Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης καλείται να αποφασίσει για την αδειοδότηση τεσσάρων αιολικών σταθμών μέσα στις καμένες αλλά και σε όμορες σε αυτές εκτάσεις του Έβρου. Ο ένας από αυτούς βρίσκεται εξολοκλήρου εντός της καμένης έκτασης της περιοχής «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου», του δικτύου Natura και μάλιστα εν μέρει εντός Ζώνης Προστασίας της Φύσης, στην οποία δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών.
Οι υπόλοιποι βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση (500-1500 μέτρα) από την καμένη έκταση, μέσα σε κρίσιμα ενδιαιτήματα για τα σπάνια αρπακτικά πουλιά. Και οι τέσσερις αιολικοί σταθμοί ανήκουν στην ίδια εταιρεία, με τους τρεις από αυτούς να χωροθετούνται σε σειρά, στην ίδια περιοχή. Όμως αντί να εξετάζονται ως ένα ενιαίο έργο, αδειοδοτούνται ο καθένας ξεχωριστά, γεγονός που καταδεικνύει για ακόμη μια φορά μια ξεκάθαρη περίπτωση σκόπιμης κατάτμησης ενός μεγάλου έργου, σημαντικής επίπτωσης, σε μεμονωμένα έργα που παρουσιάζονται ως «μικρότερης επίπτωσης». Και όλα αυτά στην ίδια περιοχή που η Διοίκηση και το ΣτΕ έχουν απορρίψει για περιβαλλοντικούς λόγους όλους τους αιολικούς σταθμούς που ζήτησαν περιβαλλοντική αδειοδότηση από το 2017 έως σήμερα, αλλά φαίνεται ότι οι επενδυτές επιμένουν, φέρνοντας ξανά νέα έργα πάνω στις θέσεις που τα προηγούμενα είχαν απορριφθεί.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, ο Γενικός Γραμματέας Δασών, ακόμη και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσαν -ουκ ολίγες φορές- ότι κανένας αιολικός σταθμός δεν θα αδειοδοτηθεί στα καμένα του Έβρου. Μάλιστα, από το βήμα της Βουλής ανακοινώθηκε η εκπόνηση ειδικής μελέτης που θα καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη συνέχεια της αδειοδότησης των αιολικών σταθμών στον Έβρο. Η συγκεκριμένη μελέτη ολοκληρώθηκε, αλλά παραμένει ένα χρόνο τώρα «μέσα στα συρτάρια» του υπουργείου. Ίσως γιατί καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για την προστασία και την αποκατάσταση των απειλούμενων αρπακτικών πουλιών και των οικοτόπων τους, δεν αρκεί να ανασταλούν οι αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών μόνο στην καμένη έκταση αλλά πρέπει να ανασταλούν και σε γειτονικές εκτάσεις που δεν κάηκαν οι οποίες αποτελούν κρίσιμα ενδιαιτήματα και μελλοντικό καταφύγιο για τα πουλιά. Θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, και θα ακολουθήσουν τις υποδείξεις των επιστημόνων που συνέταξαν τη μελέτη ή τελικά οι δεσμεύσεις τους ήταν λόγια του αέρα για εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων;
Να τονίσουμε σε αυτό το σημείο ότι παρά τις συνεχείς πιέσεις εννέα περιβαλλοντικών οργανώσεων προκειμένου να ληφθούν άμεσα και συγκεκριμένα νομοθετικά μέτρα που θα ρυθμίσουν την αδειοδότηση των αιολικών σταθμών στον Έβρο, το Υπουργείο Περιβάλλοντος αρνείται πεισματικά να το πράξει. Αυτή η παράλειψη μάλιστα, δημιουργεί εν προκειμένω όλη αυτήν την αναστάτωση, με τους επενδυτές αφ’ ενός να συνεχίζουν τον σχεδιασμό των έργων τους με αβέβαιο αποτέλεσμα και τις αρμόδιες υπηρεσίες αφ’ετέρου να καταναλώνουν πολύτιμο χρόνο σε διαδικασίες που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν το Υπουργείο Περιβάλλοντος είχε δώσει σαφείς κατευθύνσεις και είχε λάβει τα απαραίτητα νομοθετικά μέτρα για τη χωροθέτηση των ανεμογεννητριών μετά την πυρκαγιά στον Έβρο.
Χρήσιμες πληροφορίες:
· Ο αιολικός σταθμός που χωροθετείται εντός της έκτασης που κάηκε το 2023 είναι το «ΔΕΡΒΕΝΙ»και βρίσκεται ανάμεσα στους οικισμούς Νίψα και Άβαντα του Δήμου Αλεξανδρούπολης. Βάσει της εγκεκριμένης Ειδικής Περιβαλλοντικής μελέτης οι 3 από τις 8 ανεμογεννήτριες χωροθετούνται εντός Ζώνης Προστασίας της Φύσης, εντός της οποίας δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών και οι υπόλοιπες 5 σε απόσταση από 40 έως 800 μέτρα εκτός αυτής. Οι υπόλοιποι τρεις αιολικοί σταθμοί είναι οι «ΑΓΥΓΙΑΤΗΣ», «ΤΡΕΛΑΣ» και «ΜΥΤΙΚΑΣ», οι οποίοι χωροθετούνται μεταξύ των οικισμών Πυλαία, Μελία, Κοίλα και Ιτέα του Δήμου Αλεξανδρούπολης, σε απόσταση από 500 έως 1500 μέτρα από την καμένη έκταση του 2023. Όλα τα έργα ανήκουν στην ίδια εταιρεία «European Wind Farms Greece ApS».
