Η οικολογική συμβατότητα αφορά το CO2 και άλλα βλαβερά αέρια και ρύπους, βαριά μέταλλα, ηχορύπανση, ραδιενέργεια, εξαντλητική χρήση φύσης
Μια ιστορική πρόκληση για την κοινωνία, την πολιτική, την επιστήμη, την επιχειρηματικότητα.
Μια πρόκληση που μας επιβάλει να επανεξετάσουμε και να αναμορφώσουμε εκ βάθρων το οικονομικό και ενεργειακό μας σύστημα.
Δεσμευτήκαμε ως χώρα να πετύχουμε τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, να απελευθερώσουμε την οικονομία μας από τα αέρια του θερμοκηπίου ως το 2050.
Διανύουμε ήδη την κρισιμότερη δεκαετία, αποφασιστική για την περεταίρω πορεία μας. Τώρα είναι η ώρα να την εξειδικεύσουμε αυτή την πορεία φιλόδοξα και ρεαλιστικά. Να αναπτύξουμε συγκεκριμένα εργαλεία υλοποίησης για την πολιτική, την κοινωνία, τις επιχειρήσεις. Να αναλάβουμε στοχευμένες δράσεις κινητοποίησης των πολιτών, της νεολαίας, των παραγωγικών δυνάμεων. Να επιβάλουμε στην ημερήσια διάταξη τον κοινωνικό διάλογο για την κλιματική ουδετερότητα και τις απαραίτητες πολιτικές επίτευξης αυτού του στόχου. Να δώσουμε σε αυτή τη σύγχρονη οικουμενική πρόκληση όνομα και περιεχόμενο: Ενέργεια οικολογική, οικονομική, βιώσιμη, ασφαλής και πάνω από όλα κοινωνικά δίκαιη.
Η οικολογική συμβατότητα αφορά το CO2 και άλλα βλαβερά αέρια και ρύπους, βαριά μέταλλα, ηχορύπανση, ραδιενέργεια, εξαντλητική χρήση φύσης.
Το κόστος της ενέργειας δεν επιτρέπεται να κατανεμηθεί με άδικο τρόπο, να οδηγήσει σε στρέβλωση του ανταγωνισμού, στην καταστροφή θέσεων εργασίας, να γίνει τροχοπέδη της εθνικής οικονομίας.
Ενεργειακή ασφάλεια τόσο ως εφοδιαστική επάρκεια, όσο εξίσου και ως προς τους κινδύνους που εγκυμονεί ο ενεργειακός τομέας.
Η ενεργειακή μετάβαση οφείλει να μετατραπεί σε αναπτυξιακό μοχλό, σε ελπιδοφόρα προοπτική για την νέα γενιά, να δημιουργήσει νέες προσοδοφόρες, ασφαλέστερες θέσεις εργασίας.
Το όραμα μας να μετασχηματίσουμε το εγχώριο ενεργειακό σύστημα με ορίζοντα το 2050 και επίκεντρο τους καταναλωτές οφείλει να αναπτυχθεί πάνω σε τρεις κατευθυντήριες παραδοχές:
• Ενεργειακή αποδοτικότητα που περιλαμβάνει και τα τεράστια περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας.
• Διαρκώς αυξανόμενη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα, καθόσον θα καθίσταται σταδιακά η βασική μορφή ενέργειας ακόμα και στις μεταφορές
• επιδίωξη για ουδέτερο ισοζύγιο CO2 για τα ορυκτά καύσιμα στο βαθμό που θα εξακολουθήσουν να είναι απαραίτητα για βιομηχανικές διεργασίες και εναέριες μεταφορές.
Η χώρα μας οφείλει και μπορεί να συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση αυτού του ενεργειακού μετασχηματισμού που θα βασίζεται στις ΑΠΕ, όχι μόνο διότι είναι πλούσια σε ΑΠΕ, αλλά ταυτόχρονα και για λόγους εθνικής οικονομίας που επιβάλουν την απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα τα οποία επιπρόσθετα συνιστούν τροχοπέδη στην παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας.
