριστιανούς να μην αγοράσουν ψωμί και τρόφιμα, και να πορευτούν με τα υπολείμματα που είχαν στα σπίτια τους.
Έτσι κάθε Χριστιανική οικογένεια μαγείρεψε ότι πρόχειρο της βρέθηκε στο σπίτι. Επειδή όμως τα τρόφιμα που τους είχαν απομείνει ήταν πολύ λίγα και κάθε είδος από μόνο του δεν έφτανε για μια σωστή μαγειριά, έβαλαν στην κατσαρόλα λίγο από όλα. Δηλαδή, λίγο στάρι, μερικά φασόλια, κουκιά, σταφίδες και ότι άλλο σχετικό είχαν, κι όλα μαζί τα μαγείρεψαν. Ετσι χάρη στη Βαρβάρα σώθηκαν και από τότε σε ανάμνηση αυτού του περιστατικού καθιερώθηκε στη γιορτή της να μαγειρεύουν το παρασκεύασμα αυτό που είναι γλυκό και φαγητό μαζί και λέγεται «ΒΑΡΒΑΡΑ».
Στη Θράκη χρησιμοποιούν εννέα είδη για την παρασκευή της Βαρβάρας.
(σιτάρι, μύγδαλα, καρύδια, ρόδια, σταφίδες, κανέλα, σουσάμι, ταχίνη και φρούτα ψιλοκομμένα, κυρίως μήλα σκληρά) Στην περιοχή της Μακράς Γέφυρας και της Αδριανούπολης για γούρι έριχναν μέσα 3 εως 4 κουκιά και όποιος τα έβρισκε θεωρούταν καλότυχος.
Συνταγή για θρακιώτικη «Βαρβάρα»
Υλικά:
500 γραμ. αποφλοιωμένο σιτάρι
2 φλυτζάνια ζάχαρη
1 φλυτζάνι σταφίδες ξανθές
10 σύκα ξερά
δαμάσκηνα χωρίς κουκούτσι
χουρμάδες
200 γραμ. καρύδια χονδροκομμένα
κανέλα
1 βάζο ταχίνι
Εκτέλεση:
Πλένουμε και μουσκεύουμε το σιτάρι την προπαραμονή της αγίας Βαρβάρας.Την παραμονή της γιορτής βράζουμε το σιτάρι στη χύτρα για 20 λεπτά. Βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα και πολτοποιούμε το περισσότερο σιτάρι και το ξαναρίχνουμε στην κατσαρόλα. Προσθέτουμε τις σταφίδες και συνεχίζουμε το βράσιμο σε χαμηλή φωτιά. Ψιλοκόβουμε τα σύκα και τα ρίχνουμε στην κατσαρόλα κι αυτά. Αφήνουμε να βράσουν αρκετή ώρα ανακατεύοντας συχνά, ώστε να χυλώσει πολύ καλά. Όταν έχουν βράσει πολύ καλά, προσθέτουμε τη ζάχαρη και ανακατεύουμε.
Όταν λιώσει και η ζάχαρη, σβήνουμε και προσθέτουμε το ταχίνι. Ανακατεύουμε καλά και αδειάζουμε σε μπολάκια.Σε κάθε μπολάκι, βάζουμε από πάνω 1 κουταλιά καρύδια, κανέλα και στολίζουμε με 1 χουρμά και 1 δαμάσκηνο.
πηγή:ι.ν. Αγ. Βαρβάρας στρατοπέδου Παύλος Μελάς
