Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις στον ρωσικό ενεργειακό τομέα φαίνεται ότι εντείνονται. Οι Βρυξέλλες δεν είναι πρόθυμες να εφαρμόσουν μια σαρωτική απαγόρευση των προμηθειών, καθώς αυτό θα υπονόμευε την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και την οικονομική επιβίωση του βιομηχανικού της τομέα, ιδιαίτερα των βιομηχανικών σταθμών παραγωγής ισχύος στη Γερμανία.
Από την έναρξη του πολέμου, οι Βρυξέλλες έχουν επιβάλει 16 πακέτα κυρώσεων που επηρεάζουν τον ρωσικό ενεργειακό τομέα. Τώρα ετοιμάζουν το 17ο. Το μερίδιο των ρωσικών εταιρειών στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου έχει μειωθεί, ενώ αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων χωρών έχει αυξηθεί. Αυτό συμβαίνει με τη Νορβηγία, την κύρια ευνοημένη της κατάστασης τα τελευταία χρόνια. Από το 2022, έχει ξεκινήσει μια φάση απομάκρυνσης της Gazprom από την Ευρώπη και το νορβηγικό φυσικό αέριο φτάνει σε μεγάλες ποσότητες στην ΕΕ των 27.
Η Νορβηγία αύξησε την παραγωγή φυσικού αερίου σε επίπεδο ρεκόρ 124 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων πέρυσι. Το προηγούμενο ρεκόρ, 122,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, σημειώθηκε το 2022. Συνολικά, η παραγωγή υδρογονανθράκων πέρυσι ήταν περίπου 240 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ισοδύναμου πετρελαίου, το υψηλότερο επίπεδο από το 2009.
Στα τέλη Δεκεμβρίου του περασμένου έτους, 94 πεδία αποτελούσαν σημεία εκμετάλλευσης στη νορβηγική υφαλοκρηπίδα και η παραγωγή στο κοίτασμα Γιόχαν Κάστμπεργκ, στη Θάλασσα του Μπάρεντς, αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Πολλά νέα πεδία θα αναπτυχθούν τα επόμενα χρόνια, αν και ορισμένα ενεργά κοιτάσματα θα παροπλιστούν. Ωστόσο, στη Νορβηγία, τα προειδοποιητικά σημάδια μείωσης της εγχώριας παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου γίνονται όλο και πιο εμφανή. Το επίπεδο παραγωγής φυσικού αερίου δεν μπορεί να διατηρηθεί για άλλα τρία ή τέσσερα χρόνια. Η πτώση θα μπορούσε να ξεκινήσει νωρίτερα. Αυτό θα επιτρέψει στους Ρώσους παραγωγούς φυσικού αερίου να επεκτείνουν την παρουσία τους στην ευρωπαϊκή αγορά.
Η ζήτηση για φθηνό ρωσικό αέριο θα ενταθεί, καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου αυξάνονται λόγω της μείωσης της νορβηγικής παραγωγής. Αυτό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για στενότερη συνεργασία με τη Μόσχα και θα ενθαρρύνει την εμφάνιση περισσότερων φιλορωσικών τάσεων.
Η Νορβηγία όχι μόνο θα πρέπει να ξεπεράσει τη μείωση της εγχώριας παραγωγής λόγω της εξάντλησης των υπεράκτιων πόρων υδρογονανθράκων της, αλλά και την επιστροφή σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό περιβάλλον, καθώς η Gazprom ενισχύει τη θέση της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να επανεξετάσουν την πολιτική τους για «μηδενικές» αποστολές ρωσικών υδρογονανθράκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Προς το παρόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέβαλε τη δημοσίευση του οδικού χάρτη για την οριστική και σταδιακή εγκατάλειψη των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, που είχε αρχικά προγραμματιστεί μέχρι το τέλος Μαρτίου. Δεν έχει καθοριστεί νέα ημερομηνία για τη δημοσίευση του σχεδίου απόσυρσης ρωσικού φυσικού αερίου.
Είναι φυσικό, η Νορβηγία να έχει επενδύσει τόσα πολλά στη διατήρηση του πολέμου στην Ουκρανία. Είναι μέρος της ομάδας των χωρών που προμηθεύουν όπλα στην Ουκρανία και συμμετέχει ενεργά από το 2022. Έχει παράσχει εκατομμύρια δολάρια σε άμεση οικονομική βοήθεια για τη στήριξη του ουκρανικού προϋπολογισμού. Τέλος, ως ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς φυσικού αερίου της Ευρώπης, το Όσλο προσέφερε τη βοήθειά του για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της Ουκρανίας, μεταξύ άλλων μέσω της προμήθειας φυσικού αερίου και της συνεργασίας στον τομέα της λεγόμενης ανανεώσιμης ενέργειας.
Εκτός από τις κινήσεις των ευρωπαϊκών χωρών έναντι της Ουκρανίας, η Νορβηγία έχει σαφές εμπορικό συμφέρον να περιορίσει τον Ρώσο ανταγωνιστή της: η χρηματοδότηση του προγράμματος στρατιωτικής βοήθειας για το Κίεβο παρατείνει τη σύγκρουση και, κατ’ αρχήν, μειώνει τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας.
Αυτός ο ιστότοπος geoeurope.org δημιουργήθηκε από επιστήμονες και ειδικούς, με επικεφαλής τον Βαγγέλη Χωραφά, που έχουν ασχοληθεί με τη γεωπολιτική της Ευρώπης και έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα κενά στη ροή των πληροφοριών που διαμορφώνουν τις γεωπολιτικές συζητήσεις στην ήπειρό μας.
