Η κυβέρνηση της ΝΔ αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά την κοινωνική αναλγησία, το επιτελικό μπάχαλο και την υποτίμηση του περιβάλλοντος που την χαρακτηρίζουν διαχρονικά, στερεί από τους κατοίκους του Έβρου ένα πολύ σημαντικό αναπτυξιακό και φιλοπεριβαλλοντικό έργο, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ: τη δρομολογημένη από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποκατάσταση των μεταλλείων της Κίρκης.
Με την απόρριψη αυτού του κρίσιμου έργου, η κυβέρνηση και ειδικά ο αρμόδιος Υπουργός, κ. Χατζηδάκης, είναι υπόλογοι απέναντι στους κατοίκους του Έβρου γιατί επιλέγουν συνειδητά να διαιωνίσουν την τοξική ρύπανση και τη μείζονα περιβαλλοντική ζημιά που έχει συντελεστεί στην περιοχή από τα επικίνδυνα απόβλητα που παραμένουν μέχρι και σήμερα εκτεθειμένα στον χώρο των παλαιών μεταλλείων. Ενώ, παράλληλα, στερούν και σημαντικούς οικονομικούς πόρους από την τοπική αγορά.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ήδη από το 2017 είχε δεσμευτεί για την αποκατάσταση του συγκεκριμένου χώρου, προβλέποντας σημαντική χρηματοδότηση ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ από το ΕΣΠΑ/ΥΜΕΠΕΡΑΑ για την ολοκλήρωση του, εκδίδοντας παράλληλα Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) τον Απρίλιο του 2019 που προέβλεπε επακριβώς τις δράσεις που θα πρέπει να υλοποιηθούν: προπαρασκευαστικές ενέργειες, μελέτες, σύνταξη τευχών δημοπράτησης, προκήρυξη και σύμβαση για την εκτέλεση των έργων αποκατάστασης, εγκατάσταση δικτύου παρακολούθησης ποιότητας επιφανειακών και υπόγειων υδάτων της περιοχής κλπ
Η εγκληματική ανευθυνότητα της σημερινής κυβέρνησης και η αμέλεια του αρμόδιου Υπουργού 18 μήνες τώρα να πράξουν αυτά που όφειλαν, ώστε να προχωρήσει στα μεταλλεία της Κίρκης στον Έβρο, η πρώτη πρωτοβουλία αποκατάστασης χώρου επικίνδυνων αποβλήτων στην Ελλάδα, βάλλουν ευθέως εναντίον των συμφερόντων και της υγείας των κατοίκων του Έβρου. Ταυτόχρονα οδηγούν σε αναντίστρεπτη περιβαλλοντική καταστροφή και έρχονται σε συνέχεια και άλλων οδυνηρών για τους κατοίκους του Έβρου κυβερνητικών επιλογών, όπως η κατάργηση των διοικήσεων των Φορέων του δικτύου Natura του Δέλτα του Έβρου, της Δαδιάς και της Σαμοθράκης, ή την εν κρυπτώ νομοθέτηση για την έναρξη δραστηριοτήτων εξόρυξης χρυσού στη Θράκη.
Για όλους τους παραπάνω λόγους η Βουλευτής Έβρου και Αν. Τομεάρχης Ενημέρωσης & Επικοινωνίας του ΣΥΡΙΖΑ, Νατάσα Γκαρά, κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή των Ελλήνων για την απόρριψη των έργων αποκατάστασης στα μεταλλεία της Κίρκης, που συνυπογράφει και ο Τομεάρχης Ενέργειας & Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, θέτοντας τα εξής ερωτήματα:
1. Γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ επέτρεψε να οδηγηθεί στην παρακμή και τελικά να απορριφθεί ένα μείζονος σημασίας περιβαλλοντικό έργο για τον Έβρο, όπως αυτό της αποκατάστασης των μεταλλείων Κίρκης;
2. Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει άμεσα ο κ. Χατζηδάκης ώστε να μην χαθεί οριστικά ένα ακόμη δρομολογημένο από τη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έργο, με ισχυρό περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα συνολικά για τον Έβρο και τη Θράκη;
3. Πως σκοπεύει να εξασφαλίσει τελικά την αποκατάσταση των μεταλλείων της Κίρκης, εφόσον το Δημόσιο τα έχει παραλάβει και έχει διαπιστωθεί η κρίσιμη περιβαλλοντική ζημία, η οποία εξελίσσεται συνεχώς στην περιοχή;
