Εν μέσω των πρωτόγνωρων ημερών που ζούμε λόγω της πανδημίας του covid-19 και τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας, πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα των Ελλήνων της Θράκης από την Πανελλήνια Ομοσπονδία Θρακικών Σωματείων και τον σύλλογο-μέλος μας Πολιτιστικό Επιμορφωτικό Σύλλογο Φερών “Η Αγία Σοφία” στην Ι.Μ. Παναγίας Κοσμοσώτειρας, της Παναγίας των απανταχού Θρακών χθες Κυριακή 4 Απριλίου 2021.
Ευχαριστούμε θερμά για την παρουσία τους :
Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης κ. Ζαμπουκη Ιωαννη
Αντιδήμαρχο Πρωτογενους Τομέα κ. Κολγώνη Δημήτριο
Πολιτιστικό Λαογραφικο Σύλλογο ΑΚΡΙΤΕΣ Αλεξανδρούπολης
Πολιτιστικό Σύλλογο Λαδιωτών Αλεξανδρούπολης
Πολιτιστικό Σύλλογο Απαλού Ο ΦΑΡΟΣ
Λαογραφικο Όμιλο Φέρων Ορφέας
Τέλος να ευχαριστήσουμε θερμά τον σύλλογο-μέλος μας Πολιτιστικό Επιμορφωτικό Σύλλογο Φερών “Η Αγία Σοφία” για την άρτια οργάνωση του μνημόσυνου.
Ευχόμαστε και ευελπιστούμε του χρόνου να είμαστε όλοι καλά, με μεγαλύτερη παρουσία συλλόγων-μελών μας.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΟΥΣ!
6η Απριλίου 1914 – Το «Μαύρο Πάσχα» των Θρακών.
Με απόφαση του 7ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Θρακών καθιερώθηκε η 6η Απριλίου 1914, ημερομηνία κορύφωσης της εξόντωσης του θρακικού ελληνισμού, ως ημέρα μνήμης των απανταχού Θρακών. Τιμούμε σήμερα αυτή τη μέρα γιατί τότε κανένας δεν αντέδρασε…
Η παλιά Ελλάδα, όπως προκύπτει από μία προσεκτική ανάγνωση της ιστορίας, παρακολούθησε κατά κύριο λόγο, ως αμέτοχος θεατής τις πρακτικές εξόντωσης που ακολουθήθηκαν οργανωμένα σε βάρος των Θρακών. Στο βωμό μιας κακώς εννοούμενης ελληνοτουρκικής και ελληνοβουλγαρικής φιλίας, βασισμένης σε σαθρές βάσεις και ψέματα δεν διεκδίκησε όλα όσα δικαιούται ο θρακικός ελληνισμός.
Αρχικά με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που υπογράφεται στις 3-3-1878, μεταξύ της Ρωσικής και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κλείνουν και επίσημα τα θέματα που είχαν ανακύψει με το τέλος του ρωσοτουρκικού πολέμου. Δημιουργείται η αυτόνομη ηγεμονία της Βουλγαρίας όπου περιλαμβάνεται η σημερινή Βουλγαρία, τμήμα της Ανατολικής Θράκης και η περιοχή της Ξάνθης. Λίγους μήνες αργότερα με τη συνθήκη που επικυρώνει το Συνέδριο του Βερολίνου, η Βουλγαρία καθίσταται ανεξάρτητο πριγκιπάτο μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και η Ανατολική Ρωμυλία, επιστρέφει στην οθωμανική διοίκηση υπό ειδικό καθεστώς. Στη συνέχεια με σειρά μεθοδεύσεων, βίαια προσαρτάται στην εξαρχία της Βουλγαρίας. Έτσι οδηγούμαστε στο πρώτο κύμα διωγμών και σφαγών. Με αφορμή την έναρξη του Μακεδονικού Αγώνα το 1905, η Βουλγαρία εντείνει τους διωγμούς σε βάρος των Βορειοθρακών, με επιθέσεις, σφαγές και απαγορεύσεις. Λαμβάνουν χώρα εκτοπισμοί και αλλά και εκούσιες αποχωρήσεις από τα πατρογονικά χώματα, για λόγους ασφαλείας.
