Ομόφωνα αποφάσισε το δημοτικό συμβούλιο Διδυμοτείχου, κατά τη χθεσινή (03/07) συνεδρίασή του, να διεκδικήσει δυναμικά την επιστροφή της χρυσής προτομής του Σεπτίμιου Σεβήρου, η οποία εκτίθεται εδώ και δεκαετίες στο αρχαιολογικό μουσείο της Κομοτηνής. Η συζήτηση για τη μεταφορά της ολόχρυσης (23 καρατίων) προτομής του Ρωμαίου αυτοκράτορα, που χρονολογείται από τα τέλη του 2ου έως τις αρχές του 3ου μ. Χ. αιώνα, έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια, ειδικά μετά την κατασκευή και λειτουργία του Βυζαντινού Μουσείου Διδυμοτείχου, εντός του οποίου έχει κατασκευαστεί και ειδική προθήκη για την προτομή.
Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση, διαχρονικά, “πολιτικά πρόσωπα (αυτοδιοικητικοί, βουλευτές κ.α.) της Κομοτηνής δεν επιθυμούν τη μεταφορά αυτή”, παρότι “το έκθεμα αυτό είναι εύρημα της γης του Διδυμοτείχου και αυτονόητα πρέπει να βρίσκεται Διδυμότειχο”.
Στην τοποθέτησή του, ο επικεφαλής της παράταξης μειοψηφίας, Χρήστος Τοκαμάνης, κάλεσε τη δημοτική αρχή να μην περιοριστεί σε ένα “αόριστο ψήφισμα”, αλλά να απευθυνθεί και να μεταφέρει το θέμα στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (Κ.Α.Σ.), με απόφαση του οποίου, όπως είπε, το συγκεκριμένο έκθεμα έχει χαρακτηριστεί “ακίνητο από το μουσείο της Κομοτηνής”, και η μεταφορά της προτομής θα πρέπει πρωτίστως να έχει την έγκριση του Κ. Α. Σ.
Ο ίδιος, μάλιστα, ανέφερε πως κατά την περίοδο της θητείας του, που συνέπεσε με την περίοδο κατά την οποία πρόεδρος του Κ. Α. Σ. ήταν σημερινή υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, η κα. Μενδώνη είχε συμφωνήσει με τη μεταφορά της προτομής στο Διδυμότειχο. Την ίδια θέση, άλλωστε, διατύπωσε η υπουργός Πολιτισμού και τον Ιούλιο του 2022, κατά την επίσκεψή της στο Διδυμότειχο, διαβεβαιώνοντας τότε τον δήμαρχο Διδυμοτείχου, Ρωμύλο Χατζηγιάννογλου, ότι “η προτομή θα επιστρέψει στο Διδυμότειχο”. Ο κ. Χατζηγιάννογλου εξέφρασε εχθές, για μία ακόμα φορά, τη βεβαιότητα ότι “η προτομή θα έρθει, απλώς πρέπει να το πιέσουμε…”.
Ο ίδιος, μάλιστα, διέκρινε ότι η συγκυρία που θα ακολουθήσει, λόγω της επικείμενης ανακαίνισης του μουσείου της Κομοτηνής, θα είναι ευνοϊκή για τη θετική έκβαση της διεκδίκησης, αφού ήδη, βάσει της ενημέρωσης που είχε από τους υπευθύνους του μουσείου της Κομοτηνής, όταν τα εκθέματα απομακρυνθούν για την εκτέλεση των εργασιών ανακαίνισης, εξετάζεται η προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου να μεταφερθεί στο Βυζαντινό Μουσείο. “Δεν αποκλείεται να την περάσουν πρώτα από κάποιο μουσείο της Αθήνας, για να εκτεθεί εκεί, αλλά μετά θα έρθει στο Διδυμότειχο”, σημείωσε ο κ. Χατζηγιάννογλου, υπογραμμίζοντας ότι στο διάστημα που θα μεσολαβήσει, θα πρέπει να λυθεί και το θέμα της μόνιμης παρουσίας φύλακα στο Βυζαντινό Μουσείο του Διδυμοτείχου, “που αποτελεί προϋπόθεση για την έκθεση της προτομής εντός του χώρου”. Το ομόφωνο ψήφισμα θα κοινοποιηθεί σε κάθε αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία και θα επιδοθεί και στην υπουργό Πολιτισμού, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται σύντομα να βρεθεί ξανά στο Διδυμότειχο.
