Μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδήλωση για το θέμα του σχολικού εκφοβισμού, της παραβατικότητας των νέων και το ρόλο του σχολείου, πραγματοποίησε η Ένωση Γονέων Μαθητών Δ. Αλεξανδρούπολης μαζί με την Ομοσπονδία Γονέων Μαθητών ΑΜΘ. Μετά την ομιλία ακολούθησε πλούσια συζήτηση με γονείς και εκπαιδευτικούς που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση.
Ο εξαιρετικός ομιλητής Κατηφές Παναγιώτης, Κοινωνιολόγος, Πρόεδρος της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών Ελλάδας (ΑΣΓΜΕ) και Αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου κατά των Ναρκωτικών , ανέπτυξε εμπεριστατωμένα μια σειρά πλευρές του πολυπλόκαμου αυτού κοινωνικού ζητήματος της μαθητικής βίας αναφέροντας χαρακτηριστικά «Η ΑΣΓΜΕ, οι Οργανώσεις Γονέων δε θεωρούμε ότι τα ζητήματα του σχολικού εκφοβισμού, της σχολικής βίας…είναι δευτερεύοντα ζητήματα. Για εμάς το σχολείο δεν είναι απλά ένα κτίριο, είναι το περιεχόμενο της μόρφωσης που λαμβάνουν τα παιδιά μας, είναι όμως και το περιεχόμενο των κοινωνικών σχέσεων που διαμορφώνουν».
Έθεσε εισηγητικά μια σειρά ερωτήματα:
«-Η επιθετικότητα που εκδηλώνουν τα παιδιά και οι έφηβοι στη συμπεριφορά τους είναι ένα καινούριο φαινόμενο;
-Αυτές οι συμπεριφορές, που σε περίοδο κρίσης πολλαπλασιάζονται, έχουν καθαρά ενδοσχολικές αιτίες;
-Ποια η “ρίζα” του προβλήματος;»
Στάθηκε ιδιαίτερα στις αιτίες του προβλήματος «κατά τη γνώμη μας πρέπει να αναζητηθούν μέσα στην κοινωνία. Μέσα στο ίδιο το κοινωνικό σύστημα και το σχολικό περιβάλλον που, από την ίδια τη φύση του, καλλιεργεί τον ανταγωνισμό. Καλλιεργεί την αντίληψη “ο θάνατός σου η ζωή μου”. Πόσες φορές δεν ακούει ο μαθητής ότι πρέπει “να κοιτάς την πάρτη σου”, να βρει έναν τρόπο να βολευτεί ο ίδιος και να μη νοιάζεται για το τι κάνουν οι άλλοι. Και όλα αυτά προφανώς πολλές φορές αναπαράγονται και από το εκπαιδευτικό σύστημα με τη μετατροπή του σχολείου σε εξεταστικό κέντρο, βάζοντας τους μαθητές να κυνηγούν τις επιδόσεις και τους βαθμούς, τα “προσόντα” και όχι την ολοκληρωμένη μόρφωση. Να κυνηγά το βαθμό που ο βαθμός πολλές φορές χωρίς την ίδια την αγάπη για την κατάκτηση της γνώσης είναι πραγματικά αδειανό πουκάμισο”.
Μέρος της εισήγησης αφορούσε και το ζήτημα των προτύπων και των αξιών με τα οποία μεγαλώνουν και διαπαιδαγωγούνται σήμερα οι νέοι άνθρωποι – σε ποια κοινωνικοπολιτική στιγμή και πως αυτή επιδρά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας τους, παραθέτοντας ορισμένες σκέψεις για προβληματισμό: «… -είναι επικοινωνία, κοινωνικοποίηση ο ρόλος που παίζουν στην καθημερινότητα παιδιών και εφήβων συγκεκριμένες εφαρμογές νέων τεχνολογιών; Tι ρόλο παίζουν τα challenge του Tic Toc που είναι μόδα στα σχολεία; Πόσο αθώο είναι το ποιος κατέχει αυτές τις πλατφόρμες και πως μπορεί να διαμορφώνει τάσεις συμπεριφοράς σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες;
-Τι πρότυπα δίνει σε έναν νέο άνθρωπο η λογική της “κλειδαρότρυπας”, των διάφορων τηλεοπτικών και όχι μόνο “σκουπιδιών”, που βγάζουν στη φόρα την αυστηρά προσωπική ζωή των συμμετεχόντων.
