Ομιλία με επίκεντρο το δημογραφικό ζήτημα στις ακριτικές περιοχές της χώρας πραγματοποίησε ο Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, στο πλαίσιο εκδήλωσης του Ευρωβουλευτή κ. Φρέντη Μπελέρη, το Σάββατο 8 Δεκεμβρίου 2025, στο Πολεμικό Μουσείο στην Αθήνα. Η ομιλία έφερε τον τίτλο «Η δημογραφική αναγέννηση στις ακριτικές περιοχές ως ζήτημα εθνικής ασφάλειας».
Ο Μητροπολίτης αναφέρθηκε εκτενώς στη συρρίκνωση του πληθυσμού στον Έβρο και στη Θράκη, παρουσιάζοντας στοιχεία που –όπως είπε– αναδεικνύουν τη σοβαρότητα του προβλήματος. Όπως επεσήμανε, ο Νομός Έβρου αριθμεί σήμερα περίπου 133.000 κατοίκους, με ορισμένους δήμους να καταγράφουν σημαντικές μειώσεις την τελευταία δεκαετία. Αντίθετα, στην Αλεξανδρούπολη καταγράφεται αύξηση του πληθυσμού, αποτέλεσμα εσωτερικής μετακίνησης από άλλες περιοχές του νομού.
Στην ομιλία του ενέταξε το δημογραφικό στο πλαίσιο της εθνικής ασφάλειας, υπογραμμίζοντας ότι η πληθυσμιακή συρρίκνωση στις παραμεθόριες περιοχές δημιουργεί σύνθετες κοινωνικές, οικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις. Παράλληλα έκανε αναφορά στις αυξημένες αφίξεις ξένων επισκεπτών και επενδυτών στην περιοχή, σημειώνοντας ότι η τάση αυτή αλλάζει τη δημογραφική εικόνα με ταχείς ρυθμούς.
Ο κ. Άνθιμος παρέθεσε σειρά προτάσεων, μεταξύ των οποίων φορολογικά κίνητρα για επιχειρήσεις, ειδική οικονομική ζώνη, βελτίωση υποδομών, ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, επέκταση του μεταφορικού ισοδύναμου, καθώς και μέτρα στήριξης της οικογένειας. Μεταξύ των προτάσεων περιλαμβάνονται επίσης η παροχή πρόσθετου επιδόματος σε νέες μητέρες στον Έβρο, η επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας, αλλά και η ενίσχυση δομών όπως βρεφονηπιακοί σταθμοί και ολοήμερα σχολεία.
Όπως είπε, η αντιμετώπιση του δημογραφικού δεν αφορά μόνο οικονομικές πολιτικές αλλά και κοινωνικές και εκπαιδευτικές παρεμβάσεις, με στόχο την ενίσχυση της οικογένειας και της γονεϊκότητας.
Ο Μητροπολίτης αναφέρθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Ορεστιάδα, σημειώνοντας ότι –κατά την άποψή του– υπήρξε διάθεση για στοχευμένες λύσεις ειδικά για τον Έβρο. Επισήμανε μεταξύ άλλων την έναρξη της επιδοτούμενης γραμμής Αλεξανδρούπολη – Λαύριο, ενώ έκανε νύξη για έργα και δομές που, όπως είπε, βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα.
Κλείνοντας, τόνισε ότι η ανάγκη λήψης μέτρων είναι άμεση, υπογραμμίζοντας ότι οποιαδήποτε καθυστέρηση θα δυσκολέψει περαιτέρω την αντιστροφή της δημογραφικής τάσης.
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Ανθίμου:
Κάποτε ο Θεός πρότεινε στον άνθρωπο να εργάζεται και να φυλάσσει (Γεν. 2, 15) τον Παράδεισο, ώστε το ανθρώπινο γένος να αυξάνεται, να πληθύνεται και να γεμίσει τη γη (Γεν. 9, 7).