Άπαντες οι Θράκες, έχουν υποστεί επί αιώνες την τακτική του παιδομαζώματος, κατά την οποία κάθε ορθόδοξη χριστιανική οικογένεια όφειλε να συμμετέχει στη δημιουργία του στρατού του κράτους, όταν είχε πάνω από ένα αρσενικό μέλος. Στην ηλικία των 6-7 ετών τα παιδιά των Θρακών, εκπαιδεύονταν σε κλειστά μουσουλμανικά ιδρύματα και μέχρι την ηλικία των 12 ετών μετατρέπονταν σε μουσουλμάνους, άριστους και γενναίους πολεμιστές, τους γνωστούς γενίτσαρους, οι οποίοι απαγορεύονταν να παντρευτούν και να δημιουργήσουν οικογένεια. Με αυτόν τον τρόπο οι Οθωμανοί προέβαιναν σε περιορισμό των γεννήσεων, γεγονός που αποτελεί όρο της Γενοκτονίας.
Η περιοχή δυτικά του ποταμού Έβρου πλήττεται από οργανωμένες προσπάθειες αφελληνισμού, θηριωδίες και διωγμούς από την πλευρά των Βουλγάρων και των Τούρκων που εναλλάσσονται στο τιμόνι της. Το ελληνικό στοιχείο καταπιέζεται, φονεύεται, εγκαταλείπει τις εστίες του.
Με την επικράτηση των Νεότουρκων το 1908, και την πολιτική καθοδήγηση των Γερμανών Συμμάχων τους, άρχισε πλέον ποικιλοτρόπως, συστηματικά και κατόπιν οργανωμένου σχεδίου και η ολοκληρωτική γενοκτονία των Θρακών του κομματιού που ανήκε στην Τουρκία, η οποία ολοκληρώνεται το 1922. Η έξαρση του εθνικισμού φθάνει στο απόγειό της και η αρχική προσμονή για ισονομία, ισοπολιτεία και δικαιοσύνη ανάμεσα στους οθωμανούς υπηκόους εξαφανίζεται. Οι Νεότουρκοι στοχεύουν στη βίαιη αφομοίωση των μειονοτήτων, με την χρήση κρατικών παρεμβατικών μέσων. Απώτερος σκοπός τους, η δημιουργία ενός μονοεθνικού κράτους. Τα προνόμια των κοινοτήτων αίρονται και επιβάλλεται υποχρεωτική στράτευση. Η ύπαιθρος ανατολικά του ποταμού Έβρου ερημώνει … Πλείστες τακτικές εφαρμόστηκαν προκειμένου να εξαλειφθεί οτιδήποτε ελληνικό, να απελαθούν ή να εκτοπισθούν πληθυσμοί. Η οικονομική ευρωστία που υπήρχε στη Θράκη, καθώς μεγάλο μέρος της οικονομίας είχε συγκεντρωθεί στα χέρια των Ελλήνων, αποτελούσε εμπόδιο στις βλέψεις των ξένων συμφερόντων να διεισδύσουν οικονομικά στην παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία. Εξάλλου η γεωστρατηγική σημασία της περιοχής και το πλούσιο σε ορυκτά υπέδαφός της αποτελούσαν ιδιαιτέρως δελεαστικά κίνητρα για την οικονομική αυτή διείσδυση.. Το σχέδιο στέφθηκε με επιτυχία. Στις 6 Απριλίου του 1914, στη θλιβερή επέτειο που επικράτησε να αποκαλείται το μαύρο Πάσχα των Θρακών, με την μεγάλη και αναγκαστική μετακίνηση των ελληνικών πληθυσμών προς τις ελεύθερες περιοχές της Ελλάδας, κορυφώθηκε η γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού, οποία στοίχησε τη ζωή 250.000-300.000 Θρακών και αποτέλεσε την αφετηρία για την εξόντωση στη συνέχεια των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας.
