Ο Τούρκος Πρόεδρος, μιλώντας στις 10 Νοεμβρίου 2017 κατά την τελετή που διοργανώθηκε στο Ak Saray (μτφ. Λευκό Οίκο) της Άγκυρας, με αφορμή την 79η Επέτειο του θανάτου του Ατατούρκ, ανέφερε ότι “η Συνθήκη της Λωζάννης προκάλεσε πολλές ζημιές στην Τουρκία και είναι η βασική αιτία των προβλημάτων που αντιμετωπίζει σήμερα η Χώρα στα νότια σύνορά της”. Και κατέληξε: “αυτοί που μας πήγαν πίσω τότε, με το Εθνικό Συμβούλιο, τώρα θέλουν να αφήσουμε στην άκρη ακόμα και τη Λωζάννη και να μας πάνε στη Συνθήκη των Σεβρών”!
Στην Ευρώπη ο παλαιός ‘ευρωσκεπτικισμός’ έγινε πλέον άρνηση και εχθρότητα, εξαιτίας της σκληρότητος της ΕΕ απέναντι στις οικονομικά αδύναμες Χώρες, όπως η δική μας. Υπενθυμίζω ότι η ‘Λωζάννη’ υπήρξε ευρωπαϊκό δημιούργημα, ενώ στις 18 Ιανουαρίου 1927 το Κογκρέσσο την κατήργησε, μετά από μιά ψηφοφορία, κατά την οποία οι Δημοκρατικοί ψήφισαν ‘κατά’ και οι Ρεπουμπλικάνοι ‘υπέρ’. (Χρ.Τεάζη, Μιά νέα Τουρκία αναδύεται. Foreign Affairs Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2014).
Οπότε, οι ελπίδες των ευρωπαϊκών λαών, τσαλακομένων από την αναλγησία της ΕΕ, στράφηκαν δικαίως στις ΗΠΑ. Γι΄αυτό και ο Πρωθυπουργός μας κ. Αλέξης Τσίπρας, σε συνέντευξη που παραχώρησε στις 29 Σεπτεμβρίου 2012 στις Βρυξέλλες, είχε τονίσει: “Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο Σχέδιο Μάρσαλ”.
Υπενθυμίζω ότι ο όρος “σχέδιο Μάρσαλ” εδραιώθηκε ως μεταφορική έννοια, οποιουδήποτε μεγάλης κλίμακας κρατικού προγράμματος, που έχει ως στόχο να λύσει κοινωνικά προβλήματα. Χρησιμοποιείται κυρίως από αμερικανούς φιλελεύθερους, όταν ζητούν ομοσπονδιακή οικονομική κάλυψη για να διορθωθεί κάποια ‘αποτυχία’ στον ιδιωτικό τομέα. (John Agnew and J. Nicholas Entrikin, eds. The Marshall Plan Today: Model and Metaphor. Routledge 2004).
Τί συμβαίνει λοιπόν; Ούτε εμείς προσκαλέσαμε τον Πρόεδρο κ. Erdoğan ούτε εκείνος ήθελε να ρθει∙ η ανάγκη τον έφερε. Οπωσδήποτε, όχι για να εξαγγείλει την σιδηροδρομική ή την ναυτιλιακή σύνδεση. Ήρθε για να ανοίξει το θέμα της Συνθήκης της Λωζάννης, με σκοπό να γίνουν κοινές και να δημοσιοποιηθούν συντονισμένες οι προσπάθειες των δύο Χωρών μας, ώστε να αποτραπεί για αμφότερες το χειρότερο! Το χειρότερο για μας είναι ένας πόλεμος (και γι΄αυτό υπεραμυνόμαστε σήμερα την επαίσχυντη ‘Λωζάννη’), ενώ για την Τουρκία το χειρότερο είναι οι Σέβρες (υποχρεωτικό πια για τα νοτιοανατολικά της σύνορα, αλλά, αδιανόητο για τα δυτικά της)! Βέβαια, ο Πρόεδρος της γείτονος από πέρυσι μας προετοίμαζε, όμως τώρα το θέμα επισημοποιήθηκε στην Ηρώδου του Αττικού. Η Ευρώπη αντέδρασε σθεναρά στην ‘πρόκληση Erdoğan’, όμως οι ΗΠΑ τηρώντας τα προσχήματα, ήπια.
Δύο παράμετροι∙
Η Ιαπωνία δεν πρέπει να υποτιμάται τόσο, αξίζει να εξεταστεί η ιστορική σχέση της με την ‘Λωζάννη’ το 1923 και η συμβολική θέση της στη σημερινή Τουρκία! Και ακόμα∙ η ευχάριστη παρέκκλιση του Προέδρου της Δημοκρατίας, μας προετοίμασε τους Έλληνες για ένα “άλλο” ρόλο του Ανωτάτου Άρχοντα. Εξάλλου, ο δόκιμος και εγκρατής Πανεπιστημιακός Δάσκαλος Προκόπης Παυλόπουλος, γνωρίζει καλά τα άρθρα του ‘επί θύραις’ νέου Συντάγματος για εκλογή του ΠτΔ από το λαό.
Κοντολογίς, λοιπόν, χρειάζεται με υπευθυνότητα να ενημερωθούμε, ο ελληνικός λαός, για τα τεκταινόμενα, επειδή πια οι προτάσεις για ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης πληθαίνουν (και επικρατεί αγωνία περί του πρακτέου στα Βαλκάνια). Αλλά και η πρόταση του Προέδρου του SPD κ. Μάρτιν Σούλτς, στις 10 Δεκεμβρίου 2017, για “μετεξέλιξη της ΕΕ σε “Ηνωμένες Πολιτείες Ευρώπης”, με κοινό Σύνταγμα μέχρι το 2025″, φαίνεται να είναι αδήριτος μονόδρομος.
Αλήθεια, οι εκκλησιαστικοί, με βάση το φωτειανό: “τὰ ἐκκλησιαστικὰ… ταῖς πολιτικαῖς ἐπικρατείαις καὶ διοικήσεσι συμμεταβάλλεσθαι εἴωθε”, άραγε, προετοιμαζόμαστε για την εικόνα και τη θέση της ελλαδικής Ορθοδόξου Εκκλησίας μέσα στον αυριανό βαλκανικό και ευρωπαϊκό κόσμο;