Μετά τον Κατακλυσμό (που καταγράφεται στην κοινή, πανανθρώπινη πολιτισμική μνήμη), το Μαντείο των Δελφών (κατά την δική μας πνευματοδοξία), απεφάνθη ότι για να δημιουργηθεί το ανθρώπινο γένος ξανά, έπρεπε ο Δευκαλίωνας με την Πύρρα να παίρνουν πέτρες και να τις πετούν πίσω τους. Όσες πέτρες πετούσε ο Δευκαλίωνας γινόντουσαν άνδρες, όσες πετούσε η Πύρρα γινόντουσαν γυναίκες. Η πέτρα στα ομηρικά λεγόταν «λάας», «λάαος» – «λάος» – «λαός» & «λεώς» (με παράγωγες μέχρι σήμερα τις λέξεις: λατομείο, λεωφορείο, λαξεύω κλπ). Λαός, λοιπόν, σημαίνει σκληρός όχλος, άκαμπτο μπουλούκι. Όταν βέβαια ο λαός «δάμνηται» με νόμους (δάμνημι σημαίνει δαμάζομαι), τότε, από λαός γίνεται δήμος.
Εντός θέματος είμαι, μην απορείτε. Όμως εδώ, θα βάλω μια άνω τελεία.
Τώρα﮲ τι φταίει και στις δυτικές κοινωνίες ή τις δυτικο-αναθρεμμένες (όπως η δική μας), μειώνονται οι γεννήσεις, αυτό είναι «αλλουνού παπά ευαγγέλιο» και δεν είναι του παρόντος. Επειδή δεν θέλω να σας καταπονήσω με αναλυτικά στατιστικά στοιχεία, ετοίμασα να σας δείξω μόνο αυτόν τον χάρτη, όπου θα κατανοήσετε, γιατί το δημογραφικό πρόβλημα στη Θράκη και στον Έβρο δεν είναι το ίδιο με αντίστοιχα προβλήματα, άλλων Νομών η Περιφερειών της Χώρας μας.
Ξέρουμε ότι οι κοινωνίες συμπληρώνουν τα κενά τους, οπότε η δική μας δημογραφική κατάρρευση θα ανορθωθεί γρήγορα, πολύ γρήγορα. Από ποιους όμως; Από γείτονες που ιστορικά λαχταρούν να κατεβούν στην Άσπρη Θάλασσα και από άλλους γείτονες που θέλουν να ανασάνουν την δυτικότροπη ελευθερία. Άλλοι για τουρισμό κι άλλοι για επιχειρήσεις. Ενδεικτικά δυο τοπικά sites είχαν τίτλους αυτές τις μέρες «Το ένα ρεκόρ μετά το άλλο σπάνε οι αφίξεις ξένων επισκεπτών στον Έβρο» και «Τουρκικό “ντονέρ” στην καρδιά της Αλεξανδρούπολης».
Και είναι αλήθεια ότι τους καλοδεχόμαστε, επειδή ως τουρίστες μεν, είναι ευπρεπείς, ως αγοραστές δε, είναι και χουβαρντάδες (800 χιλ. πουλάει μια παραθαλάσσια βίλλα ο Αλεξανδρουπολίτης, 850 χιλ. δίνει ο Βούλγαρος, για να την αγοράσει). Είναι και κάποιοι σκεπτικιστές που λένε, «αυτοί μας ξερίζωσαν από την Ανατ. Ρωμυλία», «οι άλλοι μας εξόντωσαν στην Ανατ. Θράκη, στον Πόντο, στη Μικρασία…»! όμως﮲ πείτε μου σας παρακαλώ, ποιο ελληνόπουλο τα διδάχτηκε αυτά για να τα θυμάται! (το λέει εξάλλου και η τούρκικη παροιμία: «του Έλληνα το γινάτι, τρεις μέρες βαστάει»).
Και όταν ο Δήμαρχος της Αλεξανδρούπολης, ψυχανεμιζόμενος την δημόσια αίσθηση και πράξη, μιλάει για «επέλαση…», η ακοή της Αθήνας βομβείται, ενώ ο τοπικός πολιτικός κόσμος παλεύει απεγνωσμένα και συγχρόνως προσεύχεται νυχθημερόν, να σκάσει η χειροβομβίδα σε μελλοντικά χέρια!
Φίλοι μου,
Ο Νομός Έβρου σήμερα έχει 133.000 ανθρώπους. Την τελευταία δεκαετία: ο πληθυσμός του Δήμου Ορεστιάδος μειώθηκε κατά 27%, του Δήμου Διδυμοτείχου κατά 41%, του Δήμου Σουφλίου κατά 43%, του Δήμου Φερών κατά 41%, της Τραιανούπολης κατά 33% και της Σαμοθράκης κατά 10%.