· Η ίδια εταιρεία έχει πολλά περισσότερα έργα προς αδειοδότηση στην ευρύτερη περιοχή ενώ στο τέλος του 2024 είχε υποβάλει αιτήματα για αδειοδότηση επιπλέον 10 αιολικών σταθμών (89 Α/Γ, συνολικής ισχύος 313,95 MW) στον βόρειο Έβρο, εντός Ζωνών Προστασίας της Φύσης, όπου βάσει της εγκεκριμένης Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών. Η διαδικασία αδειοδότησης αυτών των έργων παραμένει ανοιχτή αφού εκκρεμεί απόφαση απόρριψης ή έγκρισης τους.
· Από το ιστορικό απορρίψεων πλήθους αιολικών σταθμών στην ίδια περιοχή στο παρελθόν, προκύπτει ότι η Διοίκηση, λαμβάνοντας υπόψη τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων φορέων και τα διαθέσιμα περιβαλλοντικά δεδομένα, έχει καταστήσει σαφές ότι η εγκατάσταση αιολικών σταθμών στη συγκεκριμένη περιοχή θα έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις στο προστατευταίο αντικείμενο των γειτονικών περιοχών Natura. Ενδεικτικά, μερικοί από τους αιολικούς σταθμούς που έχουν απορριφθεί στην ίδια περιοχή:
Έτος 2017:
o «ΤΡΕΛΛΟΣ ΚΕΔΡΟΣ», από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης
Έτος 2020:
o «ΓΟΥΡΙΚΟ», από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας –Θράκης (ΔΙΠΕΧΩΣ/2170/17-7-2020) όπως επίσης απορρίφθηκε η αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε η διακαιούχος εταιρεία (ΣτΕ 580/2025)
o «ΜΥΤΙΚΑΣ», από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας –Θράκης (ΔΙΠΕΧΩΣ/2169/17-7-2020) όπως επίσης απορρίφθηκε η αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε η διακαιούχος εταιρεία (ΣτΕ 581/2025). Το υπό κρίση έργο βρίσκεται σε απόσταση περίπου 200 μ. από το ήδη απορριφθέν έργο.
o «ΜΕΛΙΑ», από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας –Θράκης (ΔΙΠΕΧΩΣ/3286/12-10-2020) όπως επίσης απορρίφθηκε η αίτηση ακύρωσης που κατέθεσε η διακαιούχος εταιρεία (ΣτΕ 2632/2022)
Έτος 2022:
o «ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΦΕΡΩΝ – ΚΑΨΑΛΑ, από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (ΔΠΧΣ/ΠΑΜΘ/67224/1325/21-3-2022)
o «ΤΣΟΥΜΑΡΛΙΩΤΙΚΑ», από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης (ΔΠΧΣ/ΠΑΜΘ/67164/1321/21-3-2022)
· Ενέργειες μετά την πυρκαγιά:
o Στις 26 Σεπτεμβρίου 2023, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε την αναστολή των οικονομικών δραστηριοτήτων στην πληγείσα από την πυρκαγιά περιοχή του Έβρου, ωστόσο σχεδόν δύο χρόνια μετά δεν έχουν ακόμη ληφθεί κατάλληλα και επαρκή μέτρα σχετικά με αυτό το ζήτημα. Μπορείτε να δείτε την ανακοίνωση του υπουργού εδώ.
o Στις 27 Οκτωβρίου 2023, εννέα περιβαλλοντικές οργανώσεις έστειλαν επείγουσα επιστολή προς το ΥΠΕΝ με συγκεκριμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις, καλώντας το υπουργείο να αναστείλει με νομοθετική ρύθμιση για τουλάχιστον τρία χρόνια τα δυνητικά επιβλαβή έργα (όχι τα ωφέλιμα) και τις δραστηριότητες εντός των καμένων εκτάσεων και ειδικότερα για τα έργα αιολικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), την αναστολή τους και στις παρακείμενες, κρίσιμες για τα πουλιά, περιοχές του Έβρου και της Ροδόπης. Μπορείτε να δείτε την επιστολή εδώ.
o Στις 6 Νοεμβρίου 2023, ο Υπουργός Περιβάλλοντος απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση ανακοίνωσε ότι τον πρώτο λόγο έχει η επιστήμηκαι ότι η συνέχιση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης στην πληγείσα περιοχή θα βασιστεί σε επιστημονική μελέτη που θα εκπονηθεί. Μπορείτε να δείτε τη σχετική συνεδρίαση εδώ.
o Στις 13 Νοεμβρίου 2023, η Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης (ΕΠΒΘ) κατέθεσε σχόλιαστη δημόσια διαβούλευση σε νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ, ζητώντας να συμπεριληφθούν οι προτάσεις των εννέα περιβαλλοντικών οργανώσεων στο νομοσχέδιο. Μπορείτε να δείτε τα σχόλια της ΕΠΒΘ στη δημόσια διαβούλευση εδώ.
o Στις 15 Οκτωβρίου 2024, βάσει των νέων επιστημονικών δεδομένων που προέκυψαν, εννέα περιβαλλοντικές οργανώσεις επαναφέρουν το αίτημα τους καλώντας τον υπουργό να εφαρμόσει τις προτάσεις της μελέτης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. και του Πανεπιστημίου Κρήτης, αναστέλλοντας για 5 έτη τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης Αιολικών Σταθμών σε κρίσιμα οικοσυστήματα στον Έβρο και στη Ροδόπη. Μπορείτε να δείτε την επιστολή εδώ.