Το ψήφισμα
Στο ψήφισμα υποστήριξης της διεκδίκησης της επιστροφής στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου της χρυσής προτομής του Σεπτίμιου Σεβήρου, αναφέρονται τα εξής:
«Πρόκειται για ένα αίτημα διεκδίκησης επιστροφής της χρυσής προτομής στο Διδυμότειχο που αφορά την αποκατάσταση της πολιτιστικής συνέχειας και της ιστορικής δικαιοσύνης για την περιοχή μας. Η προτομή, αν και προέρχεται από το έδαφος του δήμου Διδυμοτείχου, εκτίθεται επί δεκαετίες εκτός του φυσικού και ιστορικού της περιβάλλοντος, αποσπασμένη από το αρχαιολογικό, ιστορικό και τοπικό της πλαίσιο. Αντίθετα, στο Βυζαντινό Μουσείου Διδυμοτείχου-τον κατεξοχήν χώρο φύλαξης ερμηνείας και προβολής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς-υφίσταται μέχρι σήμερα μία προθήκη που περιλαμβάνει απλώς φωτογραφικό υλικό της προτομής, γεγονός που εντείνει το αίσθημα πολιτιστικής αποστέρησης που βιώνουν οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης μας.
Η επιστροφή στο Διδυμότειχο, και ειδικότερα στο Βυζαντινό Μουσείο, της χρυσής προτομής του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτίμου Σεβήρου, η οποία βρέθηκε το 1965 στην αρχαιολογική περιοχής της αρχαίας Πλωτινόπολης, και έκτοτε παραμένει στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Κομοτηνής, αποτελεί εύλογο και δίκαιο αίτημα, που στοχεύει στην αποκατάσταση της πολιτιστικής συνέχειας και στην επιστροφή ενός εμβληματικού ευρήματος στον τόπο από τον οποίο προέρχεται.
Πρόκειται γι ένα εύρημα εξαιρετικής ιστορικής, πολιτιστικής και αρχαιολογικής σημασίας, μοναδικό στο είδος του, που αναδεικνύει τη σημασία της Πλωτινόπολης ως ενός σπουδαίου αστικού κέντρου της ύστερης αρχαιότητας στη Θράκη.
Η παρούσα εισήγηση και η έκδοση ψηφίσματος διεκδίκησης επιστροφής στο Βυζαντινό Μουσείο Διδυμοτείχου της χρυσής προτομής του Σεπτίμιου Σεβήρου, που προτείνεται προς έγκριση από το δημοτικό συμβούλιο, αποτελούν ένα πρώτο θεσμικό βήμα προς την κατεύθυνση της ενεργούς και τεκμηριωμένης διεκδίκησης της επιστροφής της χρυσής προτομής, και καλούνται οι αρμόδιοι κρατικοί, περιφερειακοί και αρχαιολογικοί φορείς να συμβάλλουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η διεκδίκηση αυτή δεν είναι μεμονωμένη. Αντιθέτως, εντάσσεται σε ένα πλαίσιο ευρύτερης και θεσμικής επανατοποθέτησης των αρχαιολογικών ευρημάτων στον τόπο προέλευσής τους, όπως προβλέπεται και υποστηρίζεται, τόσο από το νομικό πλαίσιο περί προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και από τις καλές πρακτικές της διεθνούς μουσειακής πολιτικής».
Συντάκτης: Χρυσούλα Σαμουρίδου
Πηγή: ΕΡΤ Ορεστιάδας
