Σε κρίσιμες πρωτοβουλίες αμυντικού χαρακτήρα προχωρούν οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας λόγω της συνεχιζόμενης έντασης στη Μέση Ανατολή και των στρατιωτικών συγκρούσεων Ισραήλ και Ιράν. Έτσι, λοιπόν, στο πλαίσιο ενίσχυσης της θωράκισης σημαντικών στρατηγικών εγκαταστάσεων ανά την επικράτεια, η Πολεμική Αεροπορία μας σχεδιάζει τη μεταφορά αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot στην αεροναυτική βάση της Σούδας. Με αυτόν τον τρόπο ισχυροποιείται η αντιβαλλιστική άμυνα έναντι πιθανών απειλών, καθώς περιοχές όπως η Κρήτη, όπου βρίσκεται και η αμερικανική βάση, βρίσκονται στην εμβέλεια πυραύλων που εκτοξεύονται από τη Μέση Ανατολή.
Η απόφαση φέρεται να ελήφθη στο πλαίσιο της έκτακτης σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε χθες στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με πρωτοβουλία του υπουργού Νίκου Δένδια. Η σύσκεψη συγκλήθηκε υπό το βάρος των τελευταίων εξελίξεων και είχε ως βασικό αντικείμενο την αξιολόγηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και τη δυνατότητα αξιοποίησης των διαθέσιμων εξοπλιστικών μέσων, σε περίπτωση που προκύψει ανάγκη άμεσης εμπλοκής ή υποστήριξης.
Στο στρατιωτικό επιτελείο που συμμετείχε στη σύσκεψη, παρόντες ήταν, πέραν του υπουργού και του υφυπουργού Θανάση Δαβάκη, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Δημήτρης Χούπης, ο Αρχηγός ΓΕΝ Δημήτρης Κατάρας, ο Αρχηγός ΓΕΑ Δημοσθένης Γρηγοριάδης και ο Υπαρχηγός του ΓΕΣ Ανδρέας Κορωνάκης. Ο Αρχηγός του ΓΕΣ, Γιώργος Κωστίδης, απουσίαζε λόγω μετάβασής του στο εξωτερικό.
Στρατηγική σημασία και αναβαθμισμένος ρόλος της Σούδας
Η Σούδα, που εδώ και δεκαετίες αποτελεί κεντρικό κόμβο των ελληνοαμερικανικών αμυντικών σχέσεων, φαίνεται να ενισχύει ακόμη περισσότερο τον ρόλο της τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Η σχεδιαζόμενη εγκατάσταση των Patriot στην περιοχή – εξελιγμένων αντιαεροπορικών και αντιβαλλιστικών συστημάτων αμερικανικής τεχνολογίας – αναμένεται να καλύψει συγκεκριμένες εγκαταστάσεις υψηλής αξίας, με έμφαση στην προστασία αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή της Κρήτης.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως τα συστήματα Patriot που θα μετακινηθούν προέρχονται από το υπάρχον απόθεμα της Πολεμικής Αεροπορίας και ότι πρόκειται να αναπτυχθούν άμεσα, στο πλαίσιο ενίσχυσης της αμυντικής παρουσίας και αποτροπής πιθανών απειλών. Η απόφαση αυτή δεν έχει μόνο επιχειρησιακή σημασία, αλλά και σαφή πολιτική διάσταση, καθώς επιβεβαιώνει τη στενή στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Αθήνας και Ουάσιγκτον.
Την ίδια στιγμή, η στρατιωτική δραστηριότητα στο νησί έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Αμερικανικά μαχητικά F-16, στο πλαίσιο προγραμματισμένων μετασταθμεύσεων, καταφθάνουν στη Σούδα ενόψει της άσκησης «Anatolian Eagle», η οποία αναμένεται να διεξαχθεί στην Τουρκία στις αρχές Ιουλίου. Ωστόσο, οι ραγδαίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η διαρκής μεταβλητότητα του επιχειρησιακού περιβάλλοντος καθιστούν εξαιρετικά πιθανό το ενδεχόμενο αναβολής ή αναδιάρθρωσης της άσκησης – είτε ως προς το εύρος είτε ως προς τη χρονική της υλοποίηση.
Έτοιμη για σενάρια πίεσης η Αθήνα
Στο επιτελείο του υπουργείου Άμυνας επικρατεί ομοίως εγρήγορση. Αν και δεν υπάρχει προς το παρόν άμεση απειλή για την ελληνική επικράτεια, η απόφαση για την προληπτική μετακίνηση των Patriot στη Σούδα ερμηνεύεται ως βήμα ενίσχυσης της εθνικής ασφάλειας και ταυτόχρονα ως σήμα ενεργής συμμετοχής στις δυτικές πρωτοβουλίες σταθεροποίησης στην περιοχή. Η Ελλάδα επιδιώκει να λειτουργεί ως δύναμη προβλεψιμότητας και ασφάλειας, κάτι που επιβεβαιώνεται από την ταχεία ενεργοποίηση κρίσιμων στρατιωτικών πόρων. Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Άμυνας παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, με το βλέμμα στραμμένο τόσο στην ανατολική Μεσόγειο όσο και στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, όπου οι ισορροπίες παραμένουν ρευστές και οι εξελίξεις απρόβλεπτες.
Θυμίζουμε ότι η Πολεμική Αεροπορία μας έχει ενσωματώσει από το 2003 αμερικανικής κατασκευής συστήματα MIM‑104 Patriot PAC‑2/PAC‑3, με συνολικά έξι συστοιχίες (κάθε μία με έξι εκτοξευτές), συνολικά 36 εκτοξευτές και περίπου 320 πυραύλους. Πρόκειται για κινητά συστήματα μεγάλου βεληνεκούς (HSAM): το ραντάρ AN/MPQ‑65 μπορεί να ανιχνεύσει στόχους σε απόσταση έως και 170 χλμ, ενώ οι πύραυλοι PAC‑2/PAC‑3 φτάνουν έως τα 150–160 χλμ. και μπορούν να αναχαιτίσουν ταυτόχρονα έως 9 απειλές (βαλλιστικούς, cruise missiles ή αεροσκάφη). Διατηρούμε δύο Κέντρα Συντονισμού και Πληροφοριών (ICC), τα οποία ελέγχουν συνολικά έξι Σταθμούς Ελέγχου Εμπλοκής (ECS), ενώ κάθε ECS διαχειρίζεται έως και 16 εκτοξευτές – οργανωτικά σχηματίζοντας το ελληνικό δίκτυο αντιβαλλιστικής άμυνας. Επιπλέον, από το 2022 έχει ξεκινήσει πρόγραμμα εκτεταμένων αναβαθμίσεων που ενσωματώνει προηγμένα AESA ραντάρ και λογισμικό, παρατείνοντας τη λειτουργική ζωή του συστήματος κατά δεκαετίες και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα στην αναχαίτιση υπερηχητικών και πολλαπλών στόχων.
