Εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία έχει εντοπιστεί στον Νομό Ροδόπης το ζήτημα της επερχόμενης λειψυδρίας. Το φετινό καλοκαίρι, οι αγρότες ήρθαν για μια ακόμη φορά αντιμέτωποι με την έλλειψη σοβαρών υποδομών άρδευσης, που επιδεινώθηκε από τους καύσωνες και τους βοριάδες.
Ο συνταξιούχος γεωλόγος της Διεύθυνσης Εγγείων Βελτιώσεων Ροδόπης, Γιώργος Πετρίδης, έχοντας πραγματοποιήσει μελέτες στον τομέα της υδρογεωλογίας, γνωρίζει επισταμένα το υδάτινο δυναμικό και τα σοβαρά προβλήματα άρδευσης και υφαλμύρωσης σε κάποιες περιοχές και μιλάει στην «ΥΧ» για τις υποδομές που έπρεπε να είχαν γίνει, για την ενίσχυση του υπόγειου υδροφορέα και τη διευκόλυνση των αγροτών στην άρδευση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Στο παρελθόν, είχε επισημάνει την αναγκαιότητα κατασκευής μικρών φραγμάτων για τη δημιουργία ταμιευτήρων-υδατοδεξαμενών σε διάφορα σημεία του νομού.
Λόγω της γεωλογικής δομής των πετρωμάτων στην οροσειρά Ροδόπης, που είναι αμελητέας αποθηκευτικής ικανότητας, η ύδρευση των ορεινών οικισμών με γεωτρήσεις δεν αποδίδει. «Στον νομό χρειάζεται να κατασκευαστούν φράγματα σε συγκεκριμένες θέσεις, όπως είναι στα Δειλινά. Υπήρξαν ολοκληρωμένες μελέτες την δεκαετία του ’70, γιατί ο χείμαρρος του Ιάσμου είναι πολύ απότομος και απαιτούνται ειδικές κατασκευές, αλλά μπορεί να λύσει ακόμη και προβλήματα ύδρευσης».
Επιφανειακά ύδατα
Η μέση επιφανειακή απορροή ετησίως εκτιμάται σε 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, που προέρχονται από τρία χειμαρρώδη συστήματα: Πολυάνθου (250 εκατ. κυβικά μέτρα νερού), Βοσβόζη (50 εκατ. κυβικά μέτρα νερού) και Λίσσου (200 εκατ. κυβικά μέτρα νερού). Τα παραπάνω καταλήγουν στη θάλασσα, για αυτό χρειάζεται να αξιοποιηθούν, με την κατασκευή φραγμάτων. «Για το φράγμα Κομψάτου υπάρχει μόνο μελέτη. Της Γρατινής αξιοποιείται από τη ΔΕΗ. Του Βοσβόζη είναι ο μικρότερος χείμαρρος. Θα μπορούσε να κατασκευαστεί ένα φράγμα στα βόρεια της Κομοτηνής, για να λύσει το θέμα της ύδρευσης».
Στην παράκτια περιοχή της Ροδόπης, υπάρχει υφαλμύρωση. Οι γεωτρήσεις κάθε χρόνο αντλούν 80 εκατ. κυβικά μέτρα νερού, ενώ το νερό των βροχοπτώσεων φτάνει τα 60 εκατομμύρια. Η στάθμη ηρεμίας το 1980 ήταν 30 μέτρα και τώρα έφτασε στα 95, για αυτό μειώθηκαν οι παροχές των γεωτρήσεων σε πολλές περιοχές, από τα 70-80 κυβικά μέτρα νερού στα 40. «Εξαιτίας της απουσίας μεγάλων ποταμιών, χρειάζεται να στραφούμε στα επιφανειακά νερά. Στον νομό αρδεύονται 200.000-300.000 στρέμματα από τα 860.000, τα δε υπόλοιπα είναι ξηρικά», τονίζει.
Έκπτωτος εργολάβος
Έργο πνοής για την άρδευση 20.000-25.000 στρεμμάτων αποτελεί το ανολοκλήρωτο φράγμα Ιασίου, με χωρητικότητα 22,5 εκατ. κυβικά μέτρα νερού. Δαπανήθηκαν 22 εκατ. ευρώ, τον Ιανουάριο του 2015 δημοπρατήθηκε από την ΠΑΜ-Θ η «Αποπεράτωση εργασιών Φράγματος Ιασίου Ροδόπης», αλλά το έργο σταμάτησε. Ο αντιπεριφερειάρχης Ροδόπης, Νίκος Τσαλικίδης, δηλώνει ότι «ο εργολάβος κηρύχτηκε έκπτωτος από την Οικονομική Επιτροπή. Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν 2.130.000 ευρώ, το “χτύπησε” με 900.000 ευρώ, αλλά δεν το ολοκλήρωσε». Η διοίκηση προχωράει στη δεύτερη και τρίτη προσφορά, αν χρειαστεί, διαφορετικά θα γίνει νέα δημοπράτηση, κάτι που απεύχεται. Τα χρήματα υπάρχουν και, σύμφωνα με τον κ. Τσαλικίδη, πρόθεσή τους είναι να ολοκληρωθεί.
Μαρία Αμπατζή