Με την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου η Τουρκία τάσσεται όπως ήταν αναμενόμενο στην πλευρά της Γερμανίας. Γερμανοί στρατιωτικοί υποδεικνύουν την υποχρεωτική στράτευση των Θρακών, μεγάλος μέρος των οποίων χάνουν τη ζωή τους στη φονική μάχη της Καλλίπολης. Κατά τη διάρκεια του πολέμου μεθοδεύεται συστηματικά η μεταφορά των ελληνικών πληθυσμών της περιοχής. Γυναικόπαιδα και άνδρες, μη στρατεύσιμης ηλικίας, εκτοπίζονται για να δημιουργηθούν αμιγώς τουρκικοί πληθυσμοί σε συγκεκριμένες περιοχές της Θράκης. Αναγκαζόταν να μετακινηθούν, χωρίς να έχουν δικαίωμα να μεταφέρουν μαζί τους τρόφιμα ή ρούχα, κατά τους χειμερινούς κυρίως μήνες κάτω από χαμηλές θερμοκρασίες, προκειμένου να καταστεί δυσχερής έως αδύνατη η διαβίωσή τους. Δεν επιτρεπόταν η περίθαλψη ασθενών και η ταφή των νεκρών. Επιβαλλόταν συνθήκες ασιτίας. Οι έχοντες στρατεύσιμη ηλικία Θράκες οδηγούνταν στα περιβόητα Τάγματα Εργασίας, τα Αμελέ Ταμπουρού, στα βάθη της Ασιατικής Τουρκίας, μακριά από τις εμπόλεμες ζώνες. Εργαζόταν κάτω από ακραίες καιρικές συνθήκες, βασανίζονταν και πέθαιναν από ασιτία. Μεγάλο μέρος τους δεν επέστρεψε ποτέ στις εστίες του και όσοι επέστρεψαν μετά το τέλος του πολέμου, βρήκαν τον τόπο τους αλλαγμένο, τα σπίτια τους πουλημένα, τις Εκκλησίες και τα σχολεία κατεστραμένα. Πολλοί ακολούθησαν το δρόμο της προσφυγιάς, πριν ακόμη επιβληθεί η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών.
Η ενιαία και αδιαίρετη Θράκη υπέστη τα πάνδεινα από τους κατακτητές της. Ο ίδιος ο Κεμάλ Ατατούρκ χαρακτήρισε τις πρακτικές και τα έργα των Νεότουρκων την περίοδο 1908-1922 “επαίσχυντη πράξη”, χαρακτηρισμός όμως, που ούτε στο ελάχιστο περιγράφει την πραγματικότητα, καθώς οι διώξεις, οι εκτοπισμοί, τα παιδομαζώματα, οι προσπάθειες με βίαιο τρόπο αλλοίωσης του χαρακτήρα της Θράκης, συνιστούν στοιχεία γενοκτονίας. Άλλωστε σύμφωνα με την από 9-12-1948 διακήρυξη του ΟΗΕ, για την πρόληψη και τιμωρία του εγκλήματος της γενοκτονίας, όρου που θεσπίστηκε μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου για να περιγράψει το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα, «γενοκτονία σημαίνει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις οι οποίες διαπράττονται με την πρόθεση καταστροφής, εν όλω ή εν μέρει, μίας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας. Ως τέτοιες πράξεις λογίζονται α)η ανθρωποκτονία μελών της ομάδας, β)η πρόκληση βαρειάς σωματικης ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας, γ)η με πρόθεση επιβολή επί της ομάδας συνθηκών ζωής υπολογισμένων να επιφέρουν τη φυσική καταστροφή της εν όλω ή εν μέρει, δ)η επιβολή μέτρων που σκοπεύουν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων εντός της ομάδας, ε)η διά της βίας μεταφορά παιδιών σε άλλη ομάδα». Ο όρος έχει νομική ισχύ και συνιστά έγκλημα του διεθνούς ποινικού δικαίου, που έχει συγκεκριμένο πολιτικό προσανατολισμό, όπως αυτός διαφαίνεται στις ενέργειες των Νεοτούρκων. Και το σημαντικότερο, συνιστά έγκλημα που δεν παραγράφεται… Σκόπιμα συγχέεται, προς δημιουργία εντυπώσεων, με την έννοια της εθνοκάθαρσης, την οποία προσδίδουν τα Ηνωμένα Έθνη στις προσπάθειες κάποιου να προβεί στην διά βίας δίωξη, πληθυσμών μιας ορισμένης εδαφικής περιοχής, που δεν ανήκουν σε συγκεκριμένη εθνική ή φυλετική ομάδα, με στόχο τη δημιουργία μιας ομογενοποιημένης εθνικά έκτασης. Κι αυτό γιατί η έννοια της εθνοκάθαρσης δεν έχει νομική υπόσταση και δεν συνιστά έγκλημα.