-Πως επιδρά η βιομηχανία του θεάματος που προβάλλει την επιθετικότητα και αποθεώνει την ατομική βία του “υπερήρωα” και του “άτρωτου” που “καθαρίζει” τους αντιπάλους του, μέσα από ταινίες, σειρές και εκπομπές στην τηλεόραση και το διαδίκτυο, μέσα από διαφημίσεις, μέσα από τι μουσική βιομηχανία, τα video-παιχνίδια, ακόμα και κινούμενα σχέδια. Πόσο αθώα είναι συγκεκριμένα πρότυπα μουσικής που προβάλλουν τη βία, τα ναρκωτικά και το μισογυνισμό;
-τι προσλαμβάνουσες έχει ένας έφηβος όταν μέσα στα ΜΚΔ βλέπει να είναι σταθερά πρώτα σε τάσεις και να θεωρείται “κανονικότητα” ότι στο Βέλγιο υπάρχει κόμμα παιδόφιλων ή στην Ολλανδία κόμμα “υπέρ της νομιμοποίησης των ναρκωτικών”.
Στη συνέχεια μίλησε για πρακτικές που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση φαινομένων βίας, όπως η παρουσία εξειδικευμένων επιστημόνων, πχ. Ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία. «Και δεν εννοούμε αυτό που ισχύει σήμερα 1000 σχολικοί ψυχολόγοι για 13900 σχολεία, ούτε τους 1300 κοινωνικούς επιστήμονες που διορίστηκαν για 8μηνες την προηγούμενη σχολική χρονιά για να καλύψουν θέσεις σε σχεδόν 5.000 σχολεία δηλ 1 ανά 5 σχολεία, δηλ. κάθε μέρα και σ άλλο σχολείο. Θεωρούμε ότι η παρουσία τέτοιων επιστημόνων δεν είναι αναγκαία για να βρεθεί ο δήθεν περίεργος μαθητής, ούτε για να μάθουν στους εφήβους πως να «είναι φίλοι». Μας ενδιαφέρει μέσα από την εμπεριστατωμένη επιστημονική γνώση του κοινωνικού επιστήμονα να στηριχτεί πολύμορφα το σύνολο της σχολικής ζωής – και ο κάθε μαθητής – και ο κάθε εκπαιδευτικός – και ο κάθε γονιός».
Στο κλείσιμό του ο κ. Κατηφές θέλησε να προτείνει στους γονείς ένα άλλο μήνυμα που μπορούν να στείλουν στα παιδιά τους: «Μέσα στο σχολείο, συχνά και μέσα στην ίδια την οικογένεια, μπορεί να ακούγονται ή να δουλεύονται πράγματα που, κατά τη γνώμη μας, μπορεί να μη βοηθούν.
Π.χ. Λέμε στα παιδιά μας «για να αντέξεις στη σημερινή σκληρή κοινωνία πρέπει να είσαι σκληρός». Σωστό και λάθος ταυτόχρονα.
Το ερώτημα είναι σκληρός απέναντι σε ποιόν; Γιατί αν σημαίνει «μη δίνεις και τόση σημασία σε όση δυστυχία υπάρχει γύρω σου, κοίτα εσύ να τα καταφέρεις να μη βρεθείς σε αυτή τη θέση», τότε κινδυνεύουμε να διαμορφώσουμε προσωπικότητες με υπερβολικό εγωισμό».
«Μάλλον το μήνυμα προς τα παιδιά μας πρέπει να είναι:
- «για να αντέξεις στη σημερινή σκληρή κοινωνία πρέπει να είσαι ευαίσθητος και διεκδικητικός»,
- να συμπονάς με τον πόνο του άλλου που τον βλέπεις σαν ίσο και όχι σαν «καημένο»,
- να κοντοστέκεσαι και να ερμηνεύεις, να προσπαθείς να μπεις στη θέση του, διεκδικώντας το δίκιο, όχι μόνο το δικό σου αλλά όλων
- να μάθουν τα παιδιά μας να βάζουν το συλλογικό πάνω από το ατομικό. Στη θέση του ανταγωνισμού πρέπει να μπαίνει η ομαδικότητα, η αλληλοβοήθεια, η αλληλεγγύη, να γνωρίζουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές, τα παιδιά μας, σε κάθε σχολείο και γειτονιά.
- Να δουν ότι το προσωπικό «αυτοσυναίσθημα» εξυψώνεται παλεύοντας για τη ζωή όλων και όχι μειώνοντας και εξευτελίζοντας τους άλλους.
- Να δουν ότι πραγματικός «μάγκας» είναι αυτός που μάχεται «υπέρ όλων των αδυνάτων» και όχι αυτός που χτυπά τον αδύναμο.
Τέλος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη σημασία που έχει το προσωπικό παράδειγμα που χρειάζεται να δίνει ο γονέας και ο δάσκαλος, ώστε να βλέπουν τα παιδιά έμπρακτα την αλληλεγγύη, το ενδιαφέρον, τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή και δράση.
«Οφείλουμε ως γονείς και με τη δράση μας και με τον προσανατολισμό των Συλλόγων Γονέων…να προτάσσουμε την αντίληψη “ένας για όλους και όλοι για έναν”».