Η επιστήμη τολμά και οραματίζεται ως ρεαλιστικό το ενεργειακό μέλλον αποκλειστικά με ΑΠΕ σε συνδυασμό με τεχνολογίες αποθήκευσης και διαχείρισης της. Και τούτο διότι όπως διαφαίνεται το κόστος του μετασχηματισμού καθίσταται όλο και πιο βιώσιμο και οι ΑΠΕ σταδιακά ανταγωνιστικότερες των ορυκτών καυσίμων.
Να υποστηρίξουμε την επιστημονική έρευνα ώστε αυτή από κοινού με την βιομηχανία να ασχοληθεί εντονότερα με την ανάπτυξη αξιόπιστων τεχνολογιών για άμεση παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από συστήματα ΑΠΕ και με συστήματα παραγωγής θερμότητας. Την έξυπνη εξειδίκευση για τους τομείς των ΑΠΕ και της ΕΞΕ, την προσαρμογή στο ενεργειακό μας σύστημα εμπορικών λύσεων που αναπτύσσονται παγκοσμίως, την ανάπτυξη εγχώριας τεχνολογίας και τεχνογνωσίας , σε στρατηγικούς τομείς για τη χώρα.
Να δώσουμε έμφαση στις πλωτές κατασκευές στήριξης ανεμογεννητριών, στις μικρές ανεμογεννήτριες (έως 50 kW), στην ανάκτηση ενέργειας από κύματα, ρεύματα και παλίρροια, στους ηλιακούς συλλέκτες υψηλής απόδοσης, σε συνδυαστικά συστήματα (combi) Ζεστού Νερού Χρήσης και Θέρμανσης Χώρων, στις γεωθερμικές αντλίες βελτιωμένης απόδοσης.
Τα τοπικά έξυπνα δίκτυα διαχείρισης της παραγωγής και ζήτησης σε συνδυασμό με την ανάπτυξη αποδοτικών αποθηκευτικών συστημάτων , αλλά και η διασύνδεση της ηλεκτροπαραγωγής δια ενός κατάλληλου εγχώριου και διευρωπαϊκού ηλεκτρικού δικτύου επαρκούς ισχύος, μπορούν να εγγυηθούν την ευστάθεια και επάρκεια σε ηλεκτρική ενέργεια.
Μέγιστο θέμα παγκοσμίως και για τη χώρα μας η ενεργειακή αποδοτικότητα σε όλους τους τομείς της οικονομίας και των νοικοκυριών, συμπεριλαμβανομένης της διευρυμένης εισαγωγής της ηλεκτροκίνησης στις μεταφορές. Οι σχετικές τεχνολογίες παρουσιάζουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον περεταίρω έρευνας, βελτίωσης και εμπορικής ωρίμανσης συνεπώς και για την εγχώρια έρευνα και επιχειρηματικότητα ο τομέας συνεχίζει να αποτελεί βασικό πυλώνα ενδιαφέροντος απορριπτόμενης θερμότητας βιομηχανικών διαδικασιών.
Πολιτικό καθήκον: αποδοχή και συμμετοχή της κοινωνίας
Η υλοποίηση του στόχου του ενεργειακού μετασχηματισμού μέχρι το 2050 προϋποθέτει πριν από όλα την αποδοχή και την ενεργό συμμετοχή του συνόλου του πληθυσμού στον ρόλο του καταναλωτή, του φορολογούμενου πολίτη, του επενδυτή, του ψηφοφόρου.
Για αυτό είναι απαραίτητο , να επικοινωνήσουμε εντατικά, να εξηγήσουμε πειστικά με κάθε λεπτομέρεια την έννοια του ενεργειακού μετασχηματισμού, να καταστίσουμε αυτό το όραμα κτήμα όλης της κοινωνίας.
*Ο Βασίλης Τσολακίδης είναι Σύμβουλος Στρατηγικού Σχεδιασμού για Περιβάλλον-Ενέργεια- Κλίμα και Πρώην Πρόεδρος ΚΑΠΕ
