Οι ευρωβουλευτές αρνήθηκαν να ολοκληρώσουν την λεγόμενη «διαδικασία απαλλαγής» για το 2020 για τον Frontex και το Συμβούλιο.
345 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ της σύστασης της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αρνηθεί τη χορήγηση απαλλαγής στον Frontex, ενώ 284 ψήφισαν κατά της πρότασης (δηλ. υπέρ της χορήγησης απαλλαγής) και 8 απείχαν.
Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν βαθιά ανησυχία για τα πορίσματα της έρευνας και το μέγεθος των σοβαρών παραπτωμάτων και άλλων παρατυπιών που διαπίστωσε η Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης της ΕΕ (OLAF) υπό τη διαχείριση του προηγούμενου εκτελεστικού διευθυντή του Οργανισμού, ο οποίος παραιτήθηκε στις 28 Απριλίου 2022 μετά τη δημοσίευση της σχετικής αποκαλυπτικής έκθεσης. Ο Οργανισμός δεν προστάτευσε τα θεμελιώδη δικαιώματα των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο και, σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, συμμετείχε στις παράνομες επαναπροωθήσεις τουλάχιστον 957 προσφύγων από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Σεπτέμβριο του 2021, αναφέρει το Κοινοβούλιο. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν επίσης τον αποτροπιασμό τους σχετικά με την αυτοκτονία μέλους του προσωπικού, η οποία «σχετίζεται με εικαζόμενες πρακτικές σεξουαλικής παρενόχλησης» και σημειώνουν ότι το 2020 αναφέρθηκαν 17 περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης, εκ των οποίων οι 15 έκλεισαν χωρίς περαιτέρω διερεύνηση.
Το Κοινοβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για τον διορισμό της νέας προσωρινής διευθύντριας του Frontex τον Ιούλιο του 2022, για τα διορθωτικά μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί ή προγραμματιστεί και για τις θετικές αλλαγές όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα. Χαιρετίζουν τον νέο τρόπο διαχείρισης εντός του Οργανισμού, ο οποίος προσπαθεί να τον καταστήσει ασφαλή χώρο εργασίας που ενθαρρύνει τους ανθρώπους να μιλήσουν δημόσια, επισημαίνοντας παράλληλα ότι τα προβλήματα στον Οργανισμό ενδέχεται να είναι βαθύτερης διαρθρωτικής φύσης και να ξεπερνούν την αμέλεια και τα λάθη μεμονωμένων ατόμων, όπως διατείνεται το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού. Το σημείο αυτό τονίστηκες από πολλούς ευρωβουλευτές κατά τη διάρκεια της συζήτησης περί ευθύνης του Frontex για παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Από την άλλη, πολλοί ομιλητές τάχθηκαν υπέρ της χορήγησης της απαλλαγής, αναφερόμενοι στις τρέχουσες μεταρρυθμίσεις στον Frontex και την πρόοδο που έχει σημειωθεί για τις προϋποθέσεις που έθεσε το Κοινοβούλιο στην προηγούμενη έκθεσή του.
Επιχειρήσεις του Frontex στην Ουγγαρία και την Ελλάδα
Στην έκθεσή τους, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν επίσης τη λύπη τους για το γεγονός ότι ο Frontex δεν έχει εφαρμόσει ορισμένες από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην προηγούμενη έκθεση του Κοινοβουλίου. Ειδικότερα, ζητούν την αναστολή των δραστηριοτήτων στήριξης του Frontex στην Ουγγαρία (επιστροφές), δεδομένης της κατάστασης του κράτους δικαίου στη χώρα.
Όσον αφορά την Ελλάδα, το Κοινοβούλιο εκφράζει τη βαθιά του ανησυχία για τις πρόσφατες αποκαλύψεις των ΜΜΕ που είχαν πρόσβαση στην έκθεση της OLAF, σύμφωνα με την οποία η πρώην εκτελεστική ηγεσία του Οργανισμού ήταν ενήμερη για παράνομες επαναπροωθήσεις και στήριζε και συμμετείχε στη χρηματοδότησή τους, και παροτρύνει την Επιτροπή να αναλάβει σοβαρή ευθύνη και να λάβει σαφή μέτρα για να διασφαλίσει ότι δεν θα επαναληφθούν τέτοιες καταστάσεις και να καταστήσει τους οργανισμούς και τους φορείς της ΕΕ υπόλογους για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκφράζει επίσης περαιτέρω ανησυχία για το γεγονός ότι (σύμφωνα με αναφορές) διερμηνέας που απασχολείται από τον Οργανισμό δέχθηκε επίθεση από Έλληνες συνοριοφύλακες, μαζί με τουλάχιστον 100 υπηκόους τρίτων χωρών, και στη συνέχεια εξαναγκάστηκε να διασχίσει τα σύνορα προς την Τουρκία και καλεί τον Οργανισμό και τις ελληνικές αρχές να επιταχύνουν την έρευνα και να επιβάλουν κυρώσεις για κάθε πιθανό παράπτωμα.
Συμβούλιο και Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή
Το Κοινοβούλιο χορηγεί απαλλαγή στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την οποία είχε αναβάλει αρχικά τον Μάιο.
Όπως συμβαίνει για πάνω από μία δεκαετία, οι ευρωβουλευτές αρνήθηκαν να εγκρίνουν την απαλλαγή του Συμβουλίου, λόγω της έλλειψης συνεργασίας του θεσμικού οργάνου.
Σχετικές πληροφορίες
Το Κοινοβούλιο έχει το αποκλειστικό δικαίωμα να εγκρίνει τον τρόπο με τον οποίο τα όργανα της ΕΕ εκτελούν τον προϋπολογισμό τους, λαμβάνοντας απόφαση σχετικά με τη χορήγηση, την αναβολή ή την άρνηση χορήγησης απαλλαγής. Ως αρμόδια για την απαλλαγή αρχή, το Κοινοβούλιο τηρεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ υπόλογα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο δαπανούν τους δημόσιους πόρους. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας απαλλαγής, το Κοινοβούλιο ελέγχει τη νομιμότητα, την κανονικότητα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (π.χ. αποδοτικότητα) και αξιολογεί επίσης τον βαθμό στον οποίο το οικείο θεσμικό όργανο συνέβαλε στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της ΕΕ και λειτούργησε σύμφωνα με τις αξίες της ΕΕ.