Θα μου πείτε, ναί! αλλά στην Αλεξανδρούπολη οι αριθμοί ευημερούν, έχουμε αύξηση του πληθυσμού κατά 32%. Ξέρετε σε ποιους οφείλεται; σε επιστήμονες, σε επιχειρηματίες, σε δημοσίους υπαλλήλους, σε φοιτητές και σε πρόσωπα της τρίτης και τέταρτης ηλικίας που συσσωρεύονται στην Αλεξανδρούπολη από όλο τον Νομό για να βρουν καλύτερες επαγγελματικές ευκαιρίες, καλύτερη ποιότητα ζωής και προσβασιμότερη περίθαλψη.
Δεν θέλω να κάνω περισσότερες διαπιστώσεις. Αν αντιληφθούμε το πρόβλημα, τότε θα βρούμε λύσεις:
- Θα είναι φοροελαφρύνσεις της ήδη δραστηριοποιούμενης επιχειρηματικότητος;
- Θα είναι η δημιουργία Ειδικής Οικονομικής Ζώνης στον βόρειο Έβρο;
- Θα είναι η κατάργηση των διοδίων;
- Θα είναι η επέκταση του μεταφορικού ισοδύναμου και στην υπόλοιπη Ελλάδα (εκτός της γραμμής Αλεξ/πολη – Λαύριο);
- Θα είναι η μείωση του ενεργειακού κόστους;
- Θα είναι η βελτίωση των υποδομών στη ΒΙΠΕ;
- Θα είναι η προώθηση μονάδος DATA CENTER;
- Θα είναι η δημιουργία μονάδος LOGISTICS στο λιμάνι;
- Θα είναι η δημιουργία Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού;
- Θα είναι η απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης και η επιτάχυνση απονομής δικαιοσύνης;
- Θα είναι η αξιοποίηση της πυρηνικής τεχνολογίας και η δημιουργία πυρηνικού σταθμού στην περιοχή; (που στο κάτω-κάτω θα τον εμπιστευόμαστε περισσότερο από τον αντίστοιχο που ετοιμάζει η Τουρκία στο Kirklareli της Ανατ. Θράκης; (το Kirklareli ήταν οι δικές μας Σαράντα Εκκλησιές, που απέχουν 100 χιλιόμετρα από τα συνορά μας).
- Θα είναι ένα (ας πούμε 500 ευρώ) επιπρόσθετο επίδομα στα υφιστάμενα, που θα παίρνει κάθε μητέρα στον Έβρο όταν φέρνει στον κόσμο ένα παιδί; (ανεξάρτητα αν είναι εργαζόμενη η όχι).
Και για να μιλάμε κοστολογημένα:
Πέρυσι ο πληθυσμός μας μειώθηκε κατά 1.199 κατοίκους. Αν εφαρμοστεί το μέτρο αυτό, τότε σε ετήσια βάση, το κόστος αναπλήρωσης του πληθυσμού αυτού θα είναι 1.199 κάτοικοι Χ 500 ευρώ Χ 12 μήνες = 7.194.000 ετησίως για 1.199 ανθρώπους στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου. Και θα μπορούσε να αναληφθεί από επιχειρήσεις (που δηλώνουν «εκρήξεις κερδών»), στα πλαίσια της εταιρικής τους κοινωνικής ευθύνης.
Κυρίες και Κύριοι,
Εδώ θα σταματήσω. Λύσεις υπάρχουν, αν βεβαίως δούμε το πρόβλημα. Οφείλω ευθαρσώς να ομολογήσω ότι ο Πρωθυπουργός, που πέρυσι τον Οκτώβριο ήρθε στην Ορεστιάδα με πλειάδα υπουργών, μας έδειξε και μας απέδειξε την αγωνιώδη διάθεσή του να δοθεί λύση στο δημογραφικό του Έβρου, κατ’ εξαίρεση και κατά προτεραιότητα. Ήδη η επιδοτούμενη γραμμή Αλεξανδρούπολη – Λαύριο, που άρχισε πριν ένα μήνα, εξυπηρετεί τα εμπορεύματα των επιχειρήσεων του Έβρου, προσφέροντας τεράστια οικονομική διευκόλυνση.