Υπενθυμίζεται πως τα μεταλλεία της Κίρκης στον Έβρο που παρελήφθησαν επίσημα από το δημόσιο το 2004, μαζί με όλα τα απόβλητα που βρίσκονταν σε αυτά, παραμένουν ανενεργά από το 1999 και βρίσκονται εξ ολοκλήρου εντός περιοχής του εθνικού καταλόγου του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:
Αθήνα, 29 Δεκεμβρίου 2020
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: «Νέο πλήγμα στο Έβρο από την κυβέρνηση Μητσοτάκη – Μπλοκάρουν την δρομολογημένη αποκατάσταση των μεταλλείων της Κίρκης»
Τα μεταλλεία της Κίρκης στον Έβρο παραμένουν ανενεργά από το 1999 και αποτελούν σοβαρή εστία ρύπανσης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης της ευρύτερης περιοχής, καθώς επικίνδυνα απόβλητα παραμένουν μέχρι και σήμερα εκτεθειμένα από τη λειτουργία της εξόρυξης και της επεξεργασίας. Για το λόγο αυτό εξάλλου από το 2016 έχει απαγορευτεί η χρήση επιφανειακού και υπόγειου ύδατος σε απόσταση 100 μέτρων εκατέρωθεν της κοίτης των ρεμάτων Κιρκάλων και Ειρήνης, καθώς και η κατασκευή γεωτρήσεων και ορυγμάτων και εν γένει η χρήση των υπογείων υδάτων (ΣΥΓΑΠΕΖ 317/27.04.2016).
Το Δημόσιο έχει παραλάβει το δημόσιο μεταλλείο Κίρκης καθώς και τα απόβλητα που βρίσκονταν σε αυτό (εξορυκτικά απόβλητα επιβαρυμένα με βαρέα μέταλλα, ανοικτό όρυγμα, λεκάνες τελμάτων, σωροί μεταλλεύματος και συμπυκνωμάτων) στις 17.12.2004 σε εκτέλεση της σχετικής απόφασης του Υπουργείου Ανάπτυξης, αλλά δεν είχε προχωρήσει σε καμία αποκατάσταση και προστασία του περιβάλλοντος.
Λαμβάνοντας υπόψη τη μείζονα περιβαλλοντική ζημία της περιοχής που έχουν διαπιστώσει οι αρμόδιες υπηρεσίες, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευτεί το 2017 για την αποκατάσταση του χώρου των επικίνδυνων αποβλήτων και μάλιστα προέβλεψε χρηματοδότηση από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ ύψους 5 εκατομμυρίων ευρώ για αυτόν τον σκοπό. Μάλιστα, τον Απρίλιο του 2019 υπεγράφη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΑΔΑ: ΩΡΩ54653Π8-3ΔΑ) που όρισε ως φορείς υλοποίησης του έργου την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τεχνικό Σύμβουλο την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ).
Ιδιαίτερα με την ανωτέρω ΚΥΑ προβλέπονταν επακριβώς οι δράσεις που θα πρέπει να υλοποιηθούν και οι οποίες περιλάμβαναν προπαρασκευαστικές ενέργειες, μελέτες, σύνταξη τευχών δημοπράτησης, προκήρυξη και σύμβαση για την εκτέλεση των έργων αποκατάστασης καθώς και τον σχεδιασμό και την εγκατάσταση δικτύου παρακολούθησης ποιότητας επιφανειακών και υπόγειων υδάτων της περιοχής. Στην ίδια ΚΥΑ διατυπώθηκε και η τεχνική μέθοδος της αποκατάστασης καθώς και το χρονοδιάγραμμα των μελετών και του έργου, ενώ είχε διατυπωθεί πρόταση του ΙΓΜΕ, και ήδη ΕΑΓΜΕ (σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4602/2019) για την επικαιροποίηση των μελετών εξυγίανσης-απορρύπανσης λεκανών τελμάτων περιοχής εργοστασίου εμπλουτισμού του δημοσίου μεταλλείου της Κίρκης.
Και ενώ η πρώτη πρόσκληση για ένταξη του έργου για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ/ΥΜΕΠΕΡΑΑ εκδόθηκε στις 12.09.2019., έκτοτε η κυβέρνηση της ΝΔ επέλεξε να κινηθεί με πρωτοφανή προχειρότητα και έλλειψη ιεράρχησης των προτεραιοτήτων για την προστασία του περιβάλλοντος και της τοπικής κοινωνίας της Θράκης, με αποτέλεσμα η τελική πρόταση που κατατέθηκε για το έργο να απορριφθεί από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Υπενθυμίζεται πως η περιοχή του ανενεργού μεταλλείου Κίρκης βρίσκεται εξ ολοκλήρου εντός περιοχής του εθνικού καταλόγου του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου ΝΑΤURΑ 2000 και συγκεκριμένα εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (ΖΕΠ), με την επωνυμία «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου».
