Σχεδόν έναν χρόνο μετά την καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε το Δάσος της Δαδιάς το καλοκαίρι του 2023, η «φωνή» του τόπου αποδείχθηκε συγκλονιστικά αδύναμη. Ο Λευτέρης Κρύσαλης, διδακτορικός φοιτητής και καλλιτεχνικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Bauhaus της Βαϊμάρης, στη Γερμανία, ήρθε τότε στη Θράκη, μαζί με τη συμφοιτήτρια και βοηθό του, Φρεντρίκε, για να ηχογραφήσουν τον παλμό της φύσης, στο πλαίσιο του ερευνητικού του έργου «Ηχοτοπία της Θράκης μέσα από τις πολιτικές της ακρόασης».
Η έρευνα, που εξετάζει πώς το ηχοτοπίο διαμορφώνεται από κοινωνικές και πολιτικές επιρροές αλλά και πώς γίνεται αντιληπτό από τους κατοίκους, περιλάμβανε ηχογραφήσεις σε εμβληματικές τοποθεσίες της Θράκης, όπως το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς, το Δέλτα του Έβρου, σε περιοχές όπως το Σουφλί, το Τυχερό και το χωριό Ρούσα. Επίσης, ηχογραφήσεις πραγματοποιήθηκαν σε Κομοτηνή και Σάπες . Όπως σημείωσε ο Λευτέρης Κρύσαλης, «είναι εντυπωσιακό πώς οι άνθρωποι συνδέουν τον ήχο με το σπίτι τους, τους οικείους τους, το δικό τους τοπίο αλλά και πως οι ήχοι περνούν τα σύνορα».
Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ, είπε πως το πιο αποκαλυπτικό εύρημα ήρθε από τη Δαδιά. Στα ενδεδειγμένα σημεία του καμένου δάσους τοποθετήθηκαν μικρόφωνα και συστήματα ηχογράφησης τον Σεπτέμβριο του 2024. Για αρκετές ημέρες δεν ακουγόταν τίποτα. Αρχικά θεώρησε πως πρόκειται για τεχνικό πρόβλημα, μέχρι που το σύστημα κατέγραψε ήχους αεροπλάνου και μακρινούς θορύβους οχημάτων, γεγονός που επιβεβαίωσε ότι το δάσος μετά από τη φωτιά είχε «σωπάσει». Παρέμενε χωρίς θρόισμα, κελάηδισμα και ήχους ζώων.
Σήμερα, αν και το δάσος δείχνει σημάδια αναγέννησης, το ηχητικό περιβάλλον παραμένει αλλοιωμένο. Η απουσία πυκνής βλάστησης επιτρέπει σε εξωτερικούς ήχους, από οχήματα έως στρατιωτικές ασκήσεις, να διαπερνούν τον χώρο, παραδέχεται ο Λ. Κρύσαλης, ωστόσο κάποιοι φυσικοί ήχοι επιστρέφουν. Εξαιρετικό ενδιαφέρον , όπως είπε, προκαλούν και οι ήχοι των αποδημητικών πτηνών κυρίως στο Δέλτα του Έβρου, τα οποία έρχονται από μακρινές περιοχές.
Η έρευνα περιέλαβε και ηχογραφήσεις σε κοινωνικά γεγονότα, όπως το πανηγύρι της Ρούσας, μια σημαντική γιορτή της κοινότητας των Αλεβιτών-Μπεκτασήδων τον Αύγουστο. Εκεί, οι ήχοι της μουσικής, των φωνών και της συλλογικής ζωής και η αλληλεπίδραση που προκαλεί αποτέλεσαν ένα από τα βασικά σημεία ηχογράφησης .
Για τον Λευτέρη Κρύσαλη με καταγωγή από την Αθήνα, η Θράκη ήταν ένας τόπος άγνωστος αλλά γοητευτικός και αναχώρησε πρόσφατα από την περιοχή γεμάτος από όμορφες εικόνες και μοναδικές εμπειρίες. Η εργασία του εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί στην επόμενη διετία, με το υλικό που έχει συγκεντρωθεί να μετατρέπεται σε επιστημονικό σύγγραμμα αλλά και δημιουργία ηχητικών ντοκιμαντέρ.
Συνέντευξη-Φωτογραφίες :Δήμητρα Παρασκευοπούλου
Πηγή: https://www.ertnews.gr
