Το 2018, στο Κερατσίνι, οι πρώτοι αλιείς μηχανότρατας ξεκίνησαν να καταγράφουν
συστηματικά τα απορρίμματα που «ψάρευαν» στη διάρκεια της αλιευτικής τους
δραστηριότητας, στο πλαίσιο συμμετοχής τους στο πρόγραμμα “Fishing for Litter”.
Από τότε και σε διάστημα πέντε ετών, περισσότερα αλιευτικά σκάφη από
διαφορετικά λιμάνια της χώρας συντάχθηκαν σε αυτήν τη συλλογική προσπάθεια,
φέρνοντας την αλιευτική κοινότητα στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της
θαλάσσιας ρύπανσης.
Το πρόγραμμα “Fishing for Litter”, μια πρωτοβουλία του Κοινωφελούς Ιδρύματος
Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, που υλοποιείται σε συνεργασία με την περιβαλλοντική
οργάνωση iSea, στοχεύει στη μείωση των θαλάσσιων απορριμμάτων με τη
συμμετοχή της αλιευτικής κοινότητας, στην αλλαγή των πρακτικών διαχείρισης των
απορριμμάτων της αλιευτικής βιομηχανίας, καθώς και στη συλλογή δεδομένων για
τη θαλάσσια ρύπανση στον πυθμένα της θάλασσας, σε βάθη που δεν μπορούν
να προσεγγιστούν από δύτες. Στα πέντε χρόνια υλοποίησής του, το πρόγραμμα
πραγματοποιείται με τη βοήθεια 45 αλιευτικών σκαφών από διαφορετικά λιμάνια
σε όλο το Αιγαίο.
Με τη συνδρομή τους, το 2023 απομακρύνθηκαν περίπου 50 τόνοι βενθικών
απορριμμάτων, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν από πλαστικό.
Συγκεκριμένα, το 57% ήταν πλαστικά αντικείμενα από τα οποία τα μισά ανήκουν
στα πλαστικά μίας χρήσης (σακούλες, πλαστικά μπουκάλια, κ.α.). Επίσης,
περίπου το 10% προέρχονται από αλιευτική δραστηριότητα (κιούπια, σχοινιά και
δίχτυα).
Οι τόνοι που συλλέχθηκαν αντιστοιχούν σε περίπου 45.000 αντικείμενα/σκουπίδια,
τα οποία καταγράφηκαν από τους αλιείς σε ειδική φόρμα που έχει διαμορφωθεί
για τη συλλογή επιστημονικών δεδομένων, σύμφωνα με το πρωτόκολλο OSPAR
2017-018. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, οι συμμετέχοντες αλιείς συμβάλλουν στην
απομάκρυνση μεγάλου όγκου βενθικών απορριμμάτων και γίνονται «επιστήμονες
πολίτες» μέσα από τη συλλογή σημαντικών πληροφοριών για αυτά.
Όπως άλλωστε είπε ένας από τους πρεσβευτές τους προγράμματος: «Η θάλασσα
είναι η ζωή μου! Είναι κομμάτι της δουλειάς μου, οπότε οτιδήποτε την επηρεάζει έχει άμεσο αντίκτυπο σε εμένα. Η προστασία της είναι από τα σημαντικότερα ζητήματα
που θα πρέπει να συζητάμε».