Αν και αμφισβητείται από πολλούς, κυρίως ιστορικούς η χρήση του όρου γενοκτονία, τα γεγονότα αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες. Από τα ίδια τα τουρκικά αρχεία προκύπτει, ότι η συμπεριφορά των Νεοτούρκων ήταν αποτέλεσμα ενός προμελετημένου και λεπτομερούς σχεδίου. Οι ίδιοι οι Τούρκοι φυσικά προσπαθούν να υποβαθμίσουν τα γεγονότα, παρουσιάζοντας τις ανθρώπινες απώλειες ως φυσική απόρροια του πολέμου. Δεν μας εξηγούν όμως πως οι Θράκες ξαφνικά μετατράπηκαν σε ανεπιθύμητο πληθυσμό στα πατρογονικά τους εδάφη…. Μελετητές καταδεικνύουν σαφείς ομοιότητες ανάμεσα στην Ελληνική και την Αρμενική Γενοκτονία, που έχει ήδη αναγνωριστεί… Οι διαφορές των γενοκτονιών ως προς τον τρόπο εκτέλεσής τους, οφείλονται καθαρά στην ύπαρξη επίσημου ελληνικού κράτους, όταν αυτές συντελούνταν, και στην αντίστοιχη έλλειψη αρμενικού κράτους. Οι Αρμένιοι σφαγιάστηκαν με απροκάλυπτες θηριωδίες, ενώ η ελληνική γενοκτονία έπρεπε να συντελεστεί αργά και μεθοδικά, προκειμένου να αποφευχθεί η διεθνής κατακραυγή και τα διαβήματα διαμαρτυρίας της επίσημης ελληνικής κυβέρνησης. Μέρος λοιπόν των θυμάτων της ελληνικής γενοκτονίας, που συνολικά υπολογίζονται κοντά στο 1.500.000 ψυχές αποτελούν και οι Θράκες. Το έγκλημα συντελέστηκε σε βάρος Θρακών, Ποντίων και Μικρασιατών. Και ενώ για τους άλλους ελληνικούς πληθυσμούς έχουν τουλάχιστον αναγνωρισθεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο επίσημες ημέρες μνήμης, η μνημοσύνη στο θέμα της Θράκης ατονεί ….Μία παράλειψη, θα μου επιτρέψετε να πω ευγενικά, γιατί αλλιώς θα πρέπει να μιλήσουμε για εγκληματική αδιαφορία… Για ένα τόπο που ποτέ δεν σταμάτησε να υποφέρει… Μέχρι τις μέρες μας…Δεν κινδυνολογούμε, απλά μιλάμε ξεκάθαρα… Ακρίτες από γεννήσεως, δίπλα στη συνοριογραμμή…. Στο εναπομείναν ελληνικό κομμάτι της Θράκης, εδώ όπου έσμιξαν προσφυγικοί και ντόπιοι Θρακικοί πληθυσμοί… Αυτό που οφείλουμε να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού… Γι αυτό καλούμε την πολιτεία να τιμήσει την Ιστορία του Θρακικού Ελληνισμού…. Σήμερα τιμούμε την μνήμη 300.000 περίπου ψυχών του γένους μας… Με σεβασμό και με αίσθημα ευθύνης για τις θυσίες και την προσφορά τους… Εδώ στην Παναγία των Θρακών την Παναγία Κοσμοσώτειρα… Στην Βυζαντινή Βήρα, την ιστορική έδρα του Δήμου Αλεξανδρούπολης. Οι μνήμες πονάνε αλλά δεν πρέπει να οδηγούμαστε στη λήθη. Οι μέρες που διανύουμε είναι και πάλι σημαδιακές….Τιμήσαμε τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θράκης και την ενσωμάτωση του ελληνικού κομματιού της στον εθνικό κορμό… Τιμάμε τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 1821… Οι Θράκες διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο σε όλες τις στιγμές της Σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας… Συνεισέφεραν ποικιλοτρόπως αν και οι ίδιοι άργησαν να απολαύσουν την ελευθερία… Αυτό δεν τους σταμάτησε όμως ποτέ…Γιατί ενωμένοι μπορούμε να πετύχουμε πολλά…
Ας διδαχθούμε λοιπόν από τα λάθη του παρελθόντος και ας προχωρήσουμε στο χτίσιμο ενός καλύτερο μέλλοντος για την Θράκη μας, που ήταν είναι και θα συνεχίσει να παραμένει στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων λόγω της ιδιαίτερης θέσης της που την καθιστά μήλον της έριδας για τα διεθνή συμφέροντα.
Ας ορίσουμε εμείς την τύχη μας στη μνήμη των νεκρών μας που τιμούμε σήμερα…
Ας υιοθετηθεί η πρωτοβουλία του 7ου Παγκόσμιου Συνεδρίων Θρακών
Ας καθιερωθεί η 6η Απριλίου ως ημέρας μνήμης, από την Ελληνική Πολιτεία …