Μένει η Κτηνιατρική Σχολή, ο ηλεκτρικός προαστιακός με νέα χάραξη σε κάποια σημεία μέχρι το Τρίγωνο, τα τελωνεία του Νομού και μερικά ακόμη. Το δεκαχίλιαρο που εξαγγέλθηκε, μας δίδαξε να προσέχουμε τους καιροσκόπους και τα ευεργετικά μέτρα να έχουν πιο εξειδικευμένη στόχευση, γι’ αυτό και συγχαίρω το Υπουργείο Οικογένειας & Κοινωνικής Συνοχής, που το σταμάτησε.
Βέβαια, πρέπει να σας διαβεβαιώσω, ως παπάς, ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό, γι’ αυτό θα προτείνω και τακτικές, καθαρά πνευματικές, που χρειάζεται να εμπνεύσουν, αρχής γενομένης από τον Έβρο, όλη την Πατρίδα μας.
Πέντε σήριαλ στις τηλεοράσεις, ριπές με σποτάκια στο Tik-Tok, στο X και στο Messenger και ένα μάθημα στα σχολεία, όπου θα διδάσκεται: η αξία της οικογένειας, η ενότητα των μελών της και η συνεργασία των γονιών για την ανατροφή των παιδιών τους. Χρειάζεται εξάπαντος να ανορθωθεί η καταρρακωμένη αξία της γυναίκας, η οποία στην προσπάθειά της να γίνει ίση με τον άνδρα, έχασε την θηλυκότητά της και την ιδιοπροσωπεία της. Δηλ. η ισότητα, από αφηρημένη διεκδίκηση, να γίνει συνειδητός στόχος ισότιμης κατανομής γονεϊκών ρόλων κοινής ευθύνης. Όταν ρώτησαν τον π. Παΐσιο˙ «γέροντα, ποιος πρέπει να πλένει τα πιάτα, ο άνδρας ή η γυναίκα;» εκείνος απάντησε «όποιος προλάβει»!
Η Αμερική στις δεκαετίες του 1950 και του ‘60, μέχρι και του ‘70 νίκησε το δημογραφικό της πρόβλημα σε κάποιες Πολιτείες, με τα γνωστά σήριαλ «Το μικρό σπίτι στο λιβάδι», «Οικογένεια Μαχέκαν» κλπ.
Εννοώ, μέτρα «θετικής διάκρισης», όπως λέγονται. Και είναι η επέκταση της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητος στον Έβρο, από 9 σε 34 μήνες (ώστε κάθε μάννα να επιστρέφει στην εργασία της 36 μήνες μετά τον τοκετό, όταν το παιδί της θα είναι 3 ετών). Και ακόμα﮲ η ενίσχυση των κλασσικών δομών (βρεφονηπιακών σταθμών και ολοήμερο σχολείο), που θα απελευθερώνουν τη μάννα, ώστε να μην βιώνει την λοχεία και την ανατροφή ως δέσμευση και αποκλεισμό από την εργασία της ή την κοινωνία.
Στην Ολομέλεια του Ευρωπαικού Κοινοβουλίου, είπατε κ. Μπελέρη, για «λύσεις που θα στηρίζουν τα νέα ζευγάρια, εξασφαλίζοντας την αναγκαία ισορροπία μεταξύ εργασιακής και προσωπικής ζωής».
Και το είπατε στο σωστό μέρος, επειδή «κανένας λαός δεν μεγαλουργεί, αν οι ηγέτες του δεν τον παρακινήσουν να ανεβεί στο μεγαλείο».
Ο Έβρος μπορεί να γίνει παράδεισος ανάσχεσης της δημογραφικής κατάρρευσης που ζούμε και να αποτελέσει μοντέλο και για την υπόλοιπη Χώρα μας.
Αυτό όμως να γίνει σήμερα, όχι αύριο.
Αύριο θα είναι αργά. Το τραίνο, αν αργήσει να περάσει, όταν περάσει δεν θα βρει επιβάτες να πάρει.
Αν αργήσουμε, θα συμβεί αυτό που λέει η Αγία Γραφή: «γενηθήτω ἡ ἔπαυλις αὐτοῦ ἔρημος καὶ μὴ ἔστω ὁ κατοικῶν ἐν αὐτῇ» καὶ «τὴν ἐπισκοπὴν αὐτοῦ λάβοι ἕτερος» (Πράξ. Ἀποστ. 1, 20).
Σας ευχαριστώ που με ακούσατε.