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ο Υπουργός Περιβάλλοντος, κ. Χατζηδάκης, είναι υπόλογοι απέναντι στην τοπική κοινωνία του Έβρου διότι όχι μόνο αποφάσισαν να διαιωνίσουν την τοξική ρύπανση που δεκαετίες τώρα παραμένει στα εγκαταλειμμένα μεταλλεία της Κίρκης, αλλά και διότι άφησαν να ναυαγήσει – 18 μήνες τώρα – η πρώτη πρωτοβουλία αποκατάστασης χώρου επικίνδυνων αποβλήτων στην Ελλάδα.
Η πρώτη επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη, μόλις ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, ήταν η κατάργηση της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών ΥΠΕΝ, που είχε και την ευθύνη παρακολούθησης και συντονισμού της αποκατάστασης. Η υποτίμηση δε του θέματος των μεταλλείων της Κίρκης αποδεικνύεται και από το ότι δεν αναλήφθηκε καμία πρωτοβουλία για την επίλυση πιθανών προβλημάτων όπως και καμία πρωτοβουλία συνεργασίας ή ενημέρωσης προς τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς του Έβρου, εδώ και 18 μήνες, για το θέμα της αποκατάστασης των μεταλλείων της Κίρκης.
Η απόρριψη της αποκατάστασης των μεταλλείων της Κίρκης επιτρέπει την διαιώνιση της ρύπανσης με τοξικά επικίνδυνα απόβλητα της ευρύτερης περιοχής, με σοβαρές αναντίστρεπτες επιπτώσεις σε έδαφος, νερό και οικοσύστημα, ενώ αποτελεί και αναπτυξιακό πλήγμα για τον Έβρο, εφόσον χάνεται ένα έργο 5 (πέντε) εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο θα είχε σοβαρό θετικό πολλαπλασιαστικό αποτύπωμα στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξανδρούπολης, στην τοπική οικονομία αλλά και σε θέσεις εργασίας.
Επειδή η κυβέρνηση της ΝΔ έχει ήδη προκαλέσει καίριο πλήγμα στον Έβρο με την κατάργηση των διοικήσεων των Φορέων του δικτύου Natura 2000 του Δέλτα του Έβρου, της Δαδιάς και της Σαμοθράκης, καθώς τις μεταφέρει αδικαιολόγητα στην Αθήνα
Επειδή το τελευταίο διάστημα γίναμε μάρτυρες «κρυφής» νομοθέτησης από μεριάς κυβέρνησης που ουσιαστικά ανοίγει τον δρόμο στους χρυσοθήρες να επεκτείνουν τις εξορυκτικές τους δραστηριότητες και στη Θράκη και τον Έβρο
Επειδή η ακύρωση της δρομολογημένης αποκατάστασης των μεταλλείων της Κίρκης αποτελεί μία ακόμη κυβερνητική ενέργεια συνειδητής υποβάθμισης του ακριτικού Έβρου και των ανθρώπων του και ως τέτοια δεν μπορεί να γίνει ανεκτή
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
- Γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ επέτρεψε να οδηγηθεί στην παρακμή και τελικά να απορριφθεί ένα μείζονος σημασίας περιβαλλοντικό έργο για τον Έβρο, όπως αυτό της αποκατάστασης των μεταλλείων Κίρκης;
- Σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει άμεσα ο κ. Χατζηδάκης ώστε να μην χαθεί οριστικά ένα ακόμη δρομολογημένο από τη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έργο, με ισχυρό περιβαλλοντικό και αναπτυξιακό αποτύπωμα συνολικά για τον Έβρο και τη Θράκη;
- Πως σκοπεύει να εξασφαλίσει τελικά την αποκατάσταση των μεταλλείων της Κίρκης, εφόσον το Δημόσιο τα έχει παραλάβει και έχει διαπιστωθεί η κρίσιμη περιβαλλοντική ζημία, η οποία εξελίσσεται συνεχώς στην περιοχή;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Γκαρά Αναστασία
Φάμελλος Σωκράτης
