Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέα δέσμη κανόνων για τις άδειες οδήγησης, με στόχο τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και τη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία κοστίζουν τη ζωή σε περίπου 20.000 ανθρώπους ετησίως.
Οι νέες διατάξεις περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για την εκπαίδευση και εξέταση των οδηγών, την ισχύ των αδειών, τη δημιουργία ψηφιακής άδειας οδήγησης και τη διασυνοριακή εφαρμογή κυρώσεων σε περιπτώσεις αφαίρεσης διπλώματος.
Νέες προδιαγραφές εκπαίδευσης και εξέτασης
Οι υποψήφιοι οδηγοί θα εκπαιδεύονται πλέον σε θέματα που σχετίζονται με τα τυφλά σημεία, τη λειτουργία των συστημάτων υποβοήθησης, την ασφαλή έξοδο από το όχημα και τους κινδύνους χρήσης κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους ευάλωτους χρήστες του δρόμου, όπως πεζούς, παιδιά και ποδηλάτες.
Διάρκεια ισχύος και ιατρικοί έλεγχοι
Οι άδειες οδήγησης για αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες θα ισχύουν για 15 έτη, ενώ για φορτηγά και λεωφορεία για 5 έτη.
Κάθε χώρα-μέλος μπορεί να μειώσει τη διάρκεια για οδηγούς άνω των 65 ετών, προβλέποντας πιο συχνούς ιατρικούς ελέγχους ή επαναληπτικά μαθήματα.
Πριν από την έκδοση ή ανανέωση άδειας, οι οδηγοί θα υποβάλλονται σε ιατρικό έλεγχο που περιλαμβάνει εξετάσεις όρασης και καρδιαγγειακής υγείας. Κάθε κράτος θα μπορεί να εφαρμόζει δικά του συστήματα αξιολόγησης, όπως έντυπα αυτοαξιολόγησης.
Αρχάριοι οδηγοί και συνοδευόμενη οδήγηση
Θεσπίζεται για πρώτη φορά δοκιμαστική περίοδος δύο ετών για τους νέους οδηγούς, με αυστηρότερους κανόνες σε περιπτώσεις οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ, μη χρήσης ζώνης ή παιδικών καθισμάτων.
Οι νέοι θα μπορούν να αποκτούν άδεια οδήγησης αυτοκινήτου από τα 17 έτη, αλλά να οδηγούν μόνο με συνοδεία έμπειρου οδηγού μέχρι να συμπληρώσουν τα 18.
Για την αντιμετώπιση της έλλειψης επαγγελματιών οδηγών, οι νέοι κανόνες επιτρέπουν την απόκτηση άδειας φορτηγού (κατηγορίας C) από τα 18 έτη και λεωφορείου (κατηγορίας D) από τα 21 έτη, εφόσον υπάρχει πιστοποιητικό επαγγελματικής επάρκειας.
Ψηφιακή άδεια οδήγησης
Η ψηφιακή μορφή της άδειας οδήγησης, προσβάσιμη μέσω κινητού τηλεφώνου, θα αποτελέσει σταδιακά την κύρια μορφή άδειας στην ΕΕ.
Ωστόσο, οι πολίτες θα μπορούν να ζητούν και έντυπη κάρτα, η οποία θα εκδίδεται εντός τριών εβδομάδων χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.
Διασυνοριακή αφαίρεση αδειών
Για την ενίσχυση της ασφάλειας, οι αποφάσεις περί αφαίρεσης ή αναστολής άδειας οδήγησης θα κοινοποιούνται σε όλα τα κράτη-μέλη, εξασφαλίζοντας την επιβολή κυρώσεων και εκτός συνόρων.
Οι παραβάσεις που συνεπάγονται αφαίρεση άδειας περιλαμβάνουν οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών, εμπλοκή σε θανατηφόρο τροχαίο ή υπέρβαση του ορίου ταχύτητας κατά τουλάχιστον 50 χλμ./ώρα.
Δηλώσεις
Η εισηγήτρια για τις άδειες οδήγησης, Jutta Paulus (Πράσινοι, Γερμανία), τόνισε ότι η νέα οδηγία «θα εισαγάγει την ψηφιακή άδεια οδήγησης, ενώ θα ενισχύσει την εκπαίδευση στην ασφαλή οδήγηση, δίνοντας έμφαση στους πεζούς και ποδηλάτες».
Από την πλευρά του, ο εισηγητής για την αφαίρεση αδειών, Matteo Ricci (Σοσιαλιστές, Ιταλία), σημείωσε:
«Η καθιέρωση σαφέστερων και πιο έγκαιρων κριτηρίων για την αναστολή των δικαιωμάτων οδήγησης θα προστατεύσει όχι μόνο τους υπεύθυνους οδηγούς αλλά και ολόκληρη την κοινωνία».
Επόμενα βήματα
Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα κράτη-μέλη θα διαθέτουν τρία χρόνια για να ενσωματώσουν τις διατάξεις στο εθνικό τους δίκαιο και έναν επιπλέον χρόνο για την πλήρη εφαρμογή τους.
